چاپ کردن این صفحه

جنگ آب و اما و اگرها  

توسط محمد عسلی/ مدیرمسئول روزنامه عصرمردم 18 تیر 1400 285 0
سرمقاله محمد عسلی 17 تیر 1400         جنگ آب و اما و اگرها

مرحوم محمد نمازي در سال 1324 شرکتي به نام دستگاه آب شيراز تأسيس کرد و آن شرکت مسئوليت ارايه خدمات انشعاب آب و فاضلاب شيراز را عهده دار شد. در سال 1376 آبفاي شيراز زير مجموعه اين شرکت شد.
قبل از اقدام محمد نمازي مردم شيراز از آب چاهي که معمولاً در خانه آنها حفر شده بود استفاده مي کردند و يا از آب انبارها و برکه هايي که توسط خيرين بنا شده بود آب برداشت مي کردند.
آب جاري که باغ هاي قصردشت شيراز را آبياري مي کرد از چشمه هاي اطراف شهر تأمين مي شد و همين آب نيز از طريق جوي ها براي آبياري درختان حياط خانه ها به صورت هفتگي و نوبتي جاري مي شد.
با گسترش شهر و افزايش جمعيت، لوله کشي خانه و منازل مسکوني و تجاري و اداري نيز گسترده شد تا جايي که براي تأمين آب آشاميدني سد درودزن احداث گرديد و با حفر چاه هاي عميق در اطراف شيراز آب شرب مردم تأمين شد که هم اکنون نيز از اين اقدامات استفاده مي شود و براي تأمين آب آشاميدني و کشاورزي چاه هاي زياد ديگري حفر شدند که بسياري از چشمه ها را خشکانده است. آنچه مسلم است رشد جمعيت، گستردگي بي رويه شهرها و روستاها همانند ديگر نقاط کشور در استان فارس و کاهش آب هاي زيرزميني و نيز خشکسالي هاي پي در پي همه دست به دست هم داده تا کشور ما و به ويژه استان فارس با بحران کم آبي مواجه گردد.
در سال 1374 که محمد جهرمي استاندار فارس بود در يک سخنراني که در تالار اقبال لاهوري بيمارستان نمازي انجام شد گفت: 30 درصد لوله هاي زيرزميني آبرسان شهر شيراز پوسيده و 25 درصد آب شرب مردم در زير زمين به هرز مي رود.
او قول داد که لوله هاي پوسيده را نو مي کند و از هرز آب جلوگيري مي گردد. چون در زمستان سال 74 برف سنگيني در شيراز باريد و سيم هاي برق به علت شکستگي شاخه درختان پاره شدند و نانوايي ها تعطيل گرديدند در همان سخنراني اعلام کرد دستگاه هايي را وارد مي کند که به صورت انبوه نان تهيه کنند و مردم مجبور نباشند جلو نانوايي ها صف ببندند.
تاکنون که 26 سال مي گذرد نه لوله هاي پوسيده آبرسان زيرزميني تعويض شدند و نه نان به صورت انبوه توليد شد. تا 70 سال قبل اکثر منازل قديمي شهر شيراز حمام نداشتند. به ويژه در بافت قديم که بيشتر جمعيت شهري در آنجا ساکن بودند مردم براي استحمام به حمام هاي عمومي مي رفتند وقتي شهر نوسازي شد و در هر منزل جديدي حداقل يک حمام بنا گرديد مصرف آب افزايش شديد پيدا کرد و از آب شرب براي پر کردن حوض، استخر، شستشوي حياط، اتومبيل، لباس و ظروف به صورت روزانه استفاده شد. نتيجه آنکه آب هم همانند برق و گاز و تلفن بي رويه و ارزان در اختيار مردم قرار گرفت و بدون ملاحظات صرفه جويي، استفاده شده و مي شود.
هزينه تأمين آب آشاميدني با توجه به اضافه نمودن مواد ضدعفوني کننده به نسبت پولي که از مشترکان دريافت مي شود بيشتر است و همين موضوع دولت را در تأمين آب، برق و گاز با مشکل مواجه کرده است مضافا آنکه به علت خشکسالي هاي مداوم و کاهش باران و آب هاي زيرزميني تأمين آب مورد نياز خود به يک بحران زيست محيطي تبديل شده است.
در کشورهاي اروپايي به ويژه آلمان که معمولا با کمبود آب هاي تحت الارضي روبرو نيستند، در منازل و کارگاه ها 3 شير آب وجود دارد. يکي براي مصرف آشپزخانه و آب شرب. ديگري براي حمام و شستشوي اتومبيل و يکي هم براي مصرف آب باغچه و درختان که نرخ هر کدام متفاوت است به گونه اي که اگر مصرف آب از حد مجاز تعيين شده بيشتر شود نرخ دريافتي به صورت تصاعدي محاسبه مي شود و مردم مجبورند اين مقررات را رعايت کنند.
متأسفانه در کشور ما از همين آب تصفيه شده شرب براي شستشوي حياط، اتومبيل، لباس، حمام، دستشويي و توالت و نيز براي آبياري درختان استفاده مي شود و بي دليل نيست که ما با بحران آب مواجه هستيم و در آينده نزديک مجبوريم نفت بفروشيم و آب وارد کنيم.
کشورهاي همسايه جنوبي ما با شيرين کردن آب دريا مشکلات کم آبي خود را براي مصارف گوناگون رفع کرده اند و ما هنوز تصور مي کنيم سدها پيوسته پر مي شوند و چشمه ها جوشان و آب هاي تحت الارضي هم فراوان مي مانند.
جنگ آب چند سالي است شروع شده، تابستان هاي گرم و خشک به ويژه در مناطق جنوبي مردم روستاها را براي تأمين آب با مشکل مواجه کرده تا جائي که دولت مجبور شده به وسيله تانکرهاي سيار آب را به بعضي روستاها برساند.
يکي از دلائل مهاجرت روستائيان به شهرها عدم توان و مقابله آنها با کمبود آب و خشکسالي است.
برنامه ريزي هاي درازمدت و آينده نگري، براي تأمين آب با توجه به شرايط محيطي و جغرافيايي نداشته ايم هرچند سدهاي زيادي ساخته ايم اما اين سدها بدون بارش باران کافي پر نخواهند شد. هم اکنون يکي از دلائل کمبود برق و خاموشي هاي پي در پي از کار افتادن توربين هايي است که به علت کاهش آب سدها خاموش شده اند.
حداقل براساس اظهارات استاندار اسبق فارس 26 سال قبل مي دانستيم چه بايد بکنيم اما نکرديم. يعني ما فقط متکي به حرف و شعاريم و کمتر به عمل گرايش داريم.
به قول سعدي عليه الرحمه:
«گر آنها که مي گفتمي کردمي
نکو سيرت و پارسا بودمي»
والسلام

شماره روزنامه:7237
این مورد را ارزیابی کنید
(1 رای)
آخرین ویرایش در جمعه, 18 تیر 1400

موارد مرتبط