معاون اول رئیس‌جمهور در تازه‌ترین اظهارات خود تأکید کرده است: اجازه نمی‌دهیم با سفره مردم شوخی کنند و وعده داده که دولت با برنامه‌ریزی برای تأمین کالاهای اساسی و تثبیت قیمت‌ها به این بحران پاسخ خواهد داد.
*کاهش واردات و رشد قیمت‌ها*
بر اساس آمار رسمی، سال گذشته در سامانه بازارگاه ۱۱ میلیون تن ذرت، ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تن جو و ۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تن کنجاله جذب مرغداری‌ها شده بود، اما در پنج‌ماهه نخست امسال میزان واردات این نهاده‌ها کاهش یافته است.
او تاکید کرده که کاهش واردات و کندی تخصیص ارز توسط بانک مرکزی باعث افت عرضه نهاده‌ها شده است. به گفته وی، در حالی که تقاضا برای مرغ افزایش یافته، واردات نهاده‌ها کاهش یافته و این امر به‌طور مستقیم قیمت خوراک دام را تا دو برابر نرخ مصوب بالا برده است.
*فشار بر مرغدار و مصرف‌کننده*
سینا عباسی، مدیرعامل اتحادیه مرغداران فارس، در گفت‌وگو با عصر مردم درباره وضعیت تولید و تأمین نهاده‌های دامی گفت: اگر مرغدار بخواهد از سامانه دولتی نهاده بگیرد، باید حداقل یک ماه و گاهی تا دو ماه منتظر بماند تا نوبتش برسد. این در حالی است که در بازار آزاد همان نهاده‌ها با قیمت بسیار گرانتر فروخته می‌شود و تولیدکننده برای اینکه کارش نخوابد، ناچار است آزاد بخرد.
او افزود: قیمت نهاده‌های مصوب نسبت به سال گذشته تغییری نداشته است اما نهاده با قیمت مصوب بسیار کم و در بازار آزاد هم پیدا کردن ذرت و کنجاله آسان نیست.
عباسی با اشاره به نرخ مصوب ذرت گفت: سال گذشته هر کیلوگرم ذرت ۱۱.۳ هزار تومان بود و قیمت بازار آزاد تقریباً برابر یا پایین‌تر از این رقم بود. اما از اواخر سال گذشته، قیمت ذرت بازار آزاد تا ۲۲ هزار تومان افزایش یافته است.
این مقام صنفی تصریح کرد: این موضوع فقط مربوط به فارس نیست، بلکه در کل کشور مرغداران همین مشکلات را دارند. وقتی خوراک دام به‌موقع و با نرخ مناسب به دست تولیدکننده نرسد، طبیعی است که قیمت نهایی هم بالا برود.
به گفته وی، کاهش عرضه نهاده‌ها، تولید را تحت فشار گذاشته و دامداران و مرغداران را مجبور کرده برای تأمین خوراک دام، به بازار آزاد مراجعه کنند، جایی که قیمت‌ها نه‌تنها بالاتر بلکه غیرشفاف است؛ هر چند این کالا را در بازار آزاد هم به سختی می‌توان یافت.
به گفته کارشناسان، حدود ۷۰ درصد قیمت گوشت و مرغ به قیمت نهاده‌های دامی گره خورده است و همین وابستگی باعث شده هر تغییر در تخصیص ارز یا واردات، مستقیم روی قیمت محصولات پروتئینی اثر بگذارد.
در این میان، دامداران هم حال خوشی ندارند. ذخایر نهاده‌ها کاهش یافته و بعضی از تولیدکنندگان خرد ترجیح داده‌اند بخشی از دام خود را بفروشند تا بتوانند هزینه خوراک بقیه را بدهند.
*مشکل انحصار در واردات*
یکی از فعالان صنف دامداران فارس می‌گوید: بزرگ‌ترین مشکل، انحصار در واردات است. وقتی واردات دست چند شرکت خاص است و نظارت کافی نیست، نهاده به جای اینکه به تولیدکننده برسد، سر از انبارهای خصوصی درمی‌آورد.
این وضعیت، سال‌هاست که در مقیاس ملی ادامه دارد و حالا مجلس از تحقیق و تفحص در واردات نهاده‌های دامی خبر داده است. نمایندگان وعده داده‌اند شرکت‌های انحصاری و دریافت‌کنندگان ارز مشخص شوند. با این حال، فعالان اقتصادی تردید دارند این بار هم نتیجه‌ای متفاوت رقم بخورد.
*فشار بر سفره مردم*
بحران نهاده‌های دامی دیگر صرفاً یک مسئله تخصصی نیست؛ این بحران مستقیماً سفره مردم را هدف گرفته است. افزایش قیمت مرغ و گوشت در فارس، نتیجه ترکیب چند عامل کاهش واردات، مشکلات تخصیص ارز، انحصار واردات و ضعف نظارت بر توزیع است.
اگر سازوکار واردات و تخصیص ارز اصلاح نشود، دامداران ناچار به توقف تولید و مردم مجبور به حذف گوشت و مرغ از سفره‌هایشان خواهند بود.
عباسی در پایان گفت: ما فقط می‌خواهیم نهاده به‌موقع و با قیمت درست به دستمان برسد. آن وقت نه تولیدکننده ضرر می‌کند و نه مصرف‌کننده مجبور به حذف پروتئین از سفره‌اش می‌شود.
معاون اول رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه "اجازه نمی‌دهیم با سفره مردم شوخی کنند"، راهبرد دولت چهاردهم را شامل تأمین کالاهای اساسی، تثبیت و نظارت بر قیمت‌ها، جلوگیری از احتکار و بهره‌گیری از ظرفیت بخش خصوصی دانست.
با این حال دامداران فارس می‌گویند وعده‌ها کافی نیستند. آن‌ها می‌خواهند بدانند این برنامه‌ها چه زمانی به نتیجه خواهد رسید، تا نه تولیدکننده ضرر کند و نه مصرف‌کننده مجبور شود گوشت و مرغ را از سفره‌اش حذف کند.