در این نشست «آیت الله العظمی عبداله جوادی آملی» با پیام تصویری با اشاره به این نکته که بحث در جلال و جمال مکتب شیراز است که به لطف الهی بسیار برکات به این سرزمین داده شده است، یاد آور شد: البته زمین از آن جهت که زمین هست و زمان هم چون زمان هست، تا متضمنی در برکت چون فضلا و حکما در آن نباشند،پر برکت نخواهد شد.

وی ادامه داد: بر این اساس فضلا و حکمای شیراز باعث مباهات این سرزمین شده اند که همیشه فکر مزایده بودند نه مناقصه، برخی ها به دنبال کالای ارزانند و ارزان تا ارزانتر نشود، نمی خرند، برخی هم به فکر کالای گرانبهاتر هستند، از این رو سخنگوی شیراز خواجه حافظ شیرازی، فرمود: بی معرفت مباش که در من یزید عشق/ اهل نظر معامله با آشنا کنند.

این فیلسوف برجسته اسلامی با بیان اینکه در کالاهای گرانبها آگهی مزایده می زنند و عشق از آن کالاهای گرانبها و‌ثمین است، ادامه داد: به هر کسی این عشق را نخواهند داد، از این رو در بازار عشق فروشی و عشق دهی بازار، بازار مزایده هست نه مناقصه، پس جناب حافظ هم حرفش همین است که در بازار عشق فروشی «اهل نظر معامله با آشنا کنند».

آیت الله جوادی آملی با بیان اینکه بازار عشق بازار من یزید هست همیشه آگهی مزایده می زنند نه مناقصه، بیان داشت: جناب حافظ که سخنگوی مکتب شیراز است، این خطه را به عنوان سرزمین مزایده معرفی کرده است، بنابراین حکما، علما و اندیشمندان که از این دیار برخاسته اند در عین حرمت به علم علمای مناطق دیگر باید اذعان داشت که هرگز به مقداری که دیگران گفته بودند قناعت نکردند و بلکه از آن منابع به عنوان یک نردبان بهره گرفتند و بالا رفتند.

نویسنده کتاب «فلسفه صدرا» ادامه داد: شیخ اشراق هم بر عکس نظریه حکما که بصر و سمع هم به علم برمی گردد، اما جناب شیخ اشراق بر اساس علم شهودی، علیم را به بصیر برگرداند.

وی ادامه داد: این تحولی دقیق بود که حکما سمع و بصر را به علم برگرداندند، اما اینکه شیخ اشراق علم را به سمع و بصر برگرداند، یک رهاورد علمی بود.

آیت الله جوادی آملی خاطر نشان کرد: حکمای سرزمین شیراز هم به این مقدار بسنده نکردند و با این دلیل که حکمت اشراق باید یک سرمایه ای داشته باشد تا با آن سرمایه خالق، مخلوق را بشناسیم، بر این اساس از اول مرحوم صدرالمتالهین می خواست که حرف درخت،زمین، آسمان و‌ همه آنها که تسبیح گوی و ساجد حق هستند را بشنود و ایشان و دیگر حکمای شیراز خود را به این مقام درک رساندند.

وی اضافه کرد: درست است که حرکت اشراق بر خلاف کار حکما علیمأ را به بصیرأ برگرداند، اما حکمت مکتب شیراز آمد و گفت: با کدام سرمایه شما علم را در سطح همه موجودات خواهید برد؟ 

این استاد حکمت و فلسفه صدرایی اضافه کرد: بیان رسمی ملاصدرا این هست که ترجمان به درد ما نمی خورد، چرا که ما صدای کامل شجر و حجر و ارض، سما و.. را می شنویم بر این اساس حکمای شیراز به دنبال مزایده رفتند و عشق را به عنوان برترین و بالاترین کالا خریداری کردند.

آیت الله جوادی آملی ادامه داد: حکمای مکتب شیراز عموماً و افرادی مثل صدرالمتالهین خصوصأ بر اساس محبت و عشق درس خوانده اند، بطوریکه که هم‌ کلام خداوند را با اجازه باری تعالی و هم کلمات موجودات را می شنیدند.

«دکتر قاسم کاکایی» استاد فلسفه دانشگاه شیراز نیز در این نشست با اشاره به سخنان آیت الله جوادی آملی، تصریح کرد: ایشان بالاترین رتبه انسان را عشق دانستند و همین که حافظ می فرماید: عشق می ورزم و امید که این فن شریف/ چون هم های دگر موجب حرمان نشود. و به تعبیر علامه جوادی آملی عشق مثمن هست و ارزان به کسی داده نمی شود.

وی ادامه داد: ثمنی که باید برای عشق داد، معرفت است، پس ثمن معرفت و عشق هم مثمن است،بر این اساس حکمای مکتب با معرفت به رتبه عاشقی رسیدند که «اهل نظر معامله با آشنا کنند».

کاکایی به بیان پیشینه مکتب شیراز و وجود حکمای برجسته در این خطه اشاره کرد و گفت: ناصر بخارایی شاعری در قرن هشتم و دقیق در میانه مکتب شیراز سروده: «زشهرهای جهان شهر عشق شیراز است/ بدین دلیل بُوَد برج اولیا شیراز/ اگر چه از ره صورت جدا زشیرازم/ نمی شود زخیالم دمی جدا شیراز »، بر این اساس هجرت فرزانگان از همه دنیا به شیراز بوده است.

استاد فلسفه دانشگاه شیراز با اشاره به حمله مغول به ایران، اضافه کرد: این دوره شیراز به دلیل رواداری که هر فرهنگ را در خود هضم می کرده، از جمله مغول نیز در امان مانده و ناصر بخارایی نیز در شعر خود آمدن به شیراز را در آرزوی خود توصیف می کند.

وی ادامه داد: در قرون هفتم، هشتم و نهم تا قرن دهم که ملاصدرا به مدرسه خان برمی گردد که اوج تعالی مکتب شیراز محسوب می شود، فاصله بین خواجه نصیرالدین طوسی تا ملاصدرا که حکمت متعالیه شکل گرفته در دو مدرسه «منصوریه» و همچنین «مدرسه خان» که به تعبیر علامه جوادی آملی در اول و آخر زمان و زمین مدارس عقلانی این دوران هست هر چند بعدها این دو مدرسه در اختیار اخباریون قرار می گیرد.

کاکایی به وجود شخصیت هایی در حکمت و فلسفه نظیر «قطب الدین شیرازی»، «میرشریف الدین جرجانی»، « صدرالدین دشتکی»، «غیاث الدین دشتکی»، «شاه داعی الله»، «جلال الدین دوانی»، «شمس الدین محمد لاهیجی»، «محقق خفری» و «جمال الدین محمود شیرازی» اشاره کرد و گفت: ملاعبدالله یزدی و مقدس اردبیلی در مدرسه منصوریه شیراز درس می خوانده اند و دو شخصیت دیگر «محمود دهدار خفری» ( مدفون در دارلسلام ) و «محمد دهدار» ( مدفون در حافظیه) این به معنای اینکه مؤلفه های این دوران شرح و تعلیقه نویسی با وجود اینکه دوران «فترت» محسوب می شود، اما دهها شرح و تعلیقه نویسی از سوی حکما نوشته شده است تا وجود شریف ملاصدرا که حکمت متعالیه او را باید دریایی بیکران توصیف کرد.

«سید ضیاء هاشمی» معاون فرهنگی و اجتماعی معاون اول رئیس جمهور در این نشست با اشاره به جایگاه حکمت در مکتب شیراز، اظهار داشت: از بیانات آیت الله جوادی آملی به اندازه دو واحد درسی آموختیم، ما در این همایش ها دنبال رفع نیازهای خود هستیم از این رو استفاده از علم و حکمت بزرگان نیاز امروز ماست.

وی ادامه داد: باید توجه داشت که بازنشر آثار علامه بهابادی در فقه، منطق، کلام و تفسیر، موجب تقویت حوزه‌های علمی و فرهنگی می‌شود.

معاون فرهنگی معاون اول رئیس جمهور با بیان اینکه امروز رقابت‌ها در عرصه علم، فناوری و فرهنگ به یک جنگ واقعی تبدیل شده است، گفت: دشمنان امت اسلامی علاوه در میدان نظامی، بلکه در حوزه‌های نرم‌افزاری، رسانه‌ای و سایبری در حال نبردند و از اتاق‌های فکر و پشت رایانه‌ها عملیات ها را هدایت می‌کنند.

وی مهم‌ترین عامل قدرت را دانایی، معرفت و فناوری‌های مبتنی بر آن دانست و افزود: جوامع اسلامی باید با ارتقای دانش، هنر، رسانه و مهارت‌های اجتماعی، ظرفیت دفاع از حقوق خود را داشته باشند.

او با اشاره به هجوم تجاوزکارانه رژیم صهیونسیتی در جنگ ۱۲ روزه علیه کشورمان، اضافه کرد: ما امسال با رژیم منحوس وارد جنگ نظامی شدیم نه تنها این مدت، بلکه از ۷۰ سال پیش با این جریان خودبرتر بین در حال مقابله بوده ایم.

وی در عین حال تأکید کرد: اگر ما می خواهیم در مقابل استکبار جهانی قوی باشیم باید مؤلفه های قدرت و توانمندی ها را نظیر دانایی،علم و فناوری را بیاموزیم تا بتوانیم از حقوق خود دفاع همه جانبه داشته باشیم. 

هاشمی با تأکید بر اینکه برپایی اینگونه همایش‌ها نباید با هدف رفع تکلیف باشند، تصریح کرد: باید از اینگونه همایش ها به عنوان پلی برای ترجمان دانش تولید شده در کانون‌های علم به عرصه فرهنگی و رسانه‌ای جامعه استفاده شود.

در این نشست همچنین «علیرصا افشاری فر» رئیس دانشگاه شیراز با ابراز خشنودی از برپایی این همایش به میزبانی دانشگاه شیراز ابراز امیدواری کرد: برپایی اینگونه رویدادها و نشست ها به نقش بی بدیل شیراز و مکتب شیراز در اعتلای علوم عقلی مورد کنکاش علمی قرار بگیرد.

وی ادامه داد: شیراز در طول سالیان متمادی به عنوان دارالعلم شناخته شده که رهبر معظم انقلاب نیز دانشگاه شیراز را دارالعلم در دارالعلم توصیف کردند.

افشاری فر ادامه داد: مدارای فرهنگی و دیگر پذیری از جمله علل کانون ظهور و بروز افکار علوم انسانی می باشد از این رو رسالت دانشگاه شیراز است که از این میراث ارجمند پاسداری کند.

وی در عین حال برپایی این همایش را در جهت تقویت هویت ملی و دانشگاهی، مؤثر دانست و گفت: زمانی که دانشجوی ما بداند در شهری درس می خواند که خاستگاه بزرگانی بوده خود را متعهد به کسب علم و معرفت می داند.