*ستون فقرات روی زانو*
مدیرکل صمت فارس با افتخار از صنایع بزرگ استان به‌عنوان ستون فقرات اقتصاد یاد کرد؛ صنایعی که ۵۱ هزار شغل ایجاد کرده و بیش از ۴۰ درصد اشتغال صنعتی و معدنی استان را در اختیار دارند. اما همین ستون فقرات، سال‌هاست زیر فشار مشکلات زیرساختی خمیده شده و نه دولت و نه بانک‌ها نسخه‌ای عملی برای درمان ارائه نداده‌اند.
اما مشکلات تنها به زیرساخت‌های پایه‌ای محدود نیست. آنچه صنعت فارس را زمین‌گیر کرده، مجموعه‌ای از گره‌هاست که هرکدام بخشی از توان تولید را قفل کرده‌اند.
*انرژی؛ زنجیری بر پای تولید*
صنایع فارس با بحران مکرر برق، محدودیت گاز و حتی کمبود آب دست‌وپنجه نرم می‌کنند. چگونه می‌توان انتظار افزایش تولید و صادرات داشت وقتی خط تولید با هر خاموشی و قطع گاز متوقف می‌شود؟ و سرمایه‌گذاری جدید در چنین شرایطی بیشتر به شجاعت شباهت دارد تا تدبیر اقتصادی.
این محدودیت‌ها اگرچه حیاتی‌ترین چالش واحدهای تولیدی است، اما تنها مانع نیست. پای بانک‌ها هم سال‌هاست بر گلوی تولید فشار می‌آورد.
*بانک‌ها؛ شریک یا مانع؟*
بانک‌ها باید حامی تولید باشند، اما سهم فارس از تسهیلات بانکی کمتر از یک درصد است. پروژه‌های نیمه‌تمام، واحدهای صنعتی بی‌سرمایه و صادرکنندگان گرفتار تعهدات ارزی، نتیجه همین رویکرد است. آیا وقت آن نرسیده بانک‌ها از سنگ‌اندازی دست بردارند و واقعاً در کنار صنعت بایستند؟
در کنار این گره مالی، بار دیگر پای سیاست‌های مالیاتی و بیمه‌ای به میان می‌آید؛ باری که به گفته صنعتگران، گاه از تورم هم سنگین‌تر است.
*مالیات و بیمه؛ نفس‌گیرتر از تورم*
فعالان اقتصادی بارها گفته‌اند فشار مالیات و بیمه از تورم هم کمرشکن‌تر شده است. سیاست‌های مالیاتی به‌جای تشویق تولید، عملاً به سد راه آن بدل شده‌اند. این گره اگر باز نشود، بسیاری از واحدها دیر یا زود به تعطیلی کشیده می‌شوند.
و تازه، اگر واحدی از این مسیر پرسنگلاخ جان سالم به در ببرد، در مرزهای گمرکی با دیوار دیگری روبه‌رو می‌شود.
*گمرک و صادرات؛ فرصت‌هایی که می‌سوزند*
وقتی یک صادرکننده باید برای کارت بازرگانی یا ثبت سفارش ماه‌ها دوندگی کند، چطور می‌تواند با رقبای منطقه‌ای رقابت کند؟ فارس ظرفیت‌های جدی برای صادرات دارد، اما در پیچ‌وخم اداری و گمرکی، فرصت‌هایش یکی‌یکی از دست می‌رود.
با این وضعیت، حتی برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی نیز بیشتر به ویترینی زیبا شباهت دارد تا راهکاری واقعی برای رونق اقتصادی.
*شیراز اکسپو؛ ویترین یا واقعیت؟*
مسئولان از "شیراز اکسپو ۲۰۲۵" به‌عنوان فرصتی بی‌بدیل یاد می‌کنند. اما آیا بدون حل مشکلات انرژی، بانکی و ارزی، این نمایشگاه چیزی فراتر از یک ویترین تبلیغاتی خواهد بود؟ فعالان بخش خصوصی هشدار می‌دهند که نمایش ظرفیت‌ها روی کاغذ کافی نیست، پشت این ویترین باید تولیدی پایدار و صادراتی رقابتی ایستاده باشد.
*وعده‌های شیرین، آزمون تلخ*
استاندار فارس در این نشست تولیدکنندگان را "مجاهدان اقتصادی" نامید و وعده حمایت همه‌جانبه داد. اما فعالان اقتصادی می‌پرسند: این وعده‌ها چه زمانی به عمل تبدیل می‌شود؟ تجربه نشان داده اگر پیگیری جدی صورت نگیرد، همین نشست هم مانند ده‌ها نشست مشابه، در حد چند عکس یادگاری باقی خواهد ماند.
*حل مشکلات، یا تکرار ناکامی؟*
صنعت فارس امروز بیش از هر زمان دیگری به تصمیمات عملی نیاز دارد. ناترازی انرژی، گره‌های بانکی و مالیاتی و موانع صادراتی باید در اولویت قرار گیرند. در غیر این صورت، همه شعارهای حمایت از تولید، فقط واژه‌هایی زیبا روی کاغذ خواهند بود و اقتصاد استان همچنان گرفتار چرخه وعده و ناکامی خواهد ماند.
