«سید عباس صالحی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم با بیان اینکه جشنواره جهانی فیلم فرصتی است برای یادآوری هنری که سالهاست دیدن و متفاوت دیدن را به ما می آموزد، تصریح کرد: هنری که به ما جرأت تخیل می دهد و بیش از آنکه صنعتی بزرگ باشد، لحظه ای انسانی محسوب می گردد.
وی ادامه داد: خانمها و آقایان، نیک میدانید که ملت ما، همدرد با مردم مظلوم فلسطین و غزه شد و چند ماه قبل، روزهای دشوار جنگ را تجربه کرد. در جنگ ۱۲روزهای که رژیم کودککش صهیونیستی به راه انداخت، فرزندان رشید این سرزمین جانشان را در راه دفاع از امنیت و عزت ایران فدا کردند. یاد آنان به ما یادآوری میکند که قداست خاک تنها در خطوط جغرافیا نیست؛ در جانهایی است که برای پاسداشت آن ایستادهاند.
صالحی افزود: در چنین روزگاری، هنر نمیتواند خاموش بماند و سینما میتواند راوی مناسب این مقاومت باشد و این زخمها و این رشادتها را نگاه دارد تا حافظه جمعی ایران و جهان روشن و پایدار بماند. سینماگران ایران و جهان، جشنواره جهانی فیلم فجر نشان میدهد که سینما چگونه میتواند فاصلهها را کوتاه کند و گفتوگو میان ملتها را ممکن سازد. حضور فیلمسازان و مهمانانی از کشورهای گوناگون نمایان میکند که جهان امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند روایتهای صادقانه، انسانی و دغدغهمند است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: در این مجال، لازم است به عنوان عضوی از دولت جمهوری اسلامی ایران تاکید کنم که ما باور داریم علیرغم اختلافنظرها بایستی باورهای مشترک را نقطه آغازی برای همکاریهای بینالمللی و تولیدات مشترک سینمایی قرار دهیم؛ چرا که تجربههای مشترک چه در خلق اثر و چه در پژوهش و توسعه دروازههایی تازه برای تبادل دانش، فناوری و نگاه هنری میگشایند و سینمای ایران آماده است در این مسیر گامهایی بلندتر و استوارتر بردارد.
او در پایان سخنان خود گفت: به همه فیلمسازان، داوران و پژوهشگران حاضر در جشنواره جهانی فیلم فجر درود میفرستم و از میزبانی صمیمانه استاندار محترم و مسئولان و مردم استان فارس سپاسگزارم و قدردان همت و تلاش همکارانم در سازمان سینمایی و دبیرخانه جشنواره جهانی فجر هستم. و همچنین از همکارانم در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کمال تشکر را دارم.برای سینمای ایران و جهان و همه کسانی که به صلح، عدالت، معنویت، انسانیت، ایمان و به قدرت روایت ایمان دارند، آرزوی روشنایی و توفیق دارم. سپاس از حضور شما. خداوند نگهدار ایران باشد.
«حسینعلی امیری» استاندار فارس نیز در ادامه این مراسم با بیان اینکه برای من به عنوان استاندار فارس افتخاری بزرگ است که جهانشهر شیراز میزبان این رویداد بزرگ بود، اظهار داشت: شیراز با حکمت سعدی،عرفان حافظ و فلسفه ملاصدرا مرزهای جغرافیایی را درنوردیده و کانون اندیشه ورزی و خردمندی و همچنین فرزندان پیامبر در خاکش پاکش ساکن شده اند.
وی با بیان اینکه سینمای ایران بدون پیوند عمیق با شعر تعریف شدنی نیست، تصریح کرد: از همین رو سینمای شاعرانه در چهل و سومین جشنواره جهانی فیلم فجر با سیمای شاعرانه در شهری که در آن تصویر و روایت هم چون حکمت از سرچشمه ای واحد نیرو می گیرد، برپا گردید
استاندار فارس گفت: لازم می دانم که از ابتکار دبیرخانه جشنواره برای برگزاری بخش «زیتون شکسته» در این جشنواره بطور ویژه قدردانی کنم، ندای پایداری انسان را در جهان پرآشوب امروز در جهان پر آشوب بازتاب و نشان داد، مقاومت برای برقراری صلح یک اراده تمدنی است که هنر بیش از هر زبان دیگری توان روایت آن را دارد.
امیری افزود: میزبانی باشکوه این جشنواره نشان داد که شهر شیراز نه تنها که پایتخت فرهنگی و ادب بلکه پایگاه امن و مطمئنی برای برپایی رویداد های جهانی نیز می باشد که محصول روح مدارا و دیپلماسی فرهنگی است که در روح مردم شیراز و خطه فارس وجود دارد.
مقام عالی دولت در استان فارس افزود: میزبانی در شرایط کنونی به روشنی نشان داد نمی توان با ملت هایی با ریشه های تمدنی و عمیق و دارای فرهنگ باشکوه هستند به انزوا نشاند.
وی در عین حال ابراز امیدواری کرد: میزبانی شیراز تجربه ای خاطره انگیز از معنا، همدلی و هنر قرن ها جهان را به صلح،آزادی و کرامت انسانی فراخوانده است.
استاندار فارس همچنین از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رئیس سازمان سینمایی، دبیر جشنواره و همکاران در استانداری، شهرداری شیراز، رئیس سازمان برنامه و بودجه و مدیران فرهنگی و مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس و اعضای شورای تأمین و از همه مردم نجیب استان فارس و شهر شیراز صمیمانه تقدیر و سپاس دارم.
روایت جشنواره از قول دبیر جشنواره
مراسم با سخنان روحالله حسینی دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر ادامه یافت. او در سخنانی گفت: من چند دقیقهای فرصت دارم تا به عنوان دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر گزارشی از برگزاری این رویداد تقدیم کنم قاعدتا باید در این گزارش از تعداد مهمانان تعداد فیلمها تعداد روزها، تعداد همکاران، تعداد مخاطبان و تماشاگران، تعداد داورها و شوراها حرف بزنم خلاصه اینکه عدد و رقم بگویم تا لابد شما باور کنید که عجب عظمتی داشت عجب شکوهی داشت این جشنواره احسنت به حسینی و فریدزاده، احسنت به استاندار فارس و شهردار شیراز و اعوان و انصار ایشان اما، خانمها، آقایان هنرمندان ارجمند همکاران گرامی، مقامات و سفرای محترم حاضر در مجلس اجازه بدهید من از چنین گزارشی بگذرم و در عوض از احساسی بگویم که در این چند روز و همین حالا از این جشنواره داشته. مگر نه اینکه سر و کار هنر با حس است؟ چه بسا فیلمسازان و شاعرانی که دهها فیلم ساختهاند یا صدها شعر گفتهاند و یک نفر هم از اثر و آثار آنان یادی نمیکند و چه بسیار هنرمندانی که با چند اثر محدود ماندگار شدهاند پس عدد خیلی مهم نیست آنچه مهم است احساسی است که داریم وقتی فیلمی تمام میشود شعری خوانده میشود یا رویدادی به پایان میرسد و من امروز احساس خوبی دارم. او ادامه داد: حس میکنم گر چه زمان کمی داشتم در عوض همراهانی داشتم که خالصانه و صمیمانه همراهم بودند. فیلمهایی داشتم که اگرچه پرطمطراق و پر زرق و برق نبودند اما با دیدنشان احساس خوب بودن و زندگی کردن جان میگرفت دورانی داشتم که همه بر لب خنده داشتند مهمانانی داشتم که به وقت دیدن هم، رو به سوی همدیگر آغوش میگشودند شهری داشتم که سخاوتمندانه ما را پذیرفته بود و میدیدم که مردمانش چقدر گرمند چقدر زندهاند و تاریخش را میدیدم که هزارهها میگذشت و در لابلای برگهای پاییزیاش میتپید و چقدر خوبند شیرازیها و چقدر خوبند ایرانیها و چقدر خوب است هنر و چقدر خوب است سینما! و حالا با خیالی آسوده برمیگردم به پایتخت و به این فکر میکنم که اگر هنر نبود، که اگر سینما نبود، چگونه میشد در سه ماه فقط سه ماه این گونه جمع شد گرد هم اینگونه خندید و اینگونه دید؟ لحظههای خوشی را برای شما آرزو میکنم.در ادامه با حضور همایون اسعدیان، مهدی آشنا و روحالله حسینی از آلفرد یعقوبزاده عکاس برجسته دفاع مقدس قدردانی شد.
یعقوب زاده گفت: «خوشحالم بین شما هستم و از تمام مردم ایران برای این تقدیر به ویژه از روحالله حسینی، مهدی آشنا و برگزار کنندگان جشنواره تشکر میکنم.»در این مراسم مجری برنامه فرزاد حسنی برای رضا امیرخانی نویسنده آرزوی سلامتی و بهبودی کرد.
در بخش دیگری از آیین اختتامیه چهل و سومین جشنواره جهانی فیلم فجر در شیراز پس آنکه قطعاتی دیگر توسط محمد معتمدی اجرا شد، «رائد فریدزاده» رییس سازمان سینمایی کشور روی صحنه آمد و گفت: خداوند را شاکرم که این دوره از جشنواره با اندکی وقفه در شهر شیراز برگزار شد. از وزیر، استاندار، شهردار، دبیرخانه، همکاران و دوستان خوبم، از آقای خباز و تمامی دوستانی که کمک کردند این ضیافت نور برگزار شود تشکر میکنم. سینما به قول عباس کیارستمی راه سادهای است برای شناخت و فهم یکدیگر. سینما پیوند دارد با هویت و تار و پود ما. بیدلیل نیست که کیارستمی بیاندازه به سعدی عشق میورزید. سینما تصویری خلق میکند که با چشم سر میشود دید شعر هم تصویری خلق میکند که با چشم جان میشود دید. سعدی یکی از بزرگترین شاعران تصویری است.
در ادامه با اعلام هیأت داوران چهل و سومین جشنواره جهانی فیلم فجر در بخش «عکس و فیلم های ۶۰ ثانیه ای» با موبایل و دوربین های علاوه بر جنگ ۱۲ روزه به دیگر جنگ ها، دیپلم افتخار به بهترین فیلم ۶۰ ثانیه ای با عنوان (روایت نصر) علی توسلی و همچنین سیمرغ بلورین بهترین عکس به سبحان فرج وند اعطا گردید.
از سوی هیأت داوران در بخش «زیتون شکسته» با موضوع غزه و فلسطین اشغالی دیپلم افتخار به فیلم «از زمین صفر» به تهیه کنندگی کارگردان فلسطینی رشید مشهراوی و سیمرغ بلورین «تمام آنچه از تو باقی مانده است» ساخته شیرین دعیبس اختصاصی یافت.
اهدای جوایز بخش چشمانداز
پس از پخش ویدیویی از داوران بخش چشمانداز، این داوران روی صحنه آمدند.
سیمرغ بلورین جایزه ویژه هیأت داوران به فیلم «ریورستون» از سریلانکا، به کارگردانی الیت راتنایک اهدا شد.
در این مراسم اعلام شد سیمرغ بلورین بهترین فیلم بهطور مشترک به دو اثر اهدا میشود و جایزه نقدی میان آنها تقسیم خواهد شد.سیمرغ اول به «راند ۱۳» از تونس، به کارگردانی محمد علی نهدی و تهیهکنندگی ملیک کوچباتی اهدا شد.
سیمرغ دیگر به «دو روی پاییز» از ایران، استرالیا و کانادا، به کارگردانی روناک طاهر و تهیهکنندگی امیر پروین حسینی رسید.
طاهر پس از دریافت جایزهاش گفت: تشکر میکنم از هیات داوران و کسانی که جشنواره را برگزار کردند. از تهیهکننده تشکر میکنم که در حال حاضر در سفر و در کاناداست. از بازیگران خوب این فیلم آقای دهکردی، خانم برومند، خانم مقدمی تشکر میکنم همچنین از مستانه مهاجر ممنونم. از شیراز و مردم خوبش هم تشکر میکنم.
اهدای جوایز بخش جلوهگاه شرق
در ادامه مراسم داوران بخش جلوهگاه معرفی شدند و روی صحنه آمدند.سیمرغ بلورین مشارکت و بهترین دستاورد هنری به بهنوش صادقی، کارگردان فیلم «مرد آرام» از ایران، برای موفقیت در هدایت و هماهنگسازی خلاقانه عناصر مختلف فیلم، از بازیگری تا فیلمبرداری و طراحی صحنه و لباس اختصاص پیدا کرد.
صادقی پس از دریافت جایزه گفت: از هیات داوران تشکر میکنم. ممنونم که «مرد آرام» را خوب دیدید. تشکر ویژه از مهدی هاشمی بازیگر این فیلم دارم. او مردی است که نامش با تاریخ سینمای ایران گره خورده است او پشت این فیلم ایستاد چون ایمان داشت باید این قصه گفته شود بدون هیچ شرطی. از مریم پیرکاری که شرایط ساخت را فراهم کردند، از مستانه مهاجر برای همراهی و پخش بینالمللی فیلم، از تیم خوبم تشکر میکنم این فیلم را شما ساختید با قلبتان و بیادعا و با داشتهها و نداشتهها در کنار هم فیلم را ساختیم از مادرم که با دعاهای خود کنار ما ایستاده تشکر میکنم از همسرم که همیشه تکیهگاه من بود تشکر میکنم. فیلمسازی این روزها سخت است و به سختی نفس میکشد، اما تنها چارهاش این است که سینما را زنده نگه داریم. این فیلم یک فیلم خانوادگی است خواهرم و برادرم در ساخت این فیلم مشارکت داشتند پس سیمرغ را به مادرم تقدیم میکنم.
سیمرغ بلورین جایزه ویژه هیأت داوران تعلق گرفت به فیلم «توافق» از مصر، قطر، آلمان، فرانسه و عربستان سعودی، به کارگردانی محمد رشاد.
سیمرغ بلورین بهترین فیلم اهدا شد به «جایی که درناهای سفید میرقصند» از روسیه، به کارگردانی مایکل لوکاچفسکی و تهیهکنندگی مایکل لوکاچفسکی، سمیون آماناتوف، والریا موتورویوا، داوید گورتسکایا.
اعطای جوایز بخش مسابقه بینالملل
در ادامه مراسم داوران بخش بینالملل روی سن حاضر شدند و در این بخش سیمرغ بهترین فیلم به «درس آموختهها» از مجارستان اهدا شد.سیمرغ بهترین کارگردانی به «مارس تا مه» به کارگردانی مارتین پاول رپکا از چک اهدا شد.
همچنین سیمرغ بهترین فیلمنامه به «به من نگاه کن» النا کیسلوا و آندری کونچالوفسکی از روسیه اهدا شد.
در چهل و سومین جشنواره جهانی فیلم فجر «سیمرغ بهترین مشارکت هنری» (دستاورد هنری) به «احمد مالک» بازیگر «بوی پدرم» تعلق گرفت و سیمرغ جایزه ویژه هیات داوران به «بازگشت رودخانه» به کارگردانی ماساکازو کانکو و محصولی از ژاپن رسید. این جایزه را مایومی فوکوهارا تهیهکننده اثر دریافت کرد.