انسان­های بَدَوی میراث­دار فرزندان آدم «هابیل و قابیل» شدند که برادری برادر دیگر را کشت. خوی درندگی و خشونت­ زمانی رخ می­نماید که گرسنگی و تشنگی فریادگر فقرند. تبعیض حس حسادت را بیدار می­کند و کینه در دل می­اندازد، مثل یک نیروی محرکه منفی که به مرور تحت فشار روانی به دنبال ظهور و بروز است. خشم و نفرت، مهر و کین و دیگر خواهش­های نفسانی هر چند از برون تغذیه می­شوند اما در درون دیگ سینه را به جوش می­آورند، انسان­های اولیه که هنوز از قراردادهای اجتماعی سهمی نداشتند و قاضی و دادگاه و دادرسی هم نداشتند برای مقابله با یکدیگر یا به صورت فردی و یا جمعی دست به جنگ، کشتار و نهایتاً قتل یکدیگر می­زدند قبل از آنکه به صورت شعبه، قبیله و طایفه درآیند احساس برادری و هم­نشینی آنها را به دور هم جمع کرد و تشکیل اجتماع دادند تا بخشی از اختیارات خود را به رئیس قبیله و پس از آن به سران و پادشاهان و نهایتاً دولت­ها واگذار کنند. شهرها و تمدن­ها پدید آمدند و خواست اولیه انسانها که همان امنیت بود به طور نسبی تحقق یافت.

در واقع یک تعامل سازنده درونی به معنای واقعی آن شکل گرفت و گفتگو تا حد زیادی دافع اختلافات شد تا ریش­سفیدان قضاوت کنند و مشاوره بدهند.

این تقابل و گفتگو به مرور بین ملت­ها و قبایل و طوائف مختلف دور و نزدیک سبب ایجاد امنیت مرزی و داد و ستد شد که از بسیاری جنگ­های خانمان­سوز جلوگیری کرد.

سازمان امنیت جهانی بعد از جنگ دوم جهانی به همین منظور شکل گرفت و از پس آن دیگر سازمانها و حقوق بشر و دیگر نهادها به وجود آمدند. اما هنوز منافع ابرقدرت­ها ایجاب می­کند که تنور جنگ را گرم کنند و برای درآمد بیشتر از فروش اسلحه­های نو به نو به اختلافات مرزی و سیاسی و اقتصادی دامن بزنند.

نتیجه آنکه گفتگو و تعامل از سازندگی به سمت و سوی امتیازدهی و امتیازگیری رفته و هدف از گفتگوی بین دولت­ها بیشتر جنبه اقتصادی بر پایه اهداف سیاسی از پیش تعیین شده هست. نمونه­ای از تعامل بین ایران و 1+5 را می­تواند در نشست­های برجامی مثال زد که علیرغم چانه­زنی­ها و رد و بدل کردن پیام­ها و نشست و برخواستن­های پی در پی چند ساله بعد از توافق و امضای توافقنامه نه تنها تحریم­های آمریکا و اروپا برداشته نشد بلکه با خروج یک طرفه آمریکا تحریم­های بیشتری هم برقرار گردید.

از دیدگاه دولت­های مقتدر از جمله امپریالیسم آمریکا تعامل به معنای برد یک طرفه است که سهم آمریکا و یا کشورهای اروپایی را به دلیل داشتن زر و زور و تزویر بیشتر از توافق می­خواهند. بدین معنی که در واقع یک طرف تصمیم می­گیرد و طرف دیگر می­باید تسلیم شود و نظر او را بپذیرد.

اگر مفهوم تعامل و تفاهم امری دو طرفه باشد مثل یک عقد می­باید رضایت طرفین در آن لحاظ شود. متأسفانه دولت­های مقتدر و زورگویی مانند آمریکا اصالتاً به مذاکره و تعامل به مفهوم واقعی آن اعتقاد ندارد بلکه خود را مانند دزد سر گردنه نشان می­دهد که تمامت هر امتیازی را طلب می­کند. هر چند مدام از مذاکره و تعامل دم می­زند و چماق حقوق بشر را که خود از آن سهمی و بویی نبرده بر سر کشورهای دوست و دشمن می­کوبد تا با عوام­فریبی و مظلوم­نمایی سیطره و سلطه خود را بر ملت­ها و دولت­های استقلال­طلب تحمیل نماید.

مرحوم مصدق نخست­وزیر مردمی ایران را به مذاکره دعوت کرد اما دیری نپایید که با کودتای 28 مرداد 32 دولت او را ساقط نمود و کشور را گروگان گرفت. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در تدارک کودتای نظامی و تحریک اقوام و گروه­های سیاسی برآمد که منجر به تسخیر سفارتخانه آمریکا شد و نهایتاً بهانه­ای برای تحریم، جنگ تحمیلی و فشارهای سیاسی بر علیه دولت نوپای ایران انقلابی شد.

از روند امور و سیاست­های جهانی چنین پیداست که تعامل با دیگر کشورها و گفتگو می­باید با چراغ سبز آمریکا و نظارت آن باشد مثل کوزه­دار قمارخانه­ها که از هر قمار سهمی برای خود برمی­دارد وگرنه بازی را به هم می­زند.

تروریسم دولتی آمریکا برای تمامیت­خواهی راه خود را گشوده و به هیچ عهد و پیمانی وفادار نیست.

هر توافق و مذاکره­ای اگر به نتیجه برسد یک ضامن اجرایی قوی می­خواهد که به آن عمل کند.

آمریکا نشان داده که پایبند به توافق نیست بلکه با نیش و دندان نشان دادن و ایجاد رعب و ترس در میان ملت­ها و بر علیه دولت­ها هر چیز را برای خود می­خواهد.

تعامل و گفتگو با دولت­های بی­طرف و دوست راهگشاست و می­تواند در رونق اقتصادی و سیاسی مؤثر باشد. اما گرگ­ها، خوی درندگی خود را با مذاکره فراموش نمی­کنند.

به قول سعدی خودمان:

«یکی بچه گرگ می­پروردی

چو پرورده شد خواجه را بر درید...»

متأسفانه بعضی کشورهای عرب همسایه ما گرگ­پروری می­کنند و به آمریکا و اروپا باج می­دهند تا موقعیت امیریشان حفظ شود.

هویت و ساختار انقلاب اسلامی با سازش و باج­دهی سازگار نیست. حفظ استقلاب هزینه هنگفت دارد. این هزینه را هم ملت و هم دولت تاکنون ظرف 41 سال پرداخته و اقدام ایرانیان در دنیا شاخص است امید که دولت­ها سر عقل آیند و اگر بناست مذاکره یا تعاملی صورت بگیرد ضمانت اجرایی داشته باشد.

والسلام