حذف بسیاری از زبان‌های بومی، استحاله‌ی فرهنگی که بیشتر خرده فرهنگ‌ها را نشانه می‌گیرد، نمود وحدت رویه‌ای غیرقابل انکار در واکنش به رویدادها تحت تأثیر وسایل نوین ارتباطی و امپراتوری‌های رسانه‌ای، سمت‌دهی به رویکردهای اجتماعی با دستاویزهایی نظیر رنگ سال، مد سال و همچنین تلاش برای جهانی کردن برخی مناسبت‌ها با حذف آیین‌های بومی، ایجاد پیوندهای عاطفی بین شاخصه‌های فرهنگ  هلنی و رفتار مردمانی که خارج از این دایره‌ی فرهنگی قرار دارند و ... از جمله دغدغه‌هایی است که در جوامع بازخاسته‌ای نظیر ایران مورد توجه قرار گرفته است.

منظور از جوامع بازخاسته، جوامعی است که در گذشته‌های دور از صلابت و شکوه فرهنگی و اقتدار علمی و استحکام اقتصادی برخوردار بوده‌اند اما به دلایلی از جمله قرار گرفتن در جغرافیایی خاص، قوم‌گرایی، افتادن در گرداب اختلافات مذهبی، استعمار و بهره‌کشی بیگانگان بر اساس استحمار و استحاله‌ی فرهنگی به تدریج از دور رقابت با قدرت‌های بزرگ جهانی خارج شده و از حرکت بازمانده‌اند اما هم اکنون به دنبال کسب اعتماد به نفس ملی و پیشی گرفتن از رقبای منطقه‌ای و جهانی هستند. ناگفته نماند که چنین هدف والایی با دستمایه‌ای واحد دنبال نمی‌شود بلکه هم صاحبان باورهای دینی، هم ملی‌گرایان و هم سکولاریست‌ها به دنبال پشت سر گذاشتن آخرین سال‌های دوره‌ی افول تاریخی هستند. چنین اتفاقی نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورها روی داده اما آنچه مانع از انطباق نشانه‌های آن است به تفاوت در ظرفیت‌های فرهنگی، موقعیت اقتصادی و شرایط منطقه‌ای و داخلی هر کشور باز می‌گردد.

اگر از بالا به تمامی تحولات جهانی بنگریم متوجه وجوه مشترکی می‌شویم که در آینده‌ای نه چندان دور، تمامی ملت‌ها را به یکدیگر پیوند می‌دهد و این مسئله روی تغییر مناسبات جهانی، خط‌کشی‌های تاریخی، شکاف‌های فرهنگی، اختلافات دینی و مذهبی، رویکردهای منطقه‌ای و همچنین سلب دستاویزهای سیاسی و دینی برای به راه انداختن جنگ‌های خانمانسوز تأثیر بلامنازعی خواهد داشت.

توجه منطقی ملت‌ها به دغدغه‌های مشترک نظیر محیط زیست، آب و هوا، صلح و امنیت، بهداشت و تندرستی، مسکن، غذا، کار و فعالیت با علم به محدودیت منابع آبی، خاکی و غذایی در سایه‌ی تعاملی مبتنی بر ارتباطات فراگیر، اکثریت مردم جهان را به گونه‌ای همگرایی انسانی سوق خواهد داد.

مردم جهان از تحمل جنگ به بهانه‌ی تأمین امنیت، گرسنگی کشیدن به امید یافتن غذا، پذیرش درد به خاطر دستیابی به تندرستی و مردن به خاطر زندگی خسته شده‌اند و باور کرده‌اند که بشریت باید به سازمان‌های جهانی که با هدف برقراری صلح و امنیت تأسیس شده‌اند، هویت ببخشد زیرا در حال حاضر این سازمان‌ها عمدتاً در خدمت قدرتمندان هستند. راه‌حل مشکلات جهانی، اصرار بر شیوه‌های تجربه شده‌ی مقابله با بی‌عدالتی‌ها نیست چون منابع به صورت جهانی تعریف شده‌اند و هیچ ملتی صرفاً با تکیه بر داشته‌های خود قادر به ادامه‌ی حیات نیست و ناگزیر به ارتباط با سایر کشورهاست. چنین ارتباطی باید بر اساس معامله برد- برد صورت گیرد. تسری چنین رابطه‌ی برد بردی بین تمامی کشورها مستلزم باورمندی به نظم جهانی است اما نه آن نظمی که مأموریت اصلی‌اش تأمین نیازهای چند کشور محدود باشد. در شرایط کنونی بخشی از گردش مالی و اشتغال‌های رایج در پیوند با اقتصاد جنگ است. جنگی که در خدمت هیچکس نیست. ضمن اینکه نبود جنگ نیز منجر به تعطیلی بسیاری از کارخانجات و به راه افتادن آشوب می‌شود. راه حل عبور از چنین شرایطی طراحی اقتصاد صلح است. در حال حاضر بخشی از منابع غذایی، خاک‌های حاصلخیر و هوای پاک و امنیت روانی در اثر جنگ از بین می‌رود که در صورت نبود جنگ همین منابع می‌تواند پرکننده‌ی خلاء‌های موجود باشد.

تحقق صلح جهانی در گرو حکومت دانایان است. مولوی در مثنوی شریف می‌گوید اگر تمامی پیامبران را یکجا جمع کنید شاهد بروز اختلاف بین آنها نخواهید بود چون همه هدفی مشترک را دنبال می‌کنند. در حالی که پیروان همین پیامبران، بر سر روی یکدیگر چنگ می‌اندازند. فرض کنید هدف مشترک تمامی سیاستمداران همزیستی جهانیان در صلح و امنیت باشد. آیا چنین هدفی در سایه‌ی همگرایی جهانی قابل تحقق نیست؟ اگر قابل تحقق نیست چرا همه شعار همزیستی مسالمت‌آمیز می‌دهند و اگر همزیستی جهانی قابل تحقق است چرا شاهد همگرایی برای عینیت یافتن آن نیستیم. شاید مشکل در این است که همه می‌خواهند من باشند و هیچکس خود را نیم من نمی‌داند!

البته تردیدی نیست که دنیای ما با چنین شرایط ایده‌آلی فاصله‌ای زیاد دارد اما با برداشتن هر قدم به همان اندازه که از این وضعیت فلاکت‌بار فاصله می‌گیریم، یک قدم هم به شرایط آرمانی نزدیک می‌شویم. حال اگر جمعیت 7.5 میلیاردی جهان هر کدام یک قدم به سوی یکدیگر بردارند شاهد اتفاق بزرگی خواهیم بود. چنین آرزویی هر چند شاعرانه است اما هیچکس نمی‌تواند منکر تحقق آن باشد مشروط به اینکه با اراده‌ای جهانی پشتیبانی شود. شاید یکی از مأموریت‌های کرونا گوشزد کردن ضرورت این همگرایی باشد.