سیدقاسم حسینی در گفتگو با عصرمردم تولید داده و اطلاعات با کیفیت را اصلی‌ترین وظیفه هواشناسی عنوان کرد که توسعه این شبکه، به نیروی انسانی متخصص، منابع مالی و اعتبارات سازمان هواشناسی وابسته است.

وی افزود: صحبت از آینده در حوزه هواشناسی، به دلیل مخاطرات جوی و اقلیمی به صورت یقین منتفی است؛ مثلا انتظار پاییز پربارشی در کشور داشتیم اما این انتظار براساس پیش‌بینی‌ها محقق نشد و این موضوع نه در ایران بلکه در دنیا این‌گونه است.

 

 

وی با بیان اینکه با پیش‌بینی هواشناسی می‌توان بحران‌ها را مدیریت کرد؛ تصریح کرد که باید امکانات استان از حیث ماهیت فناوری، تعداد ایستگاه‌ها و ارتقای ایستگاه‌ها به سیستم خودکار و دیجیتال گسترش یابد تا بتوانیم در مدیریت بحران به گونه‌ای ارزشمند عمل نماییم.

حسینی گفت: اصلی‌ترین خدمات هواشناسی تولید دیتا و داده است که داده‌های خام در ایستگاه‌های هواشناسی تولید می‌شود و لازم است برای رسیدن به خدمات بهتر، برنامه‌های عملیاتی در جهت تجهیز ایستگاه‌ها صورت گیرد؛ همچنین باید در بحث توسعه کیفی سرمایه‌های انسانی نیز که مهمترین رکن تولید هستند؛ تلاش نماییم.

مدیرکل هواشناسی فارس با تاکید بر اهمیت توسعه زیرساخت‌ها و ایستگاه‌ها گفت: ایستگاه‌ها علاوه‌بر تولید داده به عنوان سخت‌افزار سامانه‌های پایش هشدار سیل عمل می‌کنند و افزایش تعداد ایستگاه‌ها موجب افزایش دقت پیش‌بینی و پایش بیشتر می‌شود.

وی اضافه کرد: ۳۲۰ ایستگاه هواشناسی در فارس فعال است که براساس استانداردهای شبکه هواشناسی، این تعداد در فارس با بیش از ۱۲۲ هزار کیلومتر مربع، باید به یک هزار و هفت ایستگاه برسد.

حسینی ادامه داد: از این تعداد ایستگاه فعال در استان، یک ایستگاه رادار، یک ایستگاه جو بالا و بقیه، ایستگاه باران‌سنجی است که ۵۵ ایستگاه به صورت خودکار و دیجیتال فعال است که باید تمام ایستگاه‌ها تجهیز و دیجیتال شوند تا داده‌ها به صورت لحظه‌ای گزارش و ارسال گردد چرا که به پیش‌بینی و مدیریت بحران کمک شایانی می‌کند.

 

 

وی افزود: براساس برنامه توسعه ۵ساله، امسال باید ۱۲ ایستگاه احداث نماییم و سه ایستگاه نیز در طرح صیانت از جنگل‌های زاگرس احداث می‌گردد که درصورت تخصیص ۱۰۰ درصدی اعتبارات، تمام ایستگاه‌ها راه‌اندازی خواهند شد و برخی ایستگاه‌ها نیز به دستگاه‌های خودکار تجهیز می‌شوند.

وی با تاکید بر توسعه سرورها و بانک‌های داده، گفت: افزایش توان پردازشی از اولویت‌های هواشناسی است تا بتوانیم در مخاطرات جوی اطلاع‌رسانی بهتری داشته باشیم.

مدیرکل هواشناسی فارس تاکید کرد که در بحث توسعه یادگیری ماشینی یا هوش مصنوعی در حوزه پیش‌بینی و افزایش مهارت از مدل‌های ارائه شده، هم‌راستا با برنامه‌های سازمان حرکت خواهیم کرد و از نیروهای متخصص و ماهر بهره خواهیم برد.

 

 

وی یکی از عوامل خطا در بحث پیش‌بینی‌ها را بی‌ثباتی کشورهای همسایه عنوان کرد و افزود: با نگاهی به نقشه تراکنش ایستگاه‌ها می‌بینیم که هوای گرمی که به ایران می‌رسد در مسیر کشور سوریه و عراق قرار دارد که فقط چند ایستگاه در این کشورها وجود دارد و درصورت تغییر اقلیم، هیچ داده‌ای نمی‌توانیم دریافت کنیم که منجر به بروز خطا می‌شود. حتی در بلوچستان افغانستان و پاکستان نیز هیچ ایستگاهی وجود ندارد و با توجه به اینکه هواشناسی مرز سیاسی ندارد و تبادل داده حتی با کشورهایی که روابط دیپلماتیک نداریم، انجام می‌گیرد؛ این بی‌ثباتی در کشورهای همسایه بر افزایش خطا در پیش‌بینی‌های هواشناسی تاثیر چشمگیری دارد. 

مدیرکل هواشناسی فارس استاندارد جهانی برای احداث ایستگاه هواشناسی را فاصله ۳۰ کیلومتری عنوان کرد که در برخی نقاط به دلیل اختلاف ارتفاع و میکرواقلیم، این فاصله به ۱۰ کیلومتر هم می‌رسد که در این زمینه مشکلات زیرساختی در هواشناسی وجود دارد‌.

 

 

حسینی با اشاره به اهمیت زیرساخت‌های مخابراتی برای دستیابی به داده‌های سالم و آنلاین، گفت: کمبود زیرساخت مخابراتی و برق از عمده‌ترین مشکلات هواشناسی است که از نظر امنیتی نیز در حفاظت از کابل‌های مخابراتی و برق با مشکلاتی مواجهیم.

 

 

وی به پارادوکسی که در هواشناسی وجود دارد، اشاره نمود و افزود: یک الزام قانونی در کوچک‌سازی دستگاه‌های دولتی وجود دارد که به ازای هر ۱۰ نفر بازنشسته، یک نفر می‌تواند استخدام شود، به همین دلیل ۴۰ درصد پست‌های هواشناسی فارس خالی و بدون متصدی است و از طرفی ملزم به توسعه ایستگاه‌های هواشناسی هستیم و هرگونه بی‌توجهی و کوتاهی ترک‌فعل است. مثلا برای طرح‌های هادی روستایی، مطالعات روان‌آب‌ها، حوزه‌های آبریز رودخانه‌ها و سرشاخه‌ها باید ایستگاه داشته باشیم که مستلزم اعتبار و نیرو است و از طرف دیگر باید حجم دولت کم شود و این تناقض، مشکلاتی در هواشناسی ایجاد نموده است و دیجیتال‌سازی ایستگاه‌های فعلی هم نیازمند اعتبار و تخصیص بودجه است.

وی در پاسخ به این سوال که برای رفع این مشکل چه اقداماتی صورت گرفته است؛ گفت: تلاش نمودیم تا برای حل این مشکل، نیروهایمان را تقویت کرده و توسعه کیفی دهیم که دوره‌های پودمانی برای نیروها برگزار نمودیم تا بتوانند همزمان در چند حوزه تخصصی فعالیت نمایند. همچنین به دنبال روش‌های فناوری اطلاعات و آی‌تی رفته‌ایم تا در بحث جمع‌آوری داده‌ها و حوزه پیش‌بینی، کمبود نیروی انسانی را جبران نماییم که خللی هم در انجام وظایف سازمان ایجاد نشده است.

 

 

وی درخصوص استفاده از هوش مصنوعی یا یادگیری ماشینی گفت: یادگیری ماشینی با استفاده از الگوریتم‌هایی، هزینه محاسبات را برایمان کم کرده است و در حوزه پس‌پردازش و مقیاس‌گاهی، برای افزایش دقت و صحت پیش‌بینی‌ها، نیز می‌تواند بسیار کمک‌رسان باشد که در حال حاضر سازمان به سمت استفاده از یادگیری ماشینی حرکت می‌کند و تلاش دارد با فراهم کردن زیرساخت‌ها از یادگیری ماشینی برای ارتقاء صحت پیش‌بینی‌ها استفاده نماید، چون می‌تواند بسیاری از خطاها را حذف نماید که این مهم نیازمند فراهم نمودن زیرساخت‌ لازم است.

مدیرکل هواشناسی فارس گفت: یکی از عمده‌ترین مشکلات هواشناسی در سراسر دنیا، عدم شناخت هوا است. پیش‌بینی یک کار علمی است و هر روش علمی همیشه درصد خطایی دارد و ما با پیش‌بینی یک جو آشوبناک در ارتباطیم که رفتار هیچ دو روز آن شبیه هم نیست.

حسینی افزود: در پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت ۷۵ درصد موارد پیش‌بینی واقع می‌شود و ۲۵ درصد، واقع نمی‌شود و همیشه عدم قطعیت وجود دارد؛ اما برای پیش‌بینی‌های بلندمدت و فصلی، نهایتاً ۶۰ تا ۶۵ درصد صحت، در نظر گرفته می‌شود.

 

 

وی درخصوص پیش‌بینی بارش در فصل زمستان گفت: براساس پیش‌بینی‌های ابلاغ شده، برای فصل زمستان امید بارش بیشتری نسبت به پاییز وجود دارد. در فصل پاییز، بارش در نیمه جنوبی استان زیرنرمال بود و در نیمه شمالی به جز چند ایستگاه نورآباد، رستم، کوه‌چنار، کازرون، سپیدان، آباده، ایزدخواست و درودزن مابقی بالای نرمال بود که امیدواریم پیش‌بینی‌های نرمال برای زمستان واقع شود.

 

 

وی ابراز تاسف نمود که بیشتر نخبگان و متخصصين رشته‌های فیزیک، کامپیوتر، ریاضی به دلیل پایین بودن پایه حقوقی در سازمان هواشناسی، تمایلی به اشتغال در این سازمان ندارند، در حالی که ورود نخبگان می‌تواند تحولات شگرفی در سازمان ایجاد نماید.

حسینی ابراز امیدواری کرد تا سازمان هواشناسی با دقت‌نظر بیشتر به این موضوع، شرایط برای ورود نخبگان را فراهم آورد تا از حیث جایگاه و نیروی انسانی متخصص و نخبه ارتقا یابد.