آیین بزرگداشت و اعطای نخستین جایزه علمی قطبالدین شیرازی در حوزه نجوم و اخترفیزیک با حضور شهردار و معاونین و دیگر مسئولین شهری، استانی و کشوری و جمعی از اساتید، دانشجویان و پژوهشگران داخلی و خارجی این حوزه در هتل همای شهر شیراز برگزار شد.
شهردار شیراز در این مراسم گفت: شیراز یک شهر کهن، شهر تاریخی و شهری پر از فلاسفه، شعرا و بزرگان است و امروز پا بر شانه افرادی گذاشتیم که سهم بزرگی در پیشرفت دنیا داشتهاند.
محمدحسن اسدی افزود: ۷۱۴ سال پیش علامه قطبالدین شیرازی و دیگر بزرگان، شالوده و پایههای علمی را پایهریزی نمودند که امروز مدیون آنها هستیم؛ بزرگانی که گرچه پیکرشان در شهری دیگر آرمیده، اما هویت شهرمان هستند و باید قدر این داشتهها و فرهنگمان را بدانیم.
شهردار شیراز اضافه کرد: پیکر علامه قطبالدین شیرازی در شهر تبریز آرمیده است و شهرداری شیراز آمادگی دارد با نظر مسئولین شهری تبریز، آرامگاهی در خور شأن این مقام عالیقدر و فیلسوف و علامه بنا نماید و دین خود را به مقام علم و حکمت و تمام فلاسفه ادا کند.
وی تاکید کرد که ما قدر تمام فرهیختگان را میدانیم و آنها را گرامی میداریم و بدین منظور باید گرامیداشت بزرگان به صورت مستمر و پی در پی انجام شود و شهرداری شیراز در کنار فعالیتهای متعدد عمرانی و شهری، توجه به مسائل فرهنگی جامعه را مدنظر قرار میدهد.
شهردار شیراز گفت: یونسکو در سال ۲۰۱۱ یعنی۱۴ سال پیش به مناسبت گرامیداشت علامه قطبالدین شیرازی مراسمی برگزار کرد؛ اما بیتوجهی مدیران باعث شد تا به امروز این یادبود مغفول بماند که تلاش میکنیم این بیتوجهی را جبران کرده و با برقراری ارتباط مطلوب با سازمان جهانی یونسکو، بتوانیم داشتههای فاخر شهرمان را ثبت جهانی نماییم.
اسدی همچنین به پروژه زندیه شیراز اشاره نمود و اذعان داشت: تمام تلاش ما بر این است تا مجموعه زندیه را ثبت جهانی نماییم چرا که این پروژه ملی بعد از ۲۵ سال در گیرودار کمیسیون ماده ۵، مورد تایید وزارت میراث فرهنگی واقع شده است.
شهردار شیراز ادامه داد: ۱۰۰ هزار روز پیش کریم خان زند، زندیه را به عنوان پایتخت سیاسی ایران در دست گرفت و از آن روزها، بناهایی چون مسجد وکیل، حمام وکیل، بازار وکیل، ارگ کریمخانی، آب انبار وکیل و خیابان کریم خان زند به جا مانده است که باید قدرشان را بدانیم و بر این اساس، شهرداری و شورای شهر شیراز، پروژه ملی زندیه را با تامین اعتبار یک هزار میلیارد تومان آغاز نموده است و میدان توپخانه را احیا میکند که تا نیمه اول سال آینده، فاز اول پروژه به بهرهبرداری خواهد رسید.
*پیوند مدیریت شهری با نهادهای علمی*
رئیس سازمان فرهنگی اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز برگزاری این یادبود را حاصل طرحی از شهرداری شیراز و حمایت علمی و مدبرانه انجمن نجوم ایران در دانشگاه شیراز عنوان و پیوند مدیریت شهری با نهادهای علمی و دانشگاه را مهمترین دلیل ورود شهرداری به این موضوع برشمرد.
محمدعلی چوبینی بر نگاه ویژه مدیریت شهری به دانشگاه و ورود به موضوعات علمی چون برگزاری جایزه ملی ادبیات کودک و نوجوان با همکاری خانه ادبیات ملی دانشگاه شیراز، افتتاح جهاد دانشگاهی در حاشیه شهر و راهاندازی مراکز مشاوره و روانشناسی در اقصینقاط شیراز با انعقاد تفاهمنامه با دانشگاه تاکید کرد.
*فرهنگسرای نجوم فرصتی است تا خداشناسی را به نوجوانان بیاموزیم*
وی با بیان اهمیت و پیشینه علم نجوم در پیوند نسلها، خاطرنشان کرد که علم نجوم راههای نرفته بسیاری دارد و حضور کودکان، نوجوانان و جوانانی که با عشق در فرهنگسرای تخصصی نجوم، حضور مییابند، فرصتی است تا خداشناسی را به آنها بیاموزیم و بدین منظور طرح توسعه فرهنگسرای نجوم و آسماننما در دستور کار شهرداری شیراز قرار دارد که تا یک سال آینده به بهرهبرداری خواهد رسید و تحفه ناقابلی برای این حوزه باارزش خواهد بود.
چوبینی با تاکید بر لزوم توجه به هویت شهر شیراز که آوازه جهانی دارد؛ اضافه کرد: شیراز ظرفیتهای بینظیری دارد از جمله ادبا و شعرای بنامی که به دلیل کمتوجهی برخی مسئولین، این ظرفیتها در سایه بزرگانی چون حافظ و سعدی فراموش شده و علامه قطبالدین شیرازی از آن جمله است.
*توجه به هویت شهر شیراز از اولویتهای معاونت فرهنگی شهرداری*
معاون شهردار یادآور شد که هویت شهر شیراز از وجود بزرگان و نامآورانی است که کمتر به آنها پرداخته شده و این موضوع در اولویتهای معاونت فرهنگی قرار گرفته است و به همت دانشگاه شیراز تلاش میکنیم تا جامعه در مسیر درست توسعه علم و پیشرفت قرار گیرد تا چنین روزهایی به عنوان یک روز تابناک و درخشان در کارنامه شهر شیراز بماند و هر ساله شاهد تداوم و استمرار چنین طرحهایی در شیراز باشیم.
*شهرداری شیراز، با فرهنگسازی علمی، سنگ بنایی برای حمایت بیشتر از فعالیتهای پژوهشی، پایهریزی نموده است*
رئیس انجمن نجوم ایران نیز گفت: شاید کمتر علمی سراغ داشته باشیم که در تغییر تفکر بشر تاثیرگذار بوده باشد و اگر زمانی به کروی بودن زمین پی بردیم، به خاطر تلاشهایی بوده که برای شناخت آسمان صورت گرفته است.
معین مصلح افزود: علم نجوم بر تفکر بشر و دنیای مدرن امروز دخیل بوده است و کشفیات جدید در دنیای معاصر دسترسی به یک کیهان بیانتها را میسر میکند، اما تفکر بشری به سبب وجود علم نجوم بارها تغییر پیدا کرده است.
رئیس انجمن نجوم ایران با بیان اینکه برای کشف مسیر میتوان افراد مختلف را از حوزههای متفاوت در کنار هم نشاند، گفت: ترویج علم، بخشی از کار انجمن نجوم ایران است.
معین با اشاره به اینکه، فرهنگسرای نجوم در تمام کلانشهرها مورد توجه است، افزود: شهرداری شیراز در کنار یک نهاد علمی مانند دانشگاه، جایزهای را تعریف کرده است که هم فرهنگسازی علمی و هم سنگ بنایی برای حمایت بیشتر از فعالیتهای پژوهشی است.
*سرمایهگذاری در حوزه دانش، زمینهساز پیشرفت و ترقی کشور*
محمد موذنی رئیس دانشگاه شیراز نیز ضمن قدردانی از شهرداری شیراز به دلیل ارائه طرح بزرگداشت جایزه قطبالدین شیرازی گفت: هر اندازه در حوزه علم و دانش و معرفت سرمایهگذاری کنیم برای آیندگان بسیار مفید است و میتواند زمینهساز ابداع، نوآوری، پیشرفت و ترقی کشور شود.
*شرحی بر زندگی قطبالدین شیرازی*
ابوالقاسم رحمانی، محقق حوزوی نیز زندگینامه قطبالدین شیرازی را اینگونه شرح داد: قطبالدین محمود شیرازی(۷۱۰-۶۳۴ ق)، طبیب، ریاضیدان، منجم، فیزیکدان، فیلسوف، مفسر و عالم بزرگ ایرانی در قرن ۷ قمری بود که در کازرون به دنیا آمد. پدرش ضیاءالدین مسعود، پزشک و مدرس طب در بیمارستان مظفرى شیراز و در همان حال از بزرگان فرقه سهروردیه بود. قطبالدین، از شاگردان خواجه نصیرالدین طوسی و صدرالدین قونوى است. او از دانشمندان جامع و بزرگ و معقول یگانه زمان خود بود و در طب و ریاضیات و نجوم و حکمت و موسیقى دست داشت و در نظم و نثر پارسى و عربى داراى مهارت کامل بود.
قطبالدین شیرازی در اواخر عمر، در تبریز سکنى گزید و در همانجا درگذشت و در مقبرهى چرنداب تبریز در کنار قاضى بیضاوى دفن شد.
آثار فراوانی از او به جا مانده است که از آن جمله "درة التاج لغرة الدیباج"، "التحفة السعدیة"، "التحفه الشاهیه" و "نهایة الادراک فى درایة الافلاک" را میتوان نام برد.
*اولین جایزه قطبالدین شیرازی به "سهراب راهوار" رسید*
در پایان این مراسم از کتاب «تحفهالشاهیه» اثری از علامه قطبالدین شیرازی رونمایی شد. همچنین از مقام علمی پرفسور یوسف ثبوتی پیشکسوت و چهره ماندگار دانشگاه شیراز تجلیل به عمل آمد و اولین جایزه قطبالدین شیرازی به دکتر "سهراب راهوار" استاد فیزیک و اخترفیزیک در دانشگاه صنعتی شریف و پژوهشگر و محقق سیارات فراخورشیدی تعلق گرفت.