اجرای برنامه تحویل سال در حرم مطهر شاهچراغ علیه‌السلام و سید علاءالدین حسین(ع)، علی‌بن‌حمزه و آقام شهید فراشبند و همچنین در اماکن تاریخی حافظیه، تخت جمشید و پاسارگاد برگزار شد که نکته حائز اهمیت اجرای برنامه فاخر تحویل سال نو پس از ۱۲ سال در پاسارگاد بود که برای اولین بار، برنامه فاخر حلول سال نو بدون حاشیه در پاسارگاد اجرا شد.

 

 

 

در نوروز ۱۴۰۴، یک میلیون و ۹۲۳ هزار و ۸۰۱ نفر از اماکن تاریخی تحت پوشش وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بازدید داشتند.

 

 

 

در نوروز امسال پنج مکان پربازدید کشور متعلق به استان فارس بود که مجموعه جهانی تخت جمشید با ۵۰۲ هزار و ۹۰۲ نفر و رشد ۵۲ درصدی در صدر بازدیدهای کشور قرار دارد؛ مجموعه فرهنگی حافظیه با ۴۹۶ هزار و ۱۳۸ بازدیدکننده و ۱۸ درصد رشد رتبه دوم را کسب کرده است؛ مجموعه فرهنگی سعدیه با ۳۳۱ هزار و ۴۸۰ نفر بازدیدکننده و ۴۲ درصد رشد رتبه سوم کشور، مجموعه جهانی پاسارگاد با ۲۱۵ هزار و ۲۲ نفر بازدیدکننده و ۶۸ درصد رشد رتبه چهارم کشور و مجموعه تاریخی ارگ کریمخان زند با ۱۸۸ هزار و ۱۲۱ نفر بازدیدکننده و ۳۰ درصد رشد در رده بعد قرار دارد که در مجموع به طور میانگین اماکن تاریخی ما نسبت به سال قبل ۳۶ درصد افزایش بازدید کننده داشته است و از ۶ مکان اول کشور استان فارس با ۵ مکان پربازدید، استان اول کشور است.

 

 

 

آماری که ارائه می‌دهیم فقط اقامت مسافران در مراکز تحت نظارت میراث فرهنگی، در هتل‌ها، مسافرخانه‌ها و مهمان‌خانه‌هاست که ۳ میلیون و ۱۳۲ هزار و ۳۸۵ نفر شب اقامت داشته‌ایم که براساس استانداردهای بین‌المللی اگر متوسط اقامت را ۴ شب در نظر بگیریم، به طور میانگین حدود ۷۵۰ هزار نفر در این ایام در استان ما اقامت داشته‌اند؛ البته این آمار، اقامت همه مسافران نیست.

 

 

 

در این ایام، در حوزه صنایع دستی ۷۸ بازارچه دائمی با ۲۷۶ غرفه و ۱۰۶ بازارچه موقت با ۴۷۰ غرفه و ۲۵۲ کارگاه صنایع‌دستی برپا شد و این امکان فراهم شد تا گردشگران بتوانند با فرایند تولیدات صنایع‌دستی و هنرهای سنتی آشنا شوند و هنرمندان در این بازارچه‌ها بالغ بر ۱۷ میلیارد تومان در بازه زمانی ۲۵ اسفند ۱۴۰۳ تا ۱۵ فروردین ۱۴۰۴ کسب درآمد نمودند.

 

 

 

 

یکی از اتفاقات مبارکی که در نوروز به وقوع پیوست، استفاده از راهنمایان گردشگری به عنوان دستیاران مدیران مراکز تاریخی بود؛ در این ایام به دلیل تراکم جمعیتی بازدیدکنندگان و مدیریت بهتر اماکن، از راهنمایان گردشگری دارای کارت به عنوان دستیاران استفاده نمودیم که این تجربه برای اولین بار در کشور به اجرا درآمد و اثرات مثبت بسیار قابل توجهی داشت، چون راهنمایان گردشگری به صورت تخصصی میزبانی و راهنمایی گردشگران را آموزش دیده‌اند، به همین دلیل با ارتباط مطلوبی که با گردشگران ایجاد شد، بخش عمده‌ای از فعالیت اماکن توسط این راهنمایان انجام گرفت.

 

 

 

۲۵۰ نوروزگاه در استان فارس برپا شد که از این تعداد ۱۸۰ نوروزگاه در قالب کمپین ۳۰- ۶۰ یعنی ۳۰ کیلومتری و ۶۰ کیلومتری ورودی شهرها به صورت سیاه چادرهای عشایری دایر شده بود.

 

 

 

بخشی از افزایش درصد بازدیدها، به اصلاح فرایندهای مدیریتی در این مجموعه‌ها مرتبط است؛ مثلاً در تخت جمشید با توجه به تجربه‌های سال‌های گذشته مدیریت بهتری صورت گرفت تا تمام بازدیدکنندگان برای ورود به تخت جمشید بلیط ورودی تهیه کنند و منافذ ورودی غیرمجاز مسدود شد و دیگری استقبال چشمگیر مردم در این مجموعه‌ها بود که نشان از سلیقه گردشگران دارد. همچنین توجه به موضوع سرویس‌های بهداشتی در ارگ کریم‌خانی، مجموعه تخت جمشید، مجموعه جهانی پاسارگاد، نقش رستم و آتشکده فیروزآباد، که خوشبختانه سرویس‌هایی با بهترین متریال و تجهیزات روز با شیرآلات الکترونیکی و چشمی و سرویس بهداشتی مخصوص معلولین و افراد کم‌توان ساخته شده، که در جذب گردشگر بسیار تاثیرگذار است.

اتمام ساماندهی فاز اول حافظیه، شامل زیرساخت‌های شبکه آب، زیرساخت‌های اصولی شبکه روشنایی، نورپردازی، سیستم صوتی، آبنماها، درختچه‌ها و ساماندهی فاز دوم هم آغاز شده است چون در روز شیراز نیز حجم بالایی از مسافر را برای حافظیه، پیش‌بینی می‌کنیم.

به طور کلی اماکن مختلف گردشگری و تاریخی به صورت مستمر بررسی و زیرساخت‌ها فراهم می‌شود؛ مثلاً در ارگ کریم‌خانی، چند سال، چاه خشک شده بود و با لایروبی هم نتوانستیم به آب مورد نیاز دست یابیم که با تعامل با شهرداری شیراز آب پایدار برای ارگ پیش‌بینی و فراهم گردید و امروز حوض‌ها و فواره‌های فعال، طراوت و جانی تازه به آن‌جا بخشیده‌اند.

 

 

 

 

در این ایام بالغ بر ۵۰ میلیارد تومان از اماکن تاریخی فارس، کسب درآمد شده است که مانند درآمد نفت و مالیات به حساب خزانه واریز گردید.

 

 

 

 

از دو ماه قبل از نوروز تمامی همکارانمان در حالت آماده‌باش قرار داشتند و تمهیدات زیرساختی و بهسازی و آماده‌سازی از دو ماه قبل از عید انجام گردید؛ البته تفاوت آماده‌سازی‌های امسال نسبت به سال‌های قبل به برگزاری جشنواره بین‌المللی چندرسانه‌ای باز می‌گردد که در آبان ماه ۱۴۰۳ میزبان سومین جشنواره این ابر رویداد بودیم و بخشی از آماده‌سازی‌ها در این ایام انجام شد. مثلاً در حافظیه، فاز اول ساماندهی، بعد از ۲۵ سال به اجرا درآمد.

 

 

 

 

خیر. در زمان تحویل سال نو، بلیط فروشی نداریم و مردم به صورت رایگان در این مکان حضور می‌یابند، چون رسالت میراث فرهنگی، تولید ثروت است و به دنبال درآمد برای خود نیست. در واقع میراث فرهنگی یک پیشران اقتصادی است و تلاش می‌کند تا مردم از این طریق کسب درآمد کنند و نشاط داشته باشند.

 

 

 

 

واقعیت این است که حافظیه با مشکلات اساسی و بنیادین مواجه است؛ یکی اینکه دو پروژه باغ موزه مشاهیر و موزه منطقه‌ای در اطراف آرامگاه وجود دارد که در باغ موزه مشاهیر یک محل اجتماع پیش‌بینی شده است اما چندان مطلوب نیست؛ چون معتقدم کار درخور حافظیه باید اعلا و ممتاز باشد که این مکان، چنین ویژگی را ندارد؛ وقتی صحبت از معماری و بنا می‌شود، باید انتظار شاهکار هنری داشته باشیم تا آیندگان به آن افتخار کنند و متاسفم که بنای ساخته شده هارمونی مشترکی با حافظیه ندارد.

 

 

 

 

ایده من این است که در دانشگاه هنر تمهیداتی اندیشیده شود تا به عنوان یک حیات و باغچه به حافظیه الحاق گردد؛ معتقدم نگاه استان به حافظیه باید متحول شود و از نگاه‌های جزیره‌ای و سلیقه‌ای مدیریتی دست برداریم؛ چون هنگام نوروز، کسی به دنبال نام شخص نیست و برند اصلی، شیراز و فارس است و اصولاً یکی از نمادهای برندینگ شیراز بعد از شاهچراغ، آرامگاه حضرت حافظ است، پس جا دارد تا با وسع دید بیشتر، جدارهای پیرامون خود را برداریم. متاسفانه ماموریت‌های اداره میراث با اعتباراتش سازگاری ندارد. بالغ بر ۳۶ درصد از آثار تاریخی و طبیعی کشور را میزبانی می‌کنیم و آثار تمدنی در استان به قدری گسترده است که اگر تمام اعتبارات کشور را به فارس بدهند، باز هم پاسخگوی نگهداری از این اماکن نخواهد بود، بنابراین باید اراده و همتی در تمام دستگاه‌های مختلف ایجاد شود و پای کار باشند تا در این خصوص چاره‌اندیشی شود. البته به دنبال آن هستیم تا نوروزگاه‌های تحویل سال را توسعه دهیم مثلاً در بیشاپور، فیروزآباد و دیگر اماکن تاریخی استان، برنامه‌های فاخر برگزار نماییم و جمعیت محلی و گردشگران را در مناطق بیشتری تقسیم نماییم.

 

 

 

 

امسال اتفاقات بزرگی را در فارس شاهد بودیم و از استاندار فارس که در میدان بودند و سرزده و بدون تشریفات در میان مردم حضور داشتند، سپاسگزارم؛ با تدابیر استاندار، اماکن تاریخی فارس، به عنوان تنها استان در کشور، در ۲۱ رمضان، سالروز شهادت امیرالمومنین(ع) و ۱۳ فروردین اماکن بازگشایی شد.

 

 

 

 

گردشگری یک صنعت پیشران است و دنیا به گردشگری روی آورده و بر آن تمرکز و تاکید دارد، صنعتی پاک که از آن به عنوان صنعت بدون دود یاد می‌شود که تاثیرات اقتصادی فراگیری دارد. وقتی یک گردشگر در استانی مثل فارس وارد می‌شود، از یک روستایی با عرضه محصولات تولیدی خود تا یک هتل ۵ ستاره در این چرخه می‌توانند از آن منتفع گردند و بازار با تنوع خدماتی از مزیت‌های این صنعت بهره می‌برد و شلوغی بازار وکیل در ایام نوروز، گواه این ادعاست و اتفاق قابل توجهی بود و فشردگی جمعیت به قدری زیاد بود که نشان داد، مردم ایران، فارس را به عنوان یک مقصد جذاب پسندیده‌اند.

 

 

 

 

در حوزه گردشگری نقش ما پیشران و تولید ثروت برای جامعه است، باید سختی را به جان بخریم؛ نوروز برای میراث فرهنگی یک بازه زمانی بسیار پرکار و سخت است و همکاران ما در بالاترین حجم کار و فشارهای مختلف قرار دارند، اما وظیفه داریم گردشگری را توسعه دهیم، پس سختی‌ها را به جان می‌خریم تا بتوانیم به رونق اقتصادی استان و شیراز کمک نماییم. به یقین فارس، در سال آینده میزبان گردشگران بیشتری خواهد بود و رشد تصاعدی در نوروزهای آتی در فارس را تجربه خواهیم کرد.

 

 

  

 

در تخت جمشید و تختگاه و پیرامون آن شهر پارسه، در فاصله کوه رحمت از ارسنجان تا نقش رستم و محوطه‌های تاریخی گسترده‌ در دشت مرودشت‌ تا بیضا و در هر گوشه این دشت آثار بسیاری خفته‌اند؛ در مکانی پربارش با کشاورزی در حرایم درجه یک، دو و سه این مجموعه، چنین مشاهداتی دور از انتظار نیست، اما اینکه گمان برود که از تخت جمشید خارج شده، فکری بیهوده است.

 

 

 

 

خوشبختانه با اهتمام جدی استاندار و تیم همراهی‌شان برنامه‌های فاخری در استان به نتیجه رسید، اما اجرای برنامه حلول سال نو در پاسارگاد پس از ۱۲ سال، در فضایی دلنشین و بدون حاشیه از برجسته‌ترین برنامه‌های نوروز بود و تلاش می‌کنیم تا در هفتم آبان ماه نیز برنامه‌ای فاخر ارائه دهیم تا تلاش‌های مغرضانه سلطنت‌طلبان و رژیم صهیونیستی خنثی گردد و همه مردم بتوانند از اماکنی که آثار نیاکان ماست، به راحتی استفاده نمایند.

 

 

 

 

از استاندار محترم، تمامی فرمانداران شهرستان‌های استان به ویژه فرمانداران شیراز، مرودشت و پاسارگاد، معاونت سیاسی، امنیتی استانداری، نیروهای نظامی، انتظامی و امنیتی استان بی‌نهایت سپاسگزارم چون اجرای برنامه‌های فاخر تحویل سال، در سه مکان مهم ایران و حضور ۳۷ هزار نفر در حافظیه و بالغ بر ۲۰ هزار نفر در گذر حافظیه، چهارراه ادبیات و چهارراه حافظیه و تراکم جمعیتی بالا، نیارمند تدابیر امنیتی بسیاری بود که با تعامل مطلوب به بهترین شکل اجرا شد. البته جمعیت متراکم در حافظیه باعث شد برخی افراد از روی ناآگاهی مرتکب رفتارهای غیرقابل‌قبولی شوند که نیازمند فرهنگ‌سازی است و باید دستگاه‌های فرهنگی نسبت به ارتقای فرهنگ عمومی و اهمیت نگهداشت داشته‌های فرهنگی و تاریخی تلاش بیشتری نمایند.

نکته‌ای که باید به آن اشاره کنم این است که پس از خروج مردم از حافظیه، این مجموعه را به مدت ۲ ساعت تعطیل نمودیم و بلافاصله با تدابیر اندیشیده شده بهترین نوع گل که از قبل تهیه شده بود، جایگزین گردید.

نکته دیگر این که، باید به موضوعات واقع‌بینانه توجه کنیم، گاهی در حوزه گردشگری در میراث فرهنگی دیدگاه‌های عامیانه مطرح می‌شود و بعضاً برخی افراد صحبت‌هایی می‌کنند که اگر مسئولیت یک ساعت حافظیه را به آنها بدهیم درمانده می‌شوند، چون مدیریت در این اماکن پیچیدگی‌های خود را دارد. نکته حائز اهمیت درباره حافظیه این است که بسیاری از شیرازی‌ها تحویل سال نو را در حافظیه می‌گذرانند و زمان تحویل سال نو، خاص گردشگران نیست و شهروندان شیرازی نیز بخشی از این جمعیت را شامل می‌شوند.

جا دارد از شهروندان فرهنگ‌دوستی تشکر کنم که در تعطیلی دو ساعته حافظیه بعد از تحویل سال نو در حافظیه ماندند و همکاران ما را یاری رساندند تا این مکان در کمترین زمان آماده میزبانی گردشگران باشد.

از همکاران میراث فرهنگی که در اقصی نقاط استان تلاش نمودند سپاسگزارم، آنها نوروزبانان بی‌نوروز هستند که بی سر و صدا بهترین اوقات سال خود را با عطوفت در اختیار هم‌وطنان خود قرار می‌دهند که بعضاً هم مورد بی‌مهری قرار می‌گیرند و نامهربانی می‌بینند، آن‌ها که شب تا صبح، بیدار می‌ماندند تا حافظیه را دوباره گل‌کاری کنند تا صبح شهروندان و گردشگران با حالی خوب از حافظیه بازدید نمایند و دور از انصاف است تا توسط برخی مورد عتاب قرار بگیرند.

نکته دیگر، تعامل با مرکز صدا و سیمای فارس بود که با نصب تجهیزات پخش آنلاین توسط اداره‌کل میراث فرهنگی، این امکان را در حافظیه ایجاد نمودیم تا صداوسیما در هر زمانی بتواند برنامه پخش مستقیم از حافظیه داشته باشد.