وارد حساب کاربری خود شوید

نام کاربر *
کلمه عبور *
مرا به خاطر بسپار

ایجاد یک حساب کاربری

فیلدها با ستاره (*) مشخص شده اند مورد نیاز است.
نام *
نام کاربر *
کلمه عبور *
تائید رمز عبور *
پست الکترونیک *
تأیید ایمیل *
کپچا *
Reload Captcha

    فرهنگ تطبيقى گويش مردم استهبان و ساير شهرها كار تازه محمد رضا آل ابراهيم منتخب سردبیر

    توسط صفدر دوام/ روزنامه نگار 12 آذر 1399 939 0
    توجه به ريشه يابى واژه هاى محلى و ثبت آن از بنيان هاى فرهنگى هر منطقه به شمار مى رود و براى آيندگان هم نقطه عطفى در جهت حفظ گويش هاى پيشينيان محسوب مى شود.


    فرهنگ تطبيقي گويش مردم استهبان، عنوانِ كتابي هفت جلدي در 2190 صفحه است از محمدرضا آل‌ آبراهيم كه در طي 50 سالِ گذشته تاكنون فراهم آمده است. اين كتاب حاوي واژه ‌هاي محلى استهبان است كه صرفاً به گردآورى آن اكتفا نشده، بلكه با واژه ‌هاي ‌سايرِ‌ شهرها و آبادي ‌هاي همجوارمان در استان فارس و بعضاً تا جايي كه در توان بوده و به منابع و مأخذ دسترسي داشته از ساير بلاد و شهرهاي كشورمان بهره گرفته است و واژگانِ مشابه را تطابق بخشيده است.
    يكي از ويژگي ‌هاي كتاب اين كه در برابرِ هر واژه‌اي نامِ شهر و دياري كه در آن‌جا هم آن واژه متداول است، گرچه با اندك تفاوتي فرضاً جا به جايي فتحه، ضمه، كسره و يا... آورده شده است كه مي‌تواند موردِ استفادۀ گويشوران قرار گيرد.
    نكتۀ جالب ‌تر كتاب اينكه آل‌ ابراهيم نامِ كساني كه حتي اگر يك واژه‌ از آنها شنيده و يا به صورتِ دست ‌نويس برايش آورده‌اند، در زيرنويس قيد نموده و علاوه بر آن، اسامي كلِ افراد را در پايان كتاب به عنوانِ ياريگران و همكاران ضميمه كرده است.
    اين كتابِ علاوه بر استفاده و بهره ‌گيري از كتاب ‌هاي منبع و مأخذ، بنا به توصۀ علامه دهخدا به جملاتي از كتاب ‌هاي شعر، داستان، رمان و ... كه واژ‌ه‌ اي همسو با گويش مردمِ استهبان در آن وجود داشته است، به ‌عنوان شاهد مثال آورده شده است. زيرا زنده ياد علامه على اكبر دهخدا بر اين باور بوده كه: «بعضى ممكن است بر كثرت شواهد در لغت‏ نامه اعتراض كنند. اگر اين همه شواهد جمع نمیشد، محال بود همه ‏ى معانى اصلى و مجازى كلمات به‏ دست بيايد و چون جمع ‏آورى اين شواهد لازم بود بدين كار پرداختم.» (ص 408)
    آل‌ابراهيم در ياداشتي در آغازِ كتاب چنين مي‌نويسد: "بيش از نيم قرن است كه در پى گردآورى واژه‏ هاى محلى زادگاهم استهبان هستم. از همان سنين جوانى نسبت به گويشِ پدر و مادر و قوم و خويش و دَر و همسايه حساس بودم. اگر چه در آن زمان نه از تثبيتِ ادبيات شفاهى واقف بودم و نه راهنمايى داشتم. تا اين كه براى سربازى از شهر و ديارِ خود دور افتادم و با گويش‏هاى گوناگون شهرستانی هاى هم دوره‏ هایم در پادگان فرح‏ آباد (سابق) تهران، به اين فكر افتادم كه واژه ‏هاى مردمانِ خودمان را گردآورى كنم. پس از آن كه دوران دو ساله‏ ى اجبارى تمام شد، معلم روستا شدم. آن زمان بود كه فهميدم حتى روستايى كه با استهبان كمتر از سه فرسخ فاصله دارد واژه‏ هايى به كار مى‏ برند كه براى بنده تازگى دارد. در اين جا بود كه به فكر گردآورى واژه‏ ها پرداختم. اين كار هم چنان تداوم داشت تا 10 سال پيش كه حدود 800 صفحه از واژه‏ ها را جمع كرده بودم. نكته ‏ى حائزِ اهميت اين كه دلم مى‏خواست بفهمم واژه‏اى كه در استهبان تلفظ مى‏ كنند در جاى ديگر چگونه بيان مى‏ شود. به همين خاطر تطابقِ واژه‏ ها در ذهنم شكل گرفت. تقريباً سه سالِ تمام است كه شبانه روز بيش از 12 - 10 ساعتِ مداوم و گاهى تا 16 ساعت يكسره كار را رها نمى‏كنم و به تكميلِ كتابِ واژه ‏ها مى‏ پردازم. در همين راستا به اطلاعات زيادى دسترسى يافتم. حتى به تفاوتِ نامحسوسِ گويشِ برخى واژه‏ ها در دو محله ‏ى كَزَمان و تيرونجان در استهبان پى بردم. گرچه متاسفانه گستردگى فضاى مجازى و رسانه‏هاى گروهى در راستاى يكسان سازى گويش‏ها گام برمى ‏دارد و غافل از اين كه هر لحظه گويشِ شهرستان‏ ها رو به زوال است."
    با توجه به آسيب هاى گستردگى فضاى اطلاعات مجازى و كپى پيست هاى بدون سند از سوى كاربران از يكسو و بى توجهى به اصالت كلام در اين رسانه هاى نوين و گسترده مكتوب كردن گويش ها، آداب و رسوم محلى و منطقه اى سندى موجه براى آيندگان ما در دفاع از كيان فرهنگى و هويتى خويش خواهد بود از اين رو مجموعه كتاب "فرهنگ تطبيقي گويش مردم استهبان" به كوشش محمد رضا آل ابراهيم محقق بنام استهبانى از آن جمله محسوب مى شود.

    این مورد را ارزیابی کنید
    (4 رای‌ها)
    آخرین ویرایش در چهارشنبه, 12 آذر 1399

    ارسال نظر

    لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
    از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
    لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
    در غیر این صورت، «عصر مردم» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.