انتظار عموم مردم از نتیجه ی مناظرات رودرروی تلوزیونی پاسخگویی به برخی پرسش ها پیرامون چرایی وضعیت کنونی کشور است . مناظره هایی که در دوره های قبلی ریاست جمهوری شاهد آن بودیم ، نامزدهای ریاست جمهوری بیشتر تلاش می کردند تا از مواضع جناحی خود دفاع کنند اما در این دوره آنچه بیشتر به چشم می آمد نقد صریح و دفاع تمام قد از عملکرد افراد بود که بیانگر کاهش پایگاه اجتماعی جناح های شناخته شده نزد افکار عمومی است . اشاره ی تلویحی بعضی از نامزدها به استفاده از نیروهای پرتوان صرف نظر از وابستگی حزبی آنها و همچنین انتقاد شدید برخی از نامزدهای منسوب به یک جناح به عملکرد یکدیگر و همچنین بیان این نکته که قانون اساسی، برنامه های توسعه ای و شعارها و آرمانها و منویات رهبری در جریان عملکرد دولت ها مورد بی توجهی قرار گرفته ، شاهدی بر این مدعاست . به کارگیری واژه ی خیانت در بیانات برخی از نامزدها که یکدیگر را به نادیده انگاشتن منافع ملی در پیمان نامه ها و قراردادهای نفتی متهم می کردند هر چند با اهدافی که از برگزاری مناظره ها دنبال می شد همخوانی نداشت ولی می توانست مناظره ها را واقعی و جدی جلوه دهد که البته به لحاظ تاثیر منفی چنین اظهاراتی ، مورد انتقاد کسانی قرار گرفت که به دنبال خروجی مورد نظر خود از این مناظره ها بودند . هر چه باشد با توجه به این که هر 6 نامزد موفق به دریافت تایید صلاحیت خود از شورای نگهبان شده اند ، اثبات و یا حتی عدم اثبات چنین اتهاماتی که طرفین به یکدیگر نسبت داده اند بدون پیامد نخواهد بود . خصوصا در موضوع کرسنت افکار عمومی منتظر نتایج پیگیری های جدی پیرامون این موضوع خواهند بود !

سنگینی کفه مباحث اقتصادی در مناظره ها که با هدف جلب توجه طیف های آسیب دیده از سوء مدیریت ها دنبال می شد ، موجب کم توجهی به مباحث فرهنگی و اجتماعی گردید . این مسئله از دید کسانی که ریشه نابسامانی های اقتصادی و سیاسی را کاستی های فرهنگی می دانند گونه ای کم نگری تلقی می شود .

علی رغم این که یکی از مناظره ها به طرح موضوعات مرتبط به سیاست خارجی اختصاص یافته بود ، هیچ یک از نامزدها موفق به ارائه ی تحلیلی دقیق از آنچه در این عرصه می گذرد نشدند و اغلب به بیان کلیات اکتفا کردند و تلاش نمودند که همه چیز را در مذاکره و برجام و FATF خلاصه کنند و در همین زمینه ها نیز صرفا به نقد عملکرد چند چهره ی شناخته شده اکتفا کردند . هر چند ویژگی مباحث مرتبط به سیاست خارجی در این دوره این بود که هیچ یک از نامزدها با اصل مذاکره که قبلا بعضی ها نگاهی کراهت آمیز به آن داشتند، مخالفتی نکردند و تاکید ها بیشتر حول همراهی میدان و دیپلماسی دور می زد. این ویژگی را می توان گامی به جلو تلقی کرد که دست رئیس جمهور آینده را در عرصه ی دیپلماسی بازتر خواهد کرد .

تلاش نامزدهای منسوب به دو جناح اصولگرا و اصلاح طلب در جهت مقصر جلوه دادن طرف مقابل در چالش های مرتبط با افزایش نرخ بنزین ، ماجرای مهسا امینی و حمله به سفارتخانه ها ، نه تنها منجر  به داخلی جلوه دادن ریشه چالش هایی از این دست شد بلکه روی سوء مدیریت بحران های اقتصادی و سیاسی انگشت می گذاشت .

تاکید اغلب نامزدها بر ضرورت واگذاری مسئولیت های خطیر به افراد کارشناس و متخصص نیز در این دوره از مناظره ها جالب توجه بود که می تواند نوید بخش تجدیدنظرهای جدی در این خصوص باشد هر چند تحقق آن زمانبر خواهد بود . اشاره ی معنا دار برخی از نامزدها به این که همه چیز را نمی دانند و نیازمند مشاوره گرفتن از متخصصان می باشند می توانست به عنوان تلاشی واقع بینانه در جهت آب افشاندن بر آتش خشم کسانی باشد که از بالانشینی یقه سفیدها و ناکارشناس ها و مفت خورها رنج می برند.

رعایت زمان ، اجتناب حتی الامقدور از قطع سخن یکدیگر ، به کارگیری نهایت احتیاط در نقد دولت سیزدهم و مصونیت نسبی یکی از کاندیداها از تیررس نگاه منتقدانه پنج نفر دیگر برای کسانی که با دقت این مناظره ها را دنبال می کردند می توانست پیش بینی کناره گیری حداقل 3 چهره را در این رقابت امکان پذیر سازد .

اظهارات ، وعده ها و شعارهای برخی از نامزدها با تصویری که عموم مردم از آنها در ذهن داشتند همخوانی نداشت و این امر نشان دهنده این واقعیت بود که پیام های ارسال شده از سوی مردم در جریان نظرسنجی ها را دریافت کرده اند و نیازمند تایید شدن از سوی مردم هستند.

عدول برخی از نامزدها از چارچوب هایی تعیین شده برای پاسخگویی و افتادن به گرداب تکرارمطالبی که در مناظره های قبلی به آن پرداخته بودند مانع از گرم شدن تنور گفت و گو می شد .

تلاش برخی از نامزدها برای خسارت بار جلوه دادن عملکرد طرفداران رقیب خود ، این پیام را به مخاطب انتقال می داد که از نامزدی که روبروی آنها قرار گرفته ، نقطه ضعف آشکاری که صلاحیت او را زیر سئوال ببرد سراغ ندارند !

نکته ی آخر این که در مناظره های این دوره از انتخابات ریاست جمهوری دست نامزدهای پوششی برای دادن وعده های وسوسه کننده بسیار باز بود هر چند کناره گیری نامزدهای پوششی از گردونه ی رقابت ها به نفع یکی از نامزدها حکم تیغ دو لبه را خواهد داشت . در نهایت سهم نامزدهای ماندگار در این ماراتن سیاسی از آرای مردمی ، نشان دهنده ی آن روی سکه مناظره ها خواهد بود.