هر شهر و دیاری فراخور موقعیت جغرافیایی و این که خاستگاه چه شخصیت ها و موجد چه رویدادهایی بوده و یا چه تولید شاخصی داشته و با توجه به فرهنگ و رویکرد اجتماعی غالب در آن شهر ، عنوانی برای آن در نظر گرفته شده که این نام ها برای کسانی که به دنبال وجه تسمیه شهرها هستند و نگاه تاریخی و فرهنگی به نامگذاری ها دارند حائز اهمیت است . ظرف چند دهه ی گذشته شاهد نامگذاری و تعیین عناوینی متمایز کننده برای شهرها بوده ایم که استقبال از چنین رویکردی از سوی مردم و کسانی که می توانسته اند در راستای جا اندازی و مانایی آن گامی بردارند یکسان نبوده است .

از طرفی گنجانیده شدن عناوین گذشته ی شهرها در منابع تاریخی و ادبی و دواوین شعرا که در فرهنگ نامه های مشهور نیز به آنها اشاره شده ، کار جایگزینی عنوان شهرها را با اما و اگرهایی مواجه کرده است ضمن این که برخی عناوین تکراری برای چند شهر و شهرستان و حتی روستا از جمله مسائلی است که جای تامل دارد .

نکته ی در خور اعتنا این است که پیشنهاد بسیاری از این عناوین برای شهرها رنگ و بوی مذهبی دارد که اگرچه مغایرتی هم با عناوین دیگر ندارد ولی قابل کتمان نیست که اینگونه نامگذاری ها الزاماتی دارد و تنها در صورتی که با استقبال رسانه ها ، نویسندگان و خصوصا مردم مواجه شود می تواند روی هویت بخشی به شهرها موثر باشد و از همه مهمتر این که برخی از عناوین نیازمند پیگیری هایی هدفمند است زیرا عنوان شهرها تنها در سایه ی وجود نشانه های بارز و مصادیق غیرقابل انکار نهادینه می شود ضمن این که بر سر برخی از نامگذاری ها اختلاف نظر وجود دارد. برای نمونه در آستانه ی ورودی شهر داراب با تابلویی مواجه می شویم که روی آن نوشته شده است به شهر امام حسن مجتبی(ع) خوش آمدید این در حالی است که چند شب پیش یکی از کارشناسان مطلع مذهبی که پیرامون شخصیت و زندگی امام حسن مجتبی (ع) گفتگویی با مجری برنامه سوره در شبکه 4 انجام می داد با اطمینان می گفت که چنین عنوانی برای شهر داراب با مستندات تاریخی همخوانی ندارد زیرا اساسا امام حسن مجتبی (ع) هیچگونه دریافتی بابت جمع آوری خراج از شهر دارابگرد نداشته و این موضوع پیشنهاد معاویه بوده که در قرارداد صلح نیز ذکر گردیده ولی معاویه به آن عمل نکرده و امام حسن مجتبی (ع) نیز کسی به نام دحیه کلبی را مامور دریافت خراج از این شهر نکرده کما این که برای محل دفن دحیه کلبی که صحابی پیامبر (ص) و از یاران امام حسن مجتبی (ع) بوده 3 مکان دیگر شامل فلسطین، مصر و دمشق ذکر شده است و اساسا طرح این موضوع بیشتر از سوی کسانی دنبال می شود که می خواهند اینگونه در اذهان جا بیندازند که امام حسن (ع) به خاطر دریافت پول و خراج به صلح تن داده است در صورتی که آنچه موجب پذیرش صلح تحمیلی از سوی ایشان شد خیانت ها و یا اشتباهاتی بود که از سوی یاران ایشان صورت گرفت .

به عنوان نمونه ای دیگر در حال حاضر 3 شهر کازرون ، رامهرمز و (جی) اصفهان مدعی هستند که سلمان فارسی به آنها تعلق دارد و گاهی نیز در این شهرها شاهد برپایی نشست هایی در این زمینه هستیم و برخی از دانشگاه های مستقر در این شهرها مبادرت به برپایی سمینارهایی می کنند و طبیعتا همه نیز خواستار تخصیص بودجه ای برای کار فرهنگی و جا انداختن این موضوع در شهرستان خود هستند .

شهر شیراز در اردیبهشت 87 به عنوان سومین حرم اهل بیت (ع) معرفی شد . متعاقب این رویداد گروه های مذهبی انتظار داشتند که شاهد گسترش حوزه های علمیه نظیر آنچه در مشهد و قم وجود دارد پیرامون برخی از بقاع متبرکه در شیراز باشند ولی با کمال تعجب بخشی از طرح توسعه حرم شاهچراغ به جای حوزه علمیه به احداث یک بازار اختصاص یافت . نکته ی در خور تامل این که 6 سال پس از نامگذاری شیراز به عنوان سومین حرم اهل بیت (ع) مظفر مختاری رئیس شورای هیئات مذهبی فارس در گفتگو با خبرنگار ایرنا اعلام کرد که 70 درصد مساجد شیراز در زمان برگزاری نماز صبح تعطیل هستند که این خبر نشان دهنده این بود که ظرف این مدت نه تنها کار فرهنگی مطلوبی صورت نگرفته بلکه شاهد حرکت به عقب بوده ایم !

تولیت آستان مقدس شاهچراغ (ع) در22 اردیبهشت 1403 در جلسه مشترک شورای اداری و شورای فرهنگ عمومی استان فارس اعلام کرد که 3 هزار و 300 نفر ساعت کار برای تدوین و طراحی سند سومین حرم اهل بیت انجام شده است و در این جلسه تاکید شد که بودجه ای برای تحقق سند جامع سومین حرم اهل بیت (ع) اختصاص داده شود . شایان ذکر است که ظرف 10 سال گذشته در پیوند با همین موضوع ، شهرداری ، اداره کل اوقاف و همچنین میراث فرهنگی همکاری در خور اعتنایی برای تخریب بخشی از بافت قدیم پیرامونی حرم احمد ابن موسی (ع) جهت توسعه حرم شاهچراغ داشته اند اما تاکنون غیر از کارهای عمرانی و ساخت و سازهای صورت گرفته پیرامون حرم ، شاهد اقدام فرهنگی معناداری که منجر به نهادینه شدن عنوان سومین حرم اهل بیت (ع) گردد نبوده ایم و غیر از خبری که در سال 1400 در مورد ساخت سریال حضرت احمدابن موسی (ع) منتشر شد خبر دیگری که بیانگر روند ساخت این سریال باشد نداشته ایم . البته با توجه به تحریف هایی که به برخی ماجراها راه یافته و جستجوی رد پای شخصیت های مذهبی را دشوار نموده ، ساخت چنین سریالی در گرو تهیه فیلمنامه ای است که کاملا بر اساس مستندات تاریخی نوشته شده و قابل دفاع باشد و مانند سریال مختارنباشد که با تحریف و قلب واقعیت سعی کرده اند از مختار چهره ای موجه و کاملا قابل دفاع ارائه دهند و دست آخر شمر را هم به دست یک ایرانی بکشند تا مردم با او همذات پنداری کرده و ذوق کنند !! چند شب پیش در شبکه 4 صدا و سیما یکی از کارشناسان مذهبی ، مختار را فردی فرصت طلب معرفی کرد که در بزنگاه های تاریخی که قاعدتا باید خودش را نشان می داده غایب بوده ولی ناگهان سر و کله اش در ماجرای خونخواهی از شهدای کربلا پیدا می شود و عملکردش نشان نمی دهد که بتوان از او به عنوان یک شیعه تمام عیار یاد کرد !

 به هر تقدیر جا دارد که نام ها و عناوین شهرها دارای مسما باشند و مصادیقی وجود داشته باشد تا بتوان از روی آنها به عناوین و القاب شهرها رسید . ناگفته پیداست که عنوان ها به تنهایی بیانگر واقعیت نیستند بلکه این واقعیت های بیرونی هستند که به شهرها وجاهت می بخشند.