تا پیش از فعال شدن صنعت بازیافت سالانه میلیون ها تن انواع زباله به صورت غیر اصولی یا دفن و یا سوزانده می شد که در هر دو صورت خسارت های جبران ناپذیری به طبیعت وارد می کرد چرا که بخشی از زباله ها در طبیعت قابل حل و هضم نیستند و بخشی دیگر نیز بدون آن که دوباره به چرخه ی تبدیل و مصرف بازگردند در طبیعت رها می شدند . شایان ذکر است که در محیط های روستایی تا پیش از ورود انواع وسایل پلاستیکی به زندگی بشر امکان بازیافت زباله وجود داشت زیرا پسماندها یا توسط حیوانات مصرف می شدند و یا در نبود گاز و برق برای پخت و پز و یا گرم کردن خانه سوزانده می شدند .

با ظهور شهرهای بزرگ و عدم امکان بهره گیری از زباله ها با شیوه های سنتی مسئله ی چگونگی دپو کردن و یا دفن کردن و سوزاندن زباله ها به یک معضل بزرگ تبدیل شد تا این که با اجرایی شدن ایده ی تفکیک زباله ها و برنامه ریزی برای چگونگی انجام آن شهرداری ها در این راه پیشگام شدند .

امروزه صنعت بهره گیری از زباله ها و پسماندهای خشک و تر به یکی از پردرآمدترین صنایع تبدیل شده است به طوری که برخی از کشورها نظیر چین و ترکیه به عنوان کشورهای وارد کننده پسماند پلاستیک و به کارگیری آن در صنایع شهرت دارند و برخی از کشورهای اروپایی 85 درصد از پسماندهای مورد استفاده در صنایع جهان را صادر می کنند .

در سال 1283 برای اولین بار بلدیه یا شهرداری ها در ایران موظف به جمع آوری زباله شدند که این اقدام در راستای جلوگیری از ایجاد زباله دانی در محلات و ایجاد تعفن و بیماری صورت گرفت و نحوه ی جمع آوری و دپو آن نیز چندان بهداشتی نبود . در سال 1313 یعنی با فاصله زمانی 30 سال از صدور دستور جمع آوری زباله ، گردانندگان برخی از کارگاه های پیرامونی شهر تهران مبادرت به خرید کاغذ باطله با هدف خمیر کردن و بازیافت آن کردند و پس از مدتی به درآمدزایی آن پی بردند . از آن زمان تاکنون بازیافت کاغذ به عنوان جا افتاده ترین اقدام در راستای استفاده بهینه از دورریزها و زباله ها به یک روال تبدیل شده و متولیان خاص خود را هم دارد . اما بازیافت چوب و فلز و شیشه و پلاستیک و نان خشک و زباله های تر به تدریج با تاسیس صنایعی که قادر به تبدیل و بهره برداری از آنها در صنایع بودند در دستور کار صنایع و شهرداری ها قرار گرفت .

ایده ی بهره برداری بهینه از زباله ها و پسماندها به صورت جدی برای اولین بار با شروع به کار شوراهای شهر و روستا خصوصا در کلان شهرها کلید خورد و به دنبال مسافرت اعضای شوراهای شهر به شهرهای آسیایی و اروپایی و مشاهده شیوه های تفکیک پسماندها و بازدید از نحوه ی بازیافت زباله ها در شهرهای گوناگون و تدوین قوانینی در همین راستا خرید دستگاه های زباله سوز و راه اندازی کارخانجاتی که قادر به تبدیل زباله های پلاستیکی به اشیاء قابل استفاده و همچنین تبدیل زباله های تر به کمپوست باشند در دستور کار شهرداری ها قرار گرفت اما علی رغم اقدامات صورت گرفته در این راستا هنوز هم شهرداری ها موفق به تفکیک زباله و پسماند از مبدا نشده اند زیرا تحقق این مهم در گرو اختصاص سطل های بزرگ و جانمایی آن در خانه ها ، شرکت های تولیدی و همچنین معابر عمومی است.

در حال حاضر ما با پدیده ی مشمئز کننده ی زباله گردی و جمع آوری اشیاء عمدتا پلاستیکی و فلزی مواجه هستیم که نشان دهنده ی گسترش فقر و بی سرو سامانی امر تفکیک زباله است. سود حاصل از این کار بیشتر عاید واسطه هایی می شود که بدون انجام کار خاصی صرفا با خرید ارزان پلاستیک ها و اشیاء فلزی جمع آوری شده توسط دوره گردها آنها را به برخی کارگاه ها می فروشند و این در حالی است که شهرداری ها می توانند با ساماندهی به صنعت بازیافت درآمد سرشاری داشته باشند . امتیاز وجود چنین ساز و کاری این است که شهرداری ها می توانند به آمار تولید انواع زباله دسترسی داشته باشند و برای نمونه پی ببرند که مثلا در شهر شیراز سالیانه چه میزان نان یارانه ای دورریز می شود .

در برخی از شهرهای اروپایی و برای نمونه در آلمان کار جمع آوری زباله به صورت روزانه صورت نمی گیرد زیرا مردم توجیه شده اند که دورریزهای خود را در ظروف مخصوص بریزند و مامورین جمع آوری نیز دو هفته یکبار مبادرت به جمع آوری زباله های تفکیک شده می کنند که البته منجر به صرفه جویی در نیرو و وقت و دسته بندی و انباشت و استفاده ی بهینه از زباله ها می شود

 از آنجایی که کلان شهر شیراز نسبت به شهرهای آلوده ای مانند تهران و اصفهان و اهواز و اراک و تبریز وضعیت مناسبی از لحاظ آب و هوا دارد با توجه به نگاه توسعه محور شهرداری و شورای شهر شیراز که در راستای معرفی شیراز به عنوان شهری گردشگر پذیر تلاش می کنند می توانند برای جمع آوری زباله به صورت تفکیک شده از مبدا اقدام کنند و با اجرای آزمایشی طرحی که بتواند برطرف کننده ی نابسامانی های موجود باشد تدریجا به نهادینه سازی کامل تفکیک زباله از مبدا بپردازند .

بدیهی است که چنین اقدامی در کنار سایر اقدامات ترمیمی برای شهری مانند شیراز که آوازه ی جهانی دارد پیام های معناداری برای سایر شهرها خواهد داشت . شاید چنین حرکتی در ابتدا هزینه بر باشد اما با اجرایی شدن جداسازی هدفمند و تجاری زباله ها از مبدا ، عواید اقتصادی و آثار فرهنگی آن به تدریج آشکار خواهد شد و این کاری است که از شهرداری شیراز برمی آید.