آموزش و پرورش به عنوان یکی از حوزه‌های مهم در هر کشور، از اهمیت بسزایی برخوردار است و به دلیل داشتن نیروی کار متخصص و تحصیل کرده، توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور را تسهیل می‌کند. آموزش و پرورش فارس با برنامه‌ریزی، تهدیدهای بنیان‌کن در هزاره سوم را تبدیل به فرصت می‌کند و دانش‌آموزان را به حیات طیبه هدایت می‌کند. شایان ذکر است توجه به DNA آموزش یعنی حل مساله، تفکر خلاق، تفکر فلسفی و اخلاقی، تفکر الگوریتمی، برقراری ارتباط صحیح در ذیل توکل به خدا و معصومین در دستور کار قرار گرفته است.

البته در این مسیر با مشکلاتی هم روبه رو هستیم که از آن جمله می‌توان به کمبود هنرستان اشاره کرد. در حال حاضر به دلیل افزایش دانش‌آموزان علاقمند به تحصیل در هنرستان‌ها، ضرورت افزایش و نو شدن تجهیزات آنها احساس می‌شود و اگر بتوانیم هنرستان‌های بیشتری با تجهیزات به‌روز در شیراز و فارس داشته باشیم قطعاً در سال آینده شاهد ارتقای توسعه متوازن در استان فارس خواهیم بود. براساس برنامه هفتم پیشرفت، سهم توسعه مهارت‌های فنی‌وحرفه‌ای باید به ۵۰ صدم برسد که این آمار در حال حاضر در هنرستان‌های دولتی و غیردولتی استان، ۴۵ صدم است که نیازمند ساخت و تکمیل و تجهیز هنرستان‌ها در سطح استان است. در همین رابطه مشکل دوم این است که مدارس ما باید نو و جدید شود؛ درواقع باید یک نهضت مدرسه‌ساز ایجاد شود تا مدارس فرسوده ، نوسازی و بهسازی شوند. در همین جا از خیرین فهیم و فرهیخته تقاضا دارم مثل همیشه وارد عرصه شوند.

هدف آموزش و پرورش تربیت نسلی خلاق و متخلق به اخلاق، خدا ترس و شجاع، متفکر و مومن، برنامه‌ریز و تاثیرگذار است که می‌دانند راه‌های رسیدن به آینده مطلوب یافتنی نیست، بلکه ساختنی است؛ بنابراین توجه به آسیب‌های اجتماعی اجتناب‌ناپذیر است؛ فلذا مشکل بعدی در زمینه آسیب‌های اجتماعی می‌باشد.

با توجه به اینکه فارس بیش از ۹۴۰ هزار دانش‌آموز دارد، چالش کمبود نیروی انسانی خودنمایی می‌کند.

مشکل دیگر در زمینه آموزش‌هایی است که برای معلمان پیش‌بینی می‌کنیم که باید آموزش‌ها به صورت کارگاهی و با همدلی و همفکری بیشتری انجام شود تا معلمان مطالب موجود در کتاب‌های درسی را بهتر آموزش دیده و حل و فصل نمایند.

فضای مجازی هم مشکلی است که از عهده آموزش و پرورش خارج است؛ چرا که دانش‌آموزان در فضای مجازی فعالیت‌هایی انجام می‌دهند که ممکن است برایشان خطرآفرین باشد و مشکل‌ساز شود؛ مسائل مختصری در مورد ثبت نام، سرویس و پوشاک هم وجود دارد.

البته برای رفع همه مشکلات برنامه داریم و تلاش می‌کنیم با برنامه‌ریزی اصولی در جهت مرتفع‌سازی آنها گام مثبت و موثری برداریم و در این مسیر، نیازمند همراهی و حمایت تمام دستگاه‌های استان هستیم.

 

 

 

در بخش تربیتی هم کارهای بی‌نظیری انجام شده است از جمله: دوشنبه‌های مسجد محوری، دعوت به نماز با عطر نماز، اخذ ساعت برگزاری نماز از مدارس و تطبیق با اوقات شرعی هر شهرستان، انعقاد تفاهم‌نامه اداره کل آموزش و پرورش فارس و ستاد اقامه نماز برای اجرایی نمودن فعالیت‌های مربوط اقامه نماز در مدارس، تربیت تفکر، احساسات و رفتار در ابعاد هنری و زیبا شناختی، دینی و اخلاقی، علمی و فناورانه، اجتماعی و سیاسی، جسمی و حرکتی، برنامه یک روز نماز جماعت اولیا و فرزندان در مسجد محله، راه‌اندازی پنل فضیلت‌های اخلاقی، آموزش مبانی هستی‌شناسی، انسان‌شناسی، ارزش‌شناسی، معرفت‌شناسی، دین‌شناسی، روان‌شناختی، سیاسی و حقوقی و دلالت‌های تربیتی هر کدام، نهادینه کردن ارزش‌های دینی و اخلاقی و آموزش مهارت‌های اساسی در دوره ابتدایی، آشنایی با قرآن، حل مساله، سواد رسانه، تربیت تفکر، احساسات و رفتار، ترویج فرهنگ ایثار و شهادت و گسترش سفرهای راهیان نور، راهیان پیشرفت و تقویت هویت حجاب و عفاف.

 

 

 

 

 

امسال رتبه اول کنکور در رشته زبان خارجی و رتبه دوم رشته هنر، از شیراز بود که در مدرسه دولتی تحصیل می‌کردند. همچنین ۹۴ رتبه دورقمی و سه رتبه تک‌رقمی در منطقه یک کشور از آن فارس بوده است که ۴۶ درصد از این دانش‌آموزان در مدارس استعدادهای درخشان و قریب ۵۴ درصد در مدارس عادی و دولتی و نمونه  تحصیل می‌کردند. استان فارس امسال رتبه پنجم کشور را در قبولی‌های کنکور کسب نمود که ارتقا از رتبه ۲۱ کشوری به رتبه ۵ نشان می‌دهد که در این زمینه تلاش شده و اتفاقات خوبی در آموزش و پرورش فارس رقم خورده است. همچنین در استان فارس مقام اول و مدال طلا در المپیاد جهانی اختر فیزیک؛ مقام دوم و مدال نقره در رشته رباتیک در جهان، مقام سوم و مدال برنز در رشته هسته‌ای در جهان مربوط به فارس می‌باشد. از سوی دیگر کسب ۱۰ مقام برتر در جشنواره نوجوان خوارزمی همگی نشان می‌دهد که فارس در حال یک جهش تاریخی است که این مهم با برنامه‌ریزی‌های مطلوب در آموزش و پرورش و تلاش معلمان، دانش‌آموزان و خانواده‌ها حاصل شده است. 

 

 

 

 

 

در استان فارس بیش از ۷۸۰۰ مدرسه و و ۴۲ هزار کلاس درس داریم که طبیعتاً از یک ویژگی کیفی برخوردار نیستند؛ اما تلاش می‌کنیم از نظر کیفی، فاصله بین مدارس را کم کنیم.

 

 

 

 

برای آن که معلمان، به حضور در مدارس مناطق کمتر برخوردار، علاقمند شوند، تسهیلات و امتیازاتی برایشان در نظر گرفتیم. همچنین برنامه ویژه‌ای تحت عنوان مدرسه البرز برای تمام دانش‌آموزان مناطق روستایی در نظر گرفتیم که بهترین اساتید کشور باجدیدترین روش‌ها و سوالات کنکور به دانش‌آموزان، آموزش می‌دهند که شاهد رشد خوبی در شهرستان‌ها بوده‌ایم. تلاش می‌کنیم تا امکانات آموزشی را متناسب توزیع نماییم و در مسیر کاهش فاصله و دوری از تبعیض بین مدارس حرکت می‌کنیم؛ هرچند برای رسیدن به نقطه مطلوب باید بیش از پیش تلاش نماییم.

 

 

 

 

کیفیت و فرآیند تکوین و استمرار آن، امری اتفاقی نیست و منوط به وجود داشتن ساز و کاری منسجم و برنامه‌ریزی شده است؛ يافته‌های فردی و پژوهشی نشان می‌دهد در چهار بخش مهم و اساسی يعنی: معلم و نيروی انسانی، مديريت و ساختار و تشكيلات، برنامه‌های درسی و آموزش و تأمين منابع مالی، مشکلاتی وجود دارد و راهکارهایی همچون: تجهیز مدارس و مکان‌های آموزشی به امکانات و تجهیزات متنوع از جمله فناوری‌های نوین آموزشی و تجهیزات آزمایشگاهی؛ فراهم کردن امکانات آموزش، مشاوره و راهنمایی معلمان و تدوین سیاستهای پیشرفت و ترقی آنان؛ به حداقل رساندن تراکم کلاسی در مدارس علی‌الخصوص پایه‌های ابتدایی؛ برنامه‌ریزی در جهت تقویت همكاری و مشاركت اولیای دانش‌آموزان برای كمک به ارتقای كیفیت فعالیت‌های آموزشی و پرورشی با برگزاری مداوم کلاسهای آموزشی و توجیهی؛ توجه و تاکید عملی به اجرای کامل سند تحول بنیادین آموزش و پرورش همسو با برنامه درسی ملی در زمره راهکارهایی است که نظام آموزشی می‌تواند با مدیریت کارآمد و موثر، موارد پیشنهادی را جهت ارتقای کیفیت آموزشی اجرا نماید.

 

 

 

نظریه‌پردازان تربیتی اذعان دارند که طراحی فضای آموزشی به اندازه طراحی آموزشی در یادگیری موثر است، به همین منظور استانداردسازی و بهینه کردن فضای آموزشی متناسب با قرن ۲۱ اهمیت بسزایی دارد. با توجه به اقدامات صورت گرفته از سوی سازمان نوسازی و وعده مسئولین در پایان بخشیدن به مدارس سنگی و کانکسی تا پایان سال، برای سال آینده تحصیلی، هیچ مدرسه سنگی و کانکسی در استان نخواهیم داشت.

 

 

 

 در حال حاضر تقریبا ۶ هزار و ۶۱ نفر در مقطع ابتدایی و تقریبا به همین تعداد در سایر مقاطع بازمانده از تحصیل هستند.

 

 

 

ستاد پیگیری امور کودکان بازمانده از تحصیل، کار شناسایی این کودکان را به عهده دارد و پس از مشخص شدن علت ترک تحصیل، تحت مشاوره قرار می‌گیرند؛ انجمن‌هایی تحت عنوان انجمن خیرین دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل، کودکانی را که به دلیل مشکلات اقتصادی ترک تحصیل کرده‌اند، حمایت می‌کند تا به ادامه تحصیل بازگردند. این ستاد دانش‌آموزانی را که نیاز به بخش‌های روانشناختی دارند، به مشاورین معرفی می‌کند که نیازمند زمان بیشتری برای بازگشت آنها به تحصیل است؛ اما استان فارس از منظر بازگرداندن دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل، هر ساله در رتبه اول یا دوم کشور قرار دارد.

 

 

 

درواقع افت تحصیلی باید تعریف شود؛ این که منظور از افت تحصیلی کاهش نمره دانش‌آموزان است یا این که دانش‌آموزان نمی‌توانند در جامعه ایفای نقش داشته باشند؟ از نظر آموزش و پرورش بخشی از افت تحصیلی به دلیل متفاوت شدن نوع هدف‌گذاری دانش‌آموزان است. دانش‌آموزان ما در گذشته تمام هدفشان کنکور بود؛ اما امروز بخشی از اهداف دانش‌آموزان به هنرستان‌ها معطوف شده، چون هنرستان‌ها امتحان نهایی ندارند و مهارت محور هستند و ما در آموزش و پرورش به این نقطه نظر رسیدیم که حفظیات نمی‌تواند برای موفقیت دانش‌آموز موثر باشد و آنچه دانش‌آموز را موفق می‌کند؛ کسب مهارت‌ها است. مقایسه این نسل با نسل قبلی اشتباه است؛ ما امروز با دانش‌آموزان دیجیتال یا نسل زد یا آلفا مواجه هستیم که با دانش‌آموزان دهه‌های گذشته که فقط کتاب درسی داشتند و هیچ سرگرمی دیگری نداشتند، متفاوتند و طبیعی است که نسل قبلی نسبت به دانش‌آموزی که امروز از انواع بازی‌ها و سرگرمی‌های پیشرفته استفاده می‌کند؛ دانش حفظی بهتری داشته باشند اما دانش‌آموزی که امروز از انواع وسایل الکترونیکی استفاده می‌کند، مهارت زندگی بیشتری دارد و از نظر میزان دانش مهارتی با دانش‌آموز ده سال پیش قابل قیاس نیست. بله درست است که امروز دانش‌آموزان ما از نظر دانش حفظی پایین‌تر هستند اما از نظر مهارت زندگی، بالاتر قرار دارند. 

ما به دنبال ایجاد تفکر انتقادی در فراگیران هستیم، فرآیندی که به بررسی صحت، دقت و ارزش اطلاعات و دانسته‌ها پرداخته و سپس آنها را رد یا قبول می‌کند، بنابراین فرایندهای تفکر از جمله استنباط، تحليل ارزشيابی، استدلال قياسی و استدلال استقرایی مد نظر است.

 

 

 

 کیفیت یعنی نزدیک شدن به اهداف آموزشی ، کیفیت را از روی آثاری که در کمیت ایجاد می‌شود، می‌سنجیم؛ از این منظر هرچه به اهداف نزدیک‌تر می‌شویم و آموزش‌ها توسط معلمان بهتر عملیاتی می‌شود، کیفیت بهتر و بالاتر است که منطقه به منطقه متفاوت است. امروز کیفیت را با سنجه‌های ذهنی قبلی می‌سنجیم. ما سعی می‌کنیم از کنترل کیفیت به سمت تضمین کیفیت حرکت کنیم؛ فرايند تضمين كيفيت می‌كوشد، موقعيتی فراهم كند كه امكان درست انجام دادن كاری در اولين بار، بسيار زياد باشد. اين نظام مبتنی بر پيش‌بینی و تدارک از قبل است تا خطاها و اشتباهات موجود تا حد امكان شناسایی و حذف شوند و زمينه‌های مناسب برای كيفيت فراهم گردد.

 

 

 

آموزش و پرورش حلقه‌های نظارتی متفاوتی دارد؛ از جمله گروه‌های آموزشی هستند که اعضای این گروه‌ها با حضور در مدارس، بر میزان یادگیری دانش‌آموزان نظارت می‌کنند و ملاک سنجش، تغییر مثبت در دانش‌آموزان به دنبال یادگیری است و اگر تغییر در نگرش، دانش و بینش و رفتار صورت گرفته باشد یعنی آموزش درست و با کیفیت مطلوب صورت گرفته است. همچنین بخش سنجش ارزشیابی که بر کیفیت آموزش نظارت دارد و بخش رسیدگی و ارزیابی که این بخش نیز کیفیت آموزش و میزان یادگیری را ارزیابی می‌کند و بخش مدیران که در واقع  با نظارت بالینی و نظرسنجی از دانش‌آموزان، کیفیت را دنبال می‌کنند. البته گروه راهبران آموزشی نیز، شامل افرادی است که به عنوان راهبر آموزشی تربیت نموده‌ایم که کیفیت آموزشی را می‌سنجند.

 

 

تا آنجا که ظرف زمان و امکانات اجازه دهد، ارزشیابی انجام می‌شود که متاسفانه همیشه در محدودیت امکانات نسبت به نیازها قرار داریم و چون بین امکانات و نیازها تناسب معقولی برقرار نیست، قطعاً نمی‌توانیم نظر تمام دانش‌آموزان را بسنجیم اما تا آنجا که امکان داشته باشد و زمان به ما اجازه دهد به موضوعات مطرح‌شده، رسیدگی می‌کنیم.

 

 

 

 بله، اما کافی نیست. سال گذشته ۲۰ هزار بسته لوازم‌التحریر در یک مرحله بین دانش‌آموزان نیازمند توزیع کردیم. از ظرفیت خیرین نیز استفاده می‌کنیم و دانش‌آموزان بی‌بضاعت را به آنها معرفی می‌کنیم که علی‌رغم توجه به رفع نیاز دانش‌آموزان، نیاز به حمایت‌های بیشتری است.

 

 

 

در حال حاضر اشکال اساسی حجیم بودن کتاب‌ها و تعدد مفاهیمی است که هر دانش‌آموز باید یاد بگیرد. گرچه حجم کتاب‌های درسی نسبت به سال‌های گذشته کمتر شده اما کتاب‌های درسی ما هنوز حجیم است و دانش‌آموز باید مطالب زیادی را در هر پایه تحصیلی بخواند.

 

 

آموزش و پرورش دستوری نیست و عقلانی، بینشی، احساسی و عاطفی است؛ ما روش‌های تدریس را به معلم آموزش می‌دهیم و معلمان انواع آموزش‌های نوین تدریس را می‌آموزند و انتخاب می‌کنند. در خصوص اینکه کلاس درس معلم‌محور یا دانش‌آموز محور باشد، بر اساس نوع درس متفاوت است؛ مثلا در پایه دوازدهم چون سد کنکور پیش روی دانش‌آموزان است، ناگزیر به سمت کتاب محوری حرکت می‌کنند. در دوره ابتدایی چون کسب مهارت‌ها مد نظر است، بیشتر به سمت دانش‌آموز محوری حرکت کردیم تا دانش‌آموز در کلاس ایفای نقش نماید. 

 

 

 

تعداد ۳۲۰۶ نفر تحت عنوان ماده ۲۸ دبیری و آموزگاری و کیفیت‌بخشی

 

 

 

مدارس با نظر انجمن اولیاومربیان و مصوبات انجمن، برای پیشبرد برنامه‌های کیفی و برخی امور اجرایی می‌توانند از مشارکت‌های داوطلبانه مردمی استفاده کنند.

 

 

 

مواردی مشاهده می‌شود.

 

 

 

 

در بسیاری از مدارس تربیت‌محور اتفاقات آموزشی خیلی خوبی افتاده است. ۱-برنامه‌ریزی برای تعیین و اندازه‌گیری شاخص‌های اختصاصی بهره‌وری در مدرسه ۲-تحلیل صحیح از مقادیر شاخص‌های محاسبه شده ۳-تدوین برنامه بلندمدت و كوتاه‌مدت برای آموزشگاه ۴-تدوین برنامه‌ها و اهداف بهبود مستمر و ارتقای كیفیت برای تمامی فعالیتهای مدرسه بویژه فرآیند تدریس و یادگیری ۵-ایجاد اخلاق حرفه‌ای

 

 

 

امروز آموزش و پرورش نیازمند همیاری جمعی بین تمام نهادها است و به تنهایی و با اتکا به معلمانش در رسیدن به هدف‌های آموزشی، موفقیت سخت و دشوار است و برای دستیابی به اهداف مورد نظر حتما باید از سایر نهادها و ارگان‌ها حمایت شود و اولیای دانش‌آموزان نیز باید با مشارکت و انتقاد سازنده، آموزش و پرورش را همراهی کنند تا به نقطه مطلوب نزدیک شود.

 

 

در اختیار قراردادن زمین برای ساخت مدرسه، ساخت مدرسه توسط برج‌سازان در کنار برج‌ها و مجموعه‌های مسکونی، همچنین نهادهایی که وظیفه ارتقای فرهنگ عمومی جامعه را به عهده دارند، می‌توانند هم‌راستا با آموزش و پرورش در زمینه تربیت و رشد دانش‌آموزان تلاش کنند.