در بازارهای شیراز، قیمت برنج ایرانی به‌طور متوسط به بیش از ۲۸۰ تا ۳۰۰ هزار تومان رسیده است؛ یعنی حدود دو و نیم برابر نسبت به سال گذشته. بسیاری از فروشندگان دروازه کازرون شیراز می‌گویند مشتری‌ها بیشتر به سمت خرید کیلویی و بسته‌های کوچک‌تر یا برنج خارجی رفته‌اند. برنج خارجی هم که زمانی پناهگاه اقشار متوسط بود، اکنون به مرز ۹۵ تا ۱۰۰ هزار تومان رسیده است.

از سوی دیگر، به دلیل نزدیکی به فصل برداشت، واردات برنج خارجی نیز ممنوع شده است؛ موضوعی که به باور کارشناسان، در کوتاه‌مدت می‌تواند فشار بیشتری بر بازار و مصرف‌کنندگان وارد کند.

 

 

 

یکی از شهروندان شیرازی که همسایه‌اش اهل کامفیروز و برنج‌کار است، درباره وضعیت بازار می‌گوید: سال گذشته همین برنج محلی را از همسایه‌مان کیلویی ۸۰ هزار تومان خریدیم. یک ماه پیش دوباره قصد خرید برنج داشتیم، اما این‌‌بار کیلویی ۲۵۰ هزار تومان اعلام کرد و تأکید داشت که همین برنج درب مغازه تا ۲۸۰ هزار تومان به فروش می‌رسد؛ اما واقعیت این است که دیگر توان خرید چنین برنجی را نداریم. حتی اوایل سال برنج نیم‌دانه را کیلویی ۵۰ هزار تومان خریدیم و حالا همان نیم‌دانه هم به بیش از ۱۰۰ هزار تومان رسیده است.

 

 

 

حبوبات، که همواره در خانواده‌های فارس به‌عنوان جایگزین گوشت مصرف می‌شد، جهش قیمتی بی‌سابقه‌ای داشته است. در برخی مغازه‌های محله دروازه کازرون قیمت لوبیاچیتی از مرز ۴۰۰ هزار تومان گذشته، لوبیا قرمز بالای ۲۰۰ هزار تومان و نخود و عدس نیز به حدود ۱۸۰ هزار تومان رسیده‌اند. این افزایش، فشار بیشتری بر دهک‌های پایین وارد کرده است؛ چراکه دیگر حتی جایگزین‌های سنتی هم برای پروتئین حیوانی باقی نمانده است.

 

 

 

 

 استان فارس یکی از قطب‌های تولید میوه در کشور است، اما همین محصولات در بازار شیراز به کالایی گران بدل شده‌اند. به‌عنوان نمونه، در میادین میوه و تره‌بار، قیمت هلو به ۱۱۰ هزار تومان، سیب به بیش از ۱۰۰ هزار تومان و موز به ۱۶۰ هزار تومان رسیده است؛ در حالی که با سود ۳۰ درصدی هر کدام با قیمت‌های غیرقابل باوری در مغازه‌های میوه فروشی به فروش می‌رسد.

در سال‌های گذشته، قیمت نوبرانه‌ها پس از مدتی تعدیل می‌شد و بیشتر اقشار جامعه می‌توانستند میوه خریداری کنند، اما امسال از ابتدای تابستان تا روزهای پایانی فصل، نرخ‌ها همچنان بالا مانده، تا آن جا که خانواده‌های طبقه متوسط نیز توان خرید مستمر میوه را ندارند. حتی هندوانه که همواره به‌عنوان ارزان‌ترین میوه فصل شناخته می‌شد، این روزها در بازار شیراز به کیلویی ۳۸ هزار تومان رسیده است؛ قیمتی که نشان می‌دهد سفره میوه تابستانی برای بسیاری از خانوارها عملاً دست‌نیافتنی شده است.

کارشناسان هم می‌گویند نبود صنایع تبدیلی و سردخانه کافی در استان باعث می‌شود بخش زیادی از محصول کشاورزان به‌سرعت روانه بازار شود و دست دلالان برای تعیین قیمت باز بماند.

 

 

 *دلایل گرانی در فارس*

 

 

فرزاد رضایی رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و تره‌بار شیراز در گفتگو با عصرمردم، سه سطح عامل را در گرانی خوراکی‌ها در فارس مؤثر می‌داند: اول عوامل کلان که شامل تورم عمومی کشور، افزایش هزینه واردات نهاده‌های کشاورزی و سوخت است. دوم، عوامل بخشی و اقلیمی که خشکسالی‌های مکرر و کاهش سطح زیرکشت در دشت‌های مرودشت، داراب و جهرم، عرضه محصولات پرمصرف را کاهش داده است و سوم، عوامل مدیریتی و توزیعی که تعدد واسطه‌ها در مسیر مزرعه تا بازار و ضعف زیرساخت‌های نگهداری و حمل‌ونقل است و بسیاری از فروشندگان تأکید می‌کنند که فاصله قیمتی بین باغدار و مصرف‌کننده، گاه دو برابر است.

 

 

با ادامه این روند، امنیت غذایی در فارس بیش از هر زمان دیگری در معرض تهدید است. خانواده‌های کم‌درآمد، که پیش‌تر با حذف گوشت قرمز به سمت مصرف برنج، حبوبات و میوه روی آورده بودند، اکنون همان گزینه‌ها را نیز از دست داده و می‌دهند. کارشناسان هشدار می‌دهند که تبعات این روند فقط اقتصادی نیست؛ بلکه مستقیماً بر سلامت نسل آینده و کیفیت نیروی کار اثر خواهد گذاشت.

مهار گرانی خوراکی‌ها در فارس نیازمند اصلاحات فوری در نظام توزیع، حمایت از تولید و نظارت جدی بر بازار است. اما تا زمانی که وعده‌ها به عمل نرسد و تصمیم‌های سخت گرفته نشود، سفره‌های مردم هر روز کوچک‌تر خواهد شد و "گرانی خوراکی‌ها" از یک بحران اقتصادی به تهدیدی اجتماعی و حتی امنیتی برای استان و کشور بدل می‌شود. کاش گوش شنوایی باشد تا سفره مردم بیش از این خالی نشود.