دغدغه نخست براي بسياري از اولياء دانش آموزان تأمين هزينه هاي تحصيل است که بخشي از هزينه سبد خانواده را به خود اختصاص مي دهد. از قلم و کاغذ و کتاب گرفته تا هزينه حمل و نقل و حوادث و موارد ديگر.

دغدغه بعدي ثبت نام در مدرسه اي است که به لحاظ ساختماني، تجهيزات آموزشي و آموزگاران و دبيران در شرايط نسبتا خوبي باشد که براي همه متقاضيان امکانپذير نيست و نهايتا موفقيت دانش آموزان در ادامه تحصيلات براي مقاصدي است که بتوانند در آينده جذب بازار کار شوند، حرفه اي و تخصصي آموخته باشند و به آرزوهاي ديرينه خود برسند.

و اما دغدغه مسئولان تعليم و تربيت در مرحله نخست آماده سازي مدارس، تجهيز آنها به وسائل کمک آموزشي، تأمين نيروهاي انساني اعم از مدير و معاون و آموزگار و دبير و غيره و چگونگي صرف بودجه هايي که چندان کافي هم نيست.

و اما بعد؛

تمامي اين تلاش هاي چندگانه اگر به خوبي نتيجه بخش باشند زماني اهداف تعريف شده در برنامه ريزي هاي آموزشي و درسي را محقق مي کنند که برنامه ريزي ها براساس نيازهاي کلان کشور و سياست گذاري هاي واقع بينانه باشد به نحوي که حاصل تلاش و هزينه کرد اولياء دانش آموزان و مسئولان آموزشي و تربيتي، دانش آموخته هايي باشند که بتوانند به نيازهاي فرهنگي، تربيتي، فني و حرفه اي و خدماتي پاسخ مثبت دهند.

متأسفانه روند صد ساله آموزش و پرورش در ايران چندان نتايج مثبتي فراخور صرف هزينه ها به بار نياورده و همه ساله کشور را با خيل بيکاراني مواجه مي کند که داراي مدارک تحصيلي در رشته هاي مختلف هستند اما نمي توانند در رابطه با رشته تحصيلي آموزش ديده کاري انجام دهند.

علت آن را مي توان در روش هاي آموزش و پرورش جستجو کرد که بيشتر حافظه محور و معلم محور بوده است. انباشتي از مطالب خام در حافظه دانش آموزان صرفا براي کسب نمره و اخذ مدرک در طول سال هاي تحصيل ذخيره مي شوند که به مرور زمان و حتي بعضا پس از امتحان به فراموشي مي روند.

اگر بپذيريم که توسعه به هر شکل آن منوط به ارائه آموزشي است که بتواند نيروهاي مورد نياز کشور را تربيت کند زماني از توسعه باز مي مانيم که نيروهاي تحصيلکرده نتوانند پاسخگوي نياز توسعه باشند.

امروز اهميت آموزش و پرورش در جهان رو به پيشرفت هاي سريع، به گونه اي است که کشورهاي توسعه يافته بخش عمده اي از بودجه کشور را صرف آموزش و پرورش مي کنند.

اصلي که در برنامه ريزي آموزش و پرورش بيشتر مورد توجه کشورها قرار گرفته در نظر گرفتن ارتباط توسعه آموزش و پرورش با رشد اقتصادي و تربيت نيروي انساني براي دنياي کار و اقتصاد است.

اگر امروز از وضعيت نامطلوب اقتصادي نگرانيم علت آن را مي بايد در نحوه آموزش و تربيت نيروي انساني دانست.

شوربختانه شرايطي در کشور حاکم است که سختي هاي معيشتي و اقتصادي، بسياري از نيروهاي انساني حرفه اي و کارگران ماهر و نيمه ماهر ما به کشورهاي پذيرنده مهاجرت مي کنند و يقيناً خلاء آنها به زودي و به سادگي پر نخواهد شد و اين امر نرخ خدمات را به شدت بالا خواهد برد.

آنچه مسلم است آموزش و پرورش ما نمي تواند به روش و شيوه سنتي بازده مطلوبي داشته باشد. برنامه ريزي آموزشي و درسي اگر با توجه به واقعيت ها و نيازها تدوين شوند و هدف از آن تربيت انسان هايي کارآمد، اخلاقمدار، قانونمند و نظام پذير باشد قطعا گذشته از آنکه آسيب هاي اجتماعي کاهش مي يابند و هزينه هاي بسياري صرفه جويي مي شوند توسعه سياسي، فرهنگي و اقتصادي هم به خوبي تحقق مي يابد.

اين مهم ميسر نمي شود مگر آنکه بودجه کافي براي نوسازي مدارس، تربيت معلم مسئوليت پذير و با انگيزه و تهيه وسائل و تجهيزات کمک آموزشي مورد نياز تأمين شود و در مناطق فقيرنشين تبعيضات آموزشي نباشد.

معلم و آموزگاراني که مدام دغدغه تأمين معاش دارند و حقوق خود را در شأن مقام معلم نمي دانند انگيزه چنداني براي بالا بردن دانش روز و انتقال به دانش آموزان ندارند زيرا هر هدف خوب رو به کمالي مي بايد براي تحقق آن هزينه کرد هر چند ما در تعليم و تربيت نيروي انساني مورد نياز روز، با کشورهاي ژاپن، سوئد، آلمان و امثالهم فاصله هاي بسيار داريم اما استعداد و هوشمندي مردم ما که زبانزد دنياست در شرايط مطلوب مي تواند يک شبه ره صد ساله طي کند.

از همين امروز مي توان با چنين اهداف و آرمان هايي به استقبال مهر رفت تا چه پيش آيد.

والسلام