نظم ، امنیت و شفافیت سه ضلع مثلثی هستند که مانند حصاری غیرقابل نفوذ از ورود هر گونه فساد به داخل کشور جلوگیری می کنند در واقع امکان ندارد کشوری مدعی برخورداری از امنیت باشد ولی از شفافیت در مناسبات اقتصادی و بده و بستان های کلان در این حوزه خبری نباشد، همچنین امکان ندارد ما مدعی برقراری نظم باشیم ولی شفافیت و امنیت نداشته باشیم . هر یک ازاین مقوله ها ضمن این که در هم تنیده و غیر قابل تفکیک هستند تعریف جامع و مانعی دارند برای نمونه اگر کسی به دنبال حمله ی یک سارق مسلح جان خود را از دست بدهد به همان اندازه احساس ناامنی را در جامعه تسری می دهد که فردی در اثر گرسنگی و سوء تغذیه دار فانی را وداع بگوید زیرا در مورد دوم نیز پای سارقی مسلح در میان است که با سلاح تزویر و دروغ اموال عمومی را به تاراج برده و ایجاد ناامنی کرده است. نظم هم تعریف جامعی دارد به طوری که قرار داشتن هر کس متناسب با دانش و تجربه درجایگاه و منصب و مسئولیتی نیز تداعی کننده ی حاکمیت نظم است . تجربیات تاریخی به ما می گوید هر گاه بحران و شرایط غیرمتعارفی بر جامعه ای حاکم می شود زمینه برای وقوع انواع تخلف و قانون گریزی فراهم می گردد.

فراوانی تقلب ، کلاهبرداری و دور زدن قانون در کشور ما این پرسش را به ذهن متبادر می کند که دلیل این همه بی سروسامانی چیست و چرا اکثریت افراد خواه ناخواه طعم بی قانونی را می چشند به این معنا که یا قانون در مورد آنها رعایت نمی شود و یا این که خودشان حق دیگران را رعایت نمی کنند. به نظر می رسد در اغلب موارد تخلف و دور زدن قانون ریشه در حاکمیت شرایط بحرانی و ویژه داشته باشد .

بر کسی پوشیده نیست زمانی که کشور با جنگ ، تحریم ، گرانی ، رواج گونه ای بیماری فراگیر و یا هر شرایط ویژه و غیرطبیعی مواجه می شود عده ای تلاش می کنند به جای انتخاب مسیر قانونی که دشوارتر است از سایر مسیرها خود را به مقصد برسانند .

زمانی که انقلاب رخ داد عده ای که خود را در تیررس نگاه غضب آلود مردم و انقلابیون می دیدند یا این که تصور می کردند نمی توانند آن گونه که باید و شاید از عملکرد خود دفاع کنند با توسل به شیوه های گوناگون از کشور خارج شدند و همین مسئله به کار و کسب کسانی که زمینه ساز خروج آنها از کشور می شدند رونق بخشید .

در زمان جنگ و کوپنی شدن ارزاق عمومی به دلیل حاکمیت شرایط ویژه عده ای واسطه و دلال با سوء استفاده از وضعیت پیش آمده مبادرت به خرید و فروش کوپن و سوء استفاده از بلبشوی پیش آمده کردند . حتی در کوران جنگ کسانی تلاش کردند برای خود مدرک و سند حضور در جبهه تدارک ببینند تا در صورت امکان بتوانند از آن در بحث ورود به دانشگاه و گرفتن امتیاز برای استخدام و غیره استفاده کنند .

بعدها که مسئله ی سهمیه بندی بنزین پیش آمد شاهد انواع سوء استفاده ها از این مسئله بودیم به طوری که تمامی دولت ها از این که سالیانه میلیاردها دلار بابت مصرف بی رویه بنزین در کشور به هدر می رود شاکی هستند ولی در عین حال کسانی که از این رهگذر سود می برند حامی تداوم چنین وضعیتی هستند . در موضوع تحریم ها نیز افراد زیادی صاحب کسب و کار شدند . حتی در موضوع مبارزه با قاچاق مواد مخدر یا قاچاق کالا چه کسانی که مجرم تلقی می شوند و چه کسانی که باید با چنین جرمی مقابله کنند می توانند از موقعیتی که برایشان ایجاد می شود سوء استفاده کنند.

ظرف چند دهه ی گذشته کشور ما همواره شرایط ویژه و بحرانی داشته و پای دشمنان متعدد در میان بوده و عده ای از این شرایط به نفع خود بهره برداری کرده اند به طوری که به تدریج به یک رویه تبدیل شده و منجر به ظهور طبقه ای گردیده که بدون این که اهل کار و تلاش و تولید باشند به راحتی درآمدهای آنچنانی کسب می کنند . اختلاف قیمت دلار و شناور بودن بهای آن ، ارز مسافرتی ، ارز دارو و کالاهای خاص ظرف سال های گذشته به دستاویزی برای درآمدزایی عده ای تبدیل شده است . شما به هر طرف که نگاه می کنید می بینید عده ای دلال و کاسبکار و کارچاق کن مشغول رتق و فتق امور هستند و واسطه گری به شغلی پردرآمد تبدیل شده است تا جایی که یک دلال می تواند قیمت یک خانه را تا دو برابر ارزش واقعی آن بالا ببرد .

دلال ها از میدان تره بار گرفته تا میادین ورزشی و عرصه های سیاسی و اقتصادی و حتی هنری را به تصرف خود درآورده اند .

سالیانه صدها هزار میلیارد تومان در کوران پرداخت یارانه به نان و بنزین و دارو و مسافرت به جیب افرادی می رود که در این مسیر دکان باز کرده اند .

حتی کشورهای همسایه ما نظیر عراق و ترکیه و قطر و افغانستان و آذربایجان و پاکستان و امارات متحده عربی سالیانه میلیاردها دلار از رهگذر مخدوش بودن روابط ما با برخی از کشورها سود می برند و یا از منابع مشترک نفتی و گازی برداشتی افزون از حق خود دارند و یا واسطه ی قاچاق هستند ؛ این وضعیت به اندازه ای به سود آنهاست که حاضرند سالیانه میلیون ها دلار خرج کنند تا همچنان شرایط ویژه ای بر ایران حاکم باشد !

دولت کانادا از طریق تبلیغات عجیب و غریب وانمود می کند که پذیرای ایرانیان برای کار و اقامت است و ظرف چند سال گذشته هزاران خانواده ایرانی را به روز سیاه نشانیده به طوری که برخی با فروش مایملک خود به آنجا رفته و بسیاری از آنها کور و پشیمان و مالباخته هستند و نه توان ماندن دارند و نه روی بازگشتن !

اگر کسی اهل پژوهش و حساب و کتاب باشد متوجه می شود که روند درآمدزایی از کارهای خلاف روز به روز سرعت بیشتری می گیرد به طوری که حتی در مسیر کنکور برای راهیابی به دانشگاه نیز عده ای دکان باز کرده اند و متاسفانه این باور در ذهن اغلب مردم جا افتاده است که با پول می توان از هر دیوار بلندی عبور کرد و هر گره کوری را باز کرد به همین دلیل خیلی ها به جای تلاش برای اثبات قانونی بودن رفتار خود به دنبال دلال ها و واسطه هایی می گردند که توانایی بالایی برای موجه جلوه دادن رفتار اشخاص دارند.

مسلما در چنین شرایطی تلاش برای حاکمیت شفافیت در روابط اقتصادی و همچنین برقراری نظم با موانع بسیاری مواجه می شود و شکل گیری جریان های مافیایی که مانند سدی در مقابل اجرای قانون ایستاده اند مانع از تحقق نظم ، شفافیت و امنیت است.