باران هم مانند خودمان خاصيت افراط و تفريطي دارد. گاه آنچنان مي بارد که رحمت را به زحمت تبديل مي کند و گاه چنان خسيس و کم که از ترس خشکسالي ها پيوسته دستمان به سوي آسمان بلند است.
ما هم مثل بارانيم زماني از دروازه بيرون نمي رويم و وقتي هم از سوراخ سوزن عبور مي کنيم همانند باران که اگر ميلش باشد در کوير هم چنان مي بارد که سيل راه مي اندازد. سالهاست شاهد سيل هاي بنيان کن هستيم، چنانکه از در و ديوار خانه ها هم وارد مي شود و اتومبيل هاي ريز و درشت را مي بلعد و خسارات مالي و جاني بسيار به بار مي آورد. اما هنوز هم هر سال در موضع دفاعي به درد چه کنم گرفتار مي شويم.
چه بايدمان کرد در اين تکرار اشتباه مديريتي بي حاصل و نارضايتي هايي که به آن دامن مي زنيم. بررسي هاي باستان شناسي حکايت از آن دارند که 2500 سال قبل تخت جمشيد داراي فاضلاب و اگو زيرزميني بوده و عليرغم اينکه در کنار و دامنه هاي کوه احداث شده هيچ سيلي آن را تهديد نمي کرده است.
ما که از چنان دانش معماري در گذشته هاي دور برخوردار بوده ايم چرا در عصر فضا و الکترونيک با اين همه دانش هاي نوين معماري و سازه، شهرهايي بنا کرده ايم که در برابر باران يک روزه هم آسيب پذيرند؟
آيا نمي توان همانند شهرهاي پيشرفته اروپا و آسيا که باران هاي سيل آساي بيشتري در تمامي فصول دارند شهرها را از آسيب پذيري نجات دهيم؟
آيا نمي توانيم همانند تونل هاي زيرزميني در اعماق که براي عبور مترو بنا کرده ايم با تونل هاي زيرزميني ديگري آب و فاضلاب ها را به سوي رودخانه ها و درياها عبور دهيم؟
آيا نمي توانيم از ساخت و سازهاي غير اصولي در مسير رودخانه ها پيشگيري کنيم تا بدهکار مردم نشويم؟
آيا اين همه خسارت هاي مالي و جاني و حيثيتي که چشم دوربين هاي رسانه ها را به روي آسيب پذيري شهرهاي ما باز کرده و مدام مورد انتقاد مديريتي هستيم کافي نيست؟
راستي مديران و برنامه ريزان ما در هر دولت اصلاح طلب يا اصولگرا کي مي خواهند از اين وقايع ناگوار پيشگيري کنند؟
کدام کار اصولي در حفظ از جان و مال انسانها اولويت دارد؟
ما در موضع دفاع نظامي و امنيتي براي حفظ جان، ناموس، مال و آبرو ميلياردها بل بيشتر دلارها که هزينه نکرده ايم که هزينه احداث تونل هاي آب رو زيرزميني درصدي از آنها بيشتر نمي شود چرا بايد با اتومبيل هاي آبپاش به دفع سيلاب روي آوريم که مضحکه دست اين و آن شويم و به نارضايتي هاي عمومي دامن بزنيم.
همين دو روز پيش بود که سيل در بعضي شهرستان هاي استان از جمله کازرون و استان هاي جنوبي مانند خوزستان، بندرعباس و بوشهر خسارت هاي زيادي به بار آورد و در سال گذشته استان گلستان و لرستان را زير آب برد و تلفات جاني هم به بار آورد. از آن تاريخ تا به امروز و امسال براي پيشگيري از سيلي ديگر چه کرده ايم؟
ما سرمايه گذاري هاي کلاني در استانهاي جنوبي براي کشف، آماده سازي و استخراج نفت، گاز و پتروشيمي داشته ايم. اين سرمايه گذاري هاي استراتژيک شرايطي را مي طلبند که توجيه اقتصادي و امنيتي توأمان داشته باشند. چرا اجازه مي دهيم مدام و به کرات شبکه هاي ماهواره اي مخالف و دشمن ما را مورد شماتت قرار دهند و مديريت افکار عمومي را به دست گيرند و بگويند استان خوزستان نفت خيز و انبار غله ايران به روز سياه زمستان گرفتارند و سيلاب به خانه هاي آنان راه پيدا کرده است؟
مگر بهتر از اين مي توان مخالف و يا دشمن درست کرد؟
اگر بهانه به دست دشمنان دهيم که گاف هاي ما را به تصوير و صدا بکشند در هر مسئوليت مديريتي که باشيم مقصريم و بايد پاسخگو باشيم.
ارزيابي عملکرد مديران صرفا در موضع دفاع و تلاش براي رفع معضلات و مشکلات پيش آمده نمره قبولي نمي گيرد. بلکه پيشگيري ها و عدم آسيب پذيري ها نشانه اي از مديريت خردمند و کارآمد و مسئوليت پذير است که تعهد قانوني و شرعي را تبيين مي کند.
به عنوان مثال اگر گرفتگي و تعريض کانال آبرسان و آب رو زير دروازه قرآن شهر شيراز همانند امروز، ديروز و ديروزها مهندسي مي شد و اصلاح مي گرديد در سيل سال 97 شاهد آن همه تلفات و خسارت هاي مالي و آبرويي نبوديم؟
اگر امروز در انديشه فردا و فرداها باشيم چه در سياست، چه در اقتصاد و چه در تعاملات و اعتلاي فرهنگي بي شک رافع بسياري از معضلات و مشکلات ارضي و سماوي و شغلي و کسب و کار خواهيم بود.
شايد که نه حتما به يک ساختارشکني مديريتي نياز داريم. از انتخاب مديران توصيه اي، رانتي، سفارشي، جناحي و ناکارآمد و کم تجربه که دانش مديريتي ندارند دست برداريم و براي انتخاب مديران ضوابط و مقرراتي قرار دهيم که فقط توانايان بتوانند از فيلترهاي آن عبور کنند. صرف اينکه فلاني آدم خوبي است و در سياست و عبادت همراهمان هست شرط کافي نيست. متأسفانه مديران را چنان گرفتار تشکيلات بوروکراسي و کاغذبازي کرده ايم که بيشتر از مطالعه کاغذهاي ارسالي و پاسخگويي به تقاضاها، کاري از آنها برنمي آيد.
اگر بپذيريم که مديريت هنر انجام دادن کارهاست توسط ديگران، نقش عمده مديران در مرحله نخست نظارت، سازماندهي، هماهنگي، ارزشيابي و نگهداري است مراحلي که از آن غفلت کرده ايم.
فرزندان انقلابي ايران اسلامي خوب مي جنگند، خوب عشق مي ورزند و خوب دشمنان را مي ترسانند اما از بعضي مديريت هاي شهري چنان بخاري برخاسته نيست جز آنکه بيشتر سعي در حفظ موقعيت شغلي خود و همراهانشان داشته باشند و به رسانه ها آمار غلط بدهند. اميد که چشمان تيزبينمان را باز کنيم و به نارضايتي ها دامن نزنيم.
والسلام