جنگ سايبري نوعي جنگ رايانه اي است که به نبرد مجازي يا رايا جنگ نيز معروف شده است. ابزار اين جنگ، رايانه و شبکه هاي رايانه اي به ويژه شبکه اينترنتي است که جنگ را در فضاهاي مجازي جاري مي سازند.
انقلاب اطلاعاتي موجب شد تا علاوه بر استفاده هاي کارساز و پرسرعت از رايانه که خود موجد تحولات بسيار در بازار کار و پژوهش هاي علمي گرديد اين تکنولوژي به عنوان وسيله اي براي جنگ تخريبي نيز به کار گرفته شود.
داشتن اطلاعات فني براي استفاده از نرم افزارها و اينکه چگونه مي توان آنها را بر عليه دشمنان به هر قصد و نيتي استفاده کرد به کاربران و يا کشورهايي که کاربران هوشمند و باتجربه اي را در اختيار دارند قدرتي مي دهد که آن قدرت گاه بيشتر از يک حمله نظامي پر سر و صدا مخرب، آزاردهنده و برهم زننده روند خدمات رساني رايانه اي و عمدتا خسارت بار شوند.
مارتين ليبيکي يکي از پژوهشگران برجسته مطالعات استراتژيک در دانشگاه دفاع ملي و مؤلف کتاب جنگ اطلاعاتي در پاسخ به اين سئوال که «جنگ اطلاعاتي» چيست آورده است.
«تلاش براي مفهوم جنگ اطلاعاتي مانند اين است که چند نفر نابينا با لمس کردن بخش هاي گوناگون يک فيل بگويند که اين موجود چيست، جنگ اطلاعاتي شامل بخش هاي گوناگوني مي شود از جمله جنگ فرماندهي و کنترل که هدف آن قطع کردن سر دشمن، يعني از بين بردن مغز متفکر دشمن است.
جنگ بر پايه اطلاعات که متشکل از طراحي، حفاظت و ممانعت از دسترسي به سيستم هايي است که براي برتري بر فضاي نبرد در جستجوي دانش کافي هستند.

• جنگ الکترونيک، تکنيک هاي رادويي، الکترونيک، يا رمزنگاري
• جنگ رواني که در آن از اطلاعات براي تغيير ذهنيت و طرز فکر دوستان، بي طرف ها و دشمنان استفاده مي شود.
• جنگ هکرها که در آن به سيستم هاي رايانه اي حمله مي کنند.
• جنگ اطلاعاتي اقتصادي براي ايجاد مانع در برابر اطلاعات يا تسهيل جريان اطلاعات با هدف کسب برتري اقتصادي
• و نهايتا جنگ سايبري ترکيبي از همه موارد شش گانه بالاست»

جنگ سايبري براي اولين بار در سال 2008 با حمله به تأسيسات هسته اي ايران توسط آمريکا و اسرائيل انجام شد.
با به کارگيري تعدادي برنامه ريز و با هزينه کم مي توان جنگ سايبري راه انداخت بدون اينکه کشورها به مرزهاي يکديگر حمله کنند. در واقع مرزهايي مورد هدف واقع مي شوند که به وسيله رايانه خدمات رساني مي کنند و چه بسا تمام جمعيت يک کشور از اين خدمات بهره مند مي شوند. مانند خدمات رساني عابر بانک ها، پمپ بنزين ها، و تمام خدماتي که توسط رايانه ها و اينترنت به کاربران داده مي شود.
دفاع در مقابل جنگ سايبري کار چندان ساده اي نيست زيرا بررسي هويت و مکان مهاجم، شناسايي نيّت مهاجم و تشخيص حمله هاي از قبل طراحي شده و بررسي و ارزيابي تلفات پس از جنگ از جمله نقاط ضعف اصلي در دفاع است.
ايران در جنگ سايبري هم بارها مورد حمله قرار گرفته و هم در پاسخ به حملات سايبري دست بالايي داشته است.
«قرارگاه دفاع سايبري» در ايران از نوامبر 2010 زير نظر سازمان پدافند غيرعامل که از زير شاخه هاي نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي است تأسيس و شروع به کار نموده است.
طبق گزارشي که در سال 2014 توسط کانون مطالعات امنيت ملي اسرائيل انجام شد، اعلام گرديد: «ايران يکي از فعال ترين کنش گران عرصه فضاي سايبري در دنياست.»
براساس اظهارات يکي از سرداران سپاه: «ايران يکي از چهارمين ارتش سايبري قدرتمند دنيا را در اختيار دارد...»
بعد از حمله سايبري به تأسيسات هسته اي ايران در ژوئن 2010 توسط بدافزار «استاکس نت» که با مشارکت آمريکا و اسرائيل طراحي شده بود.
ايران به راه حلي براي مقابله با اين ويروس دست يافت که باعث بهتر شدن دفاع سايبري ايران گرديد.
جسد پژمان بابايي رئيس جنگ سايبري ايران در اکتبر 2013 در حالي در کرج پيدا شد که چندين گلوله به بدن وي اصابت کرده بود و اخيرا در روز سه شنبه چهارم آبان ماه 1400 جايگاه هاي سوخت رساني ايران با يک حمله سايبري از کار افتادند که تا زمان نگارش اين مقاله 70 درصد آنها با تلاش نيروهاي فني راه اندازي شدند.
هر چند هيچ کشوري تاکنون مسئوليت اين حمله را به عهده نگرفته اما تجربه هاي گذشته و دشمني هاي مستمر اسرائيل و آمريکا ظن قوي را به سمت و سوي آنها مي توان نشانه رفت.
همين کشورهايي که داعيه حقوق بشر را مدام در رسانه هاي مکتوب و برخط و شبکه هاي ماهواره اي اجاره اي سر مي دهند و به اصطلاح خودشان براي دفاع از مردم ما در مقابل حاکميت جمهوري اسلامي مي ايستند هرچند نتيجه آن فشار اقتصادي و اختلال در خدمات رساني به مردم است.
مردم ما به خوبي مي دانند که آمريکائي ها و اسرائيلي ها و بعضي کشورهاي اروپايي با از دست دادن منافع و اختيارات بلامنازع خود در ايران پس از انقلاب اسلامي زخم خورده استقلال طلبي مردم ايرانند از اين رو همه تلاش آنها برهم زدن اقتدار ملي ايرانيان و تخريب ذهنيت و افکار آنها براي مقابله با دولت و حاکميتي است که مي خواهد زير بار زورگويي ها و استعمار آنها نرود.
هدف حمله سايبري به جايگاه هاي سوخت رساني آن هم در سالگرد اعتراضات معروف سال 98 به خيابان کشاندن مردم و ماهي گيري دشمنان از آب گل آلود بود که خوشبختانه با هوشياري مردم انقلابي و فهيم ايران اتفاق نيفتاد و دشمنان در اين حمله ناکام شدند اما ايران هم بيکار نخواهد نشست و با حملات سايبري خود که سابقه هم دارد پاسخ کوبنده اي به آنها خواهد داد.
آنچه در اين ميان مهم است اينکه مسئولان مي بايد هوشيار باشند که از يک سوراخ دو بار گزيده نشوند و اقدامات فني در جهت پيشگيري از اين حملات را در کليه تأسيسات خدمات رسان عمومي منظور نمايند.
بي شک تعاملات و روابط سياسي، فرهنگي و اقتصادي با ديپلماسي قوي و مصلحت طلبانه مي تواند بخش عده اي از چالش هاي پيش رو را از ميان بردارد و امنيت بيشتري را براي کشور و جامعه سبب شود. تا چه پيش آيد. خدا مي داند.
والسلام