در عرصه ي جهاني شاهد تلاش هاي غير همسويي هستيم که با اهداف متفاوت و گاه متناقض دنبال مي شود . عده اي که اغلب به کانون هاي علمي و مراکز دانشگاهي و پژوهشي متصل هستند و شخصيتي مستقل از جريان هاي سياسي دارند عمدتا به دغدغه هاي جهاني نظير تغييرات آب و هوايي ، خشکسالي ، آلودگي هاي زيست محيطي ، بيابان زايي ، بحران جمعيت و کمبود منابع غذايي و آينده ي کره زمين توجه دارند و دائما هشدار مي دهند که اگر ظرف چند سال آينده شاهد اتخاذ تصميمي همگاني و الزام آور براي کشورها در راستاي کاهش توليد گازهاي گلخانه اي نباشيم ، نسل هاي بعدي با دشواري هاي زيادي روبرو خواهند شد .

در کنار فعاليت هايي از اين دست ، عده اي از گردانندگان کشورها به دنبال پاسخگويي به نيازهاي ملي و تامين غذا و رفاه مردم خود هستند و توجه زيادي به موافقت نامه هاي بين المللي در خصوص دغدغه هاي مشترک جهاني ندارند . ضمن اين که برخي کشورها نيز صرفا با اهدافي ايدئولوژيک در جهت تحقق شعارهاي نهفته در بطن ديدگاهي که به آن تعلق دارند ، قدم مي زنند و به همه چيز نگاهي ابزاري و گذرا دارند .

متاسفانه در ميان نهادهاي بين المللي ، موفق ترين و قانونمندترين نهادها ، درآمدزاترين آنها هستند که البته تاثير چنداني هم بر بهبود وضعيت رو به وخامت کره زمين ندارند مانند فيفا که بر کم و کيف برگزاري مسابقات و همچنين تشکيلات فوتبالي نظارت مي کند که اين نهاد نيز اگرچه در مواردي آغشته به سياست است اما از لحاظ پاي بندي به مانيفست اوليه خود عملکردي قابل قبول تر نسبت به ساير نهادهاي بين المللي دارد .

ظاهرا مشکل اساسي در مسير هماهنگ سازي مردم جهان براي رفتاري همسو در پيوند با دغدغه هاي جهاني ، ناسازگاري دولت ها ، فراهم نبودن بسترهاي فرهنگي مشارکت هاي جهاني و دخالت جريان هاي مافيايي است که سود و سوداي خود را در ادامه وضعيت فلاکت بار کنوني دنبال مي کنند . ناگفته پيداست که سهم کشورهاي توسعه يافته در توليد گازهاي گلخانه اي به مراتب بيشتر از کشورهاي جهان سومي است و اگر در مواردي شاهد تلاش نيم بند چنين کشورهاي براي همراهي با جامعه ي جهاني هستيم نيز به زيان هاي پيش بيني شده اي برمي گردد که دامن خود آنها را خواهد گرفت .

هم آغوشي سياست و منفعت طلبي با تصميماتي که از دل بيانيه هاي نهادهاي جهاني بيرون مي آيد ، همراهي کشورهايي که در اين ماجرا ذينفع نيستند را دشوار مي سازد . براي نمونه کشور اتيوپي که با پديده ي خشکسالي مواجه است نقش قابل توجه و تاثيرگذاري در توليد گازهاي گلخانه اي ندارد ولي زور نهادهاي بين المللي براي ناگزير سازي چنين کشورهايي به رعايت استانداردهاي تعيين شده در بحث آب و هوا قابل مقايسه با قدرت بازدارندگي نهادهاي بين المللي در برابر تمرد کشورهايي نظير آمريکا و چين در بحث عدول از استانداردهاي تعيين شده براي کاهش توليد گازهاي گلخانه اي نيست .

همين مسئله پيرامون پايمال شدن حقوق بشر در کشورهاي گوناگون نيز صدق مي کند به طوري که هر چند نقض حقوق بشر به انحاي گوناگون در بسياري از کشورها اتفاق مي افتد اما برخورد نهادهاي بين المللي با همه کشورها يکسان نيست . مسلما چنين روندي هرگز منجر به بهبود وضعيت جهان در ابعاد فرهنگي ، زيست محيطي و به تبع آن اقتصادي نخواهد شد .

عده اي به غلط تصور مي کنند که گسترش ارتباطات و فراهم شدن زمينه براي گفت و گوي جهاني به تنهايي مي تواند موجب دگرگوني مرزهاي جغرافيايي و تغيير صف بندي هاي سياسي و اصلاح سيستم هاي حکمراني باشد در حالي که موضع گيري هاي فرهنگي در پيوند با حراست از زبان و سنت ها توسط برخي کشورها نشان مي دهد که گره خوردگي هويت کشورها با جغرافيا و فرهنگ ، مانع بزرگي در برابر جهاني سازي به تعبير طرفداران جهان تک قطبي است و به نظر مي رسد که اين رشته سر درازي داشته باشد .

ترديدي نيست که نيمه ي اول قرن بيست و يکم ، عصراستقبال جهاني از تجديد نظر در ساختار برخي نهادهاي بين المللي باشد که از استقلال لازم براي کنشگري مثبت و سازنده در بحران هاي جهاني برخوردار نيستند به طوري که برخي کشورها در حالي که ناگزير به پرداخت حق عضويت و رعايت مفاد بيانيه هاي سازمان هايي از اين دست هستند ، از منافع آن بهره اي نمي برند .

به هر حال اگر تهديدها ، جهاني است بايد شاهد اقدامات همسوي جهاني نيز باشيم تا نسل هاي آينده به زندگي در زميني عاري از آلودگي و سرشار از منابع پايدارقابل استفاده اميدوار باشند . اميدي معقول نه واهي.