بر اساس یک آمار خوش بینانه از هر 8 نفر ساکن روی کره خاکی یک نفر از بیماری روانی رنج می برد . دانستن همین نکته کافی است تا در مقام داوری و ارزیابی رفتار کسانی که پیرامون ما زندگی می کنند بدون توجه به این مسئله سخن نگوییم. صرف نظر از افراد عادی که تاثیر رفتارشان روی زندگی دیگران چندان تعیین کننده نیست ، کسانی هستند که در موقعیت های ویژه ای قرار دارند ، لذا از آنجایی که مشخص نیست این قبیل افراد چه سهمی در این آمار کلی داشته باشند به نظر می رسد که در بوته ی ابهام بودن چنین مسئله ی مهمی چندان خوشایند نباشد .اصولا غربالگری و تشکیل پرونده برای کسانی که از این نظر انگشت نما هستند به صورت طبیعی توسط خانواده ها و در مواردی کلینیک های تخصصی صورت می گیرد اما کم نیستند افرادی که از پذیرش بیماری خود و اقدام برای درمان ابا دارند زیرا به غلط تصور می کنند که با قبول چنین واقعیتی دیگر شخصیتی جدی و در خور اعتنا نخواهند داشت و دیگر کسی برای آنها تره هم خرد نخواهد کرد . بیماری های روانی از منظر متخصصین به انواع گوناگون تقسیم می شود که تشخیص برخی از آنها برای هر کسی امکان پذیر نیست .چه بسا کسانی که خود را متعادل می دانند اما از موازنه ی درونی برخوردار نیستند ؛ ضمن این که برخی از بیماری های روانی آنچنان انرژی بخش و انگیزه دهنده است که می تواند به خلق یک اثر بزرگ و یا انجام کاری شگرف منجر شود . لئون تولستوی ، سیلویا پلات ، ویرجیانا وولف ، فرانتس کافکا ، امیلی دیکنسون ، اچ وی لاوکرفت ، ارنست همینگوی و چالز بوکوفسکی از جمله کسانی هستند که هم خودشان و هم دیگران در باره ی ابتلای آنها به اختلال دوقطبی و افسردگی حاد سخن گفته اند . شاید همین موضوع موجب گردیده که برخی بر این باور باشند که بین نبوغ و جنون می تواند رابطه ای وجود داشته باشد .

اگرچه همواره این گونه نیست که اختلالات روانی به خلاقیت و فعالیت مثبت و سازنده بیانجامد بلکه گاهی افراد مبتلا به نارسائی های روحی و روانی خصوصا اگر قدرتی داشته باشند رفتارهای مخربی از خود نشان می دهند که نه تنها برای خودشان بلکه برای جامعه زیانبار است . کما این که برخی از پژوهشگران پس از مطالعه ی زندگی هیتلر نهایتا به این نتیجه رسیدند که وی دارای نشانه هایی از اختلال اسکیزوفرنی بوده و به همین دلیل هم دست به خودکشی زده است . برخی از سیاستمداران بسیار خودشیفته نظیر دونالد ترامپ که از تمجید خود توسط دیگران کیفور می شوند و برای خودشان از زبان این و آن عناوینی پرطمطراق دست و پا می کنند ، دچار بیماری نارسیسیستیک هستند که نشانه های آن رفتار تهاجمی و اظهار نظرهای ضد اجتماعی است . پزشک مخصوص استالین بیماری او را پارانوئید تشخیص داده بود . بی گمان اگر در گذشته های دور هم امکان بررسی رفتارهای افراد شهیری چون نرون ، آتیلا ، چنگیز و آقامحمدخان و ... وجود داشت چه بسا ما با فهرستی بلند بالا روبرو بودیم که بیانگر ابتلای بسیاری از کسانی که سمت و سوی تاریخ را عوض کرده اند به بیماری روانی باشد .

شیمون پرز یک بار نتانیاهو را دیوانه خطاب کرده بود. البته اینگونه نیست که همه ی آدم ها از ابتدا دچار عدم تعادل روحی باشند بلکه گاهی نوع فعالیت افراد آنها را در معرض افسردگی قرار می دهد برای نمونه گفته می شود که یک سوم ورزشکاران المپیکی که دائما در معرض استرس و تغییر جایگاه خود در جدول مسابقات هستند به افسردگی مبتلا می شوند . همینگونه است فعالیت مطبوعاتی و رسانه ای در جوامع پرچالش که ظرفیت پایینی برای تبادل نظر و نقد و تحلیل واقع بینانه وجود دارد.

 شاید همین موضوع موجب گردیده که شغل آنها در فهرست مشاغل پرخطر قرار گیرد . اما در عین حال تفاوت زیادی وجود دارد بین کسانی که قبل از ورود به عرصه ی کار و قبول مسئولیت مشکل روانی داشته اند و سبک زندگی آنها را نامتعادل بار آورده با کسانی که تحت تاثیر جو عصبی حاکم بر محیط کار آسیب می بینند !

 گاهی ما از یک مربی بزرگ بین المللی در عرصه ی فوتبال که نتایج کارش بازتاب گسترده ای دارد رفتاری را مشاهده می کنیم که باور پذیر نیست اما باید پذیرفت که وقتی کسی با ظرفیتی مشخص در تیررس انتظارات نامعقولی قرار می گیرد و آبرو و حیثیت یک ملت یا باشگاهی پرطرفدار با رفتار و تصمیمات او گره می خورد ، ترس از شکست آنچنان فشاری بر او وارد می کند که دیگر قادر به کنترل رفتار خود نیست . از برخی سیاست مداران و اهل هنر و ورزش و فعالان حوزه های علمی که بگذریم می رسیم به فرزندانمان که در دنیایی لبریز از چالش و تنش و برخورد و رفتارهای متناقض و انتظارات نامعقول و رویدادهای غیرمترقبه زندگی می کنند . پر واضح است، نسلی که در آینده جای ما را می گیرد هرگز نمی تواند آرامشی که ما زمانی در دوران نوجوانی و جوانی داشتیم را تجربه کند .