از جمله آفات صنعت گردشگری نگاه تک بعدی به آن است در حالی که زیرشاخه های گردشگری که دهلیزهایی گشوده به سمت توسعه علمی و رشد اقتصادی و اثرگذاری فرهنگی است به اندازه ای متعدد و در عین حال ساختارمند هستند که ترسیم دورنمای آن زیر سایه ی تبیین واقع گرایانه می تواند به تغییر زاویه ی نگاه مردم و مسئولین به موضوع گردشگری بیانجامد .

بی اعتنایی به صنعت گردشگری با برجسته سازی آفاتی که زاییده ی عدم اطلاع از ظرفیت های فرهنگی است موجب نادیده انگاشتن مزیت هایی است که می تواند اقتصاد کشور را به پرواز دربیاورد چرا که بسیاری از کشورهای توسعه نیافته که حتی فاقد جاذبه های تاریخی و فرهنگی بوده اند با فعال سازی مولفه هایی که به توسعه ی گردشگری می انجامد توانسته اند فاصله ی خود را از استانداردهای جهانی کم کنند زیرا کشوری که بخشی از ظرفیت های خود را صرف توسعه ی گردشگری می کند ناگزیر به رعایت استانداردهای بهداشتی ، امنیتی ، حمل و نقل ، قانونمندی ، نهادینه سازی فرهنگ همزیستی و همچنین برخورداری از نظام مالی پیشرفته و مبارزه با آفاتی نظیر پولشویی و قاچاق خواهد بود تا نهایت بهره برداری از عواید صنعت توریسم را داشته باشد . در همین راستا تلاش برای زیباسازی شهرها ، حل مشکل آلودگی و ترافیک و ایجاد مشاغل مرتبط با گردشگری و ایجاد کار و تولید ثروت نیز به تبع الزاماتی که رونق گردشگری به دنبال دارد ، در اولویت قرار می گیرد . کشورهایی که در این مسیر گام برداشته اند توانسته اند ظرف مدت چند سال جایگاه خود را در فهرست کشورهای در حال توسعه بهبود بخشند .

از جمله دستاوردهای صنعت گردشگری که تمامی کانون های علمی و فرهنگی و نهادهای اجرایی را با خود درگیر می کند ، نهادینه سازی فرهنگ فرصت آفرینی و بهره گیری از ظرفیت های حداقلی و معطل مانده کشور است که پیوند معناداری با تنوع طلبی گردشگران خصوصا در بحث اکوتوریسم دارد !

در سایه سار رونق صنعت گردشگری ، توهم تاثیرپذیری منفی مردم از فرهنگ بیگانه جای خود را به تاثیرگذاری همه جانبه بر حاملان فرهنگ غیربومی خواهد داد زیرا آنچه که در جریان تلاقی فرهنگ ها ، نتیجه را به نفع میزبان رقم می زند داشته های قابل اعتنایی است که از قابلیت هضم بالایی برخوردار باشند و ایرانیان همواره در چنین عرصه ای خوش درخشیده اند به طوری که ذات فرهنگ ایرانی به دلیل ریشه دار بودنش مهاجم و الهام بخش و تاثیرگذار است .

در بحث تاثیرگذاری فرهنگی همواره باید به برآیند اثرگذاری مولفه های گوناگون توجه داشت !

ایران ظرف هزاران سال به عنوان حلقه ی واسط فرهنگی بین شرق و غرب و شمال و جنوب ایفای نقش کرده و علی رغم این که بارها مورد هجوم فرهنگ هلنی و رومی ، عربی و سامی ، مغولی و ترکی و روسی و انگلیسی و پرتقالی قرار گرفته ، در ردیف محدود کشورهایی است که زبان و فرهنگ خود را تا حدود زیادی حفظ کرده و نه تنها مغلوب نشده بلکه حتی با فاصله ای اندک از پذیرش شکست نظامی ، به مهاجمی غالب تغییر وضعیت داده است کما این که سلوکیان هر چند از نظر اقتصادی و نظامی در ابتدا موفقیت هایی داشتند اما در میدان فرهنگ قافیه را باختند . اعراب نیز در ایران بیش از هر کجای دیگر به دلیل خدماتی که از ایران دریافت کردند در دراز مدت میدان فرهنگ و سیاست را به ایرانیان واگذار نمودند تا جایی که اداره سرزمین های اسلامی که امری تخصصی و نیازمند داشتن عقبه ای تمدنی و تاریخی بود به دست ایرانیان افتاد و تلاش خلفای بنی امیه و بنی عباس برای تسلط بر ایرانیان حاصلی جز رویش مذاهب و نحله های متعدد فکری و استهلاک نیروهایشان نداشت زیرا ایرانیان با سوار شدن بر موج اختلافات قبیله ای که در بین اعراب رایج بود به نفع جریان های دمساز با منش ایرانی و فطرت انسانی ، به مدیریت صف بندی ها که با محوریت داد و ستدهای معقول مبتنی بر پاسداری از مولفه های فرهنگ ایرانی دنبال می شد ، پرداختند . ، در مواجهه با مغولان نیز این ما بودیم که از چنگیزخان به غازان خان رسیدیم و مغولان نیمه وحشی را که در روزهای اول هجوم حتی اجازه ندادند که در نیشابور آجری روی آجر باقی بماند ، تشویق به ساختن بناهای رفیع کردیم و مغلوب اراده ی خود نمودیم. سخن بر سر این است که جوهره ی فرهنگ ایرانی به دلیل برخورداری از ویژگی هایی منحصر به فرد اجازه ی غلبه به فرهنگ مهاجم را نمی دهد . زیرا پس از مدتی با ساخت نوعی واکسن که تلفیقی از پتانسیل های نهفته در رگه های فرهنگ خودی است از پیشروی فرهنگ مخرب جلوگیری نموده و بر آن غلبه می کند و هر گونه افراطی گری را به اعتدال می کشاند. از این رو در بحث رونق گردشگری نباید از ترس مرگ خودکشی کرد و به دام توهم تاثیرپذیری از فرهنگ وارداتی افتاد . تاثیرپذیری زمانی اتفاق می افتد که ما زمینه ی رودررویی فرهنگ ها را در داخل فراهم نکنیم. زمانی که رودررویی فرهنگی در خارج از ایران اتفاق می افتد در اغلب اوقات ما بازنده ایم اما وقتی شاهد رودررویی فرهنگی در ایران هستیم برگ برنده در اختیار ماست . فرهنگ مهاجم مانند یک شیئ که پس از عبور از هوا وارد آب می شود بخشی از شتاب آن پس از ورود به ایران کاسته می شود زیرا ما فرهنگی چند لایه داریم که شباهت زیادی به اشعار حافظ دارد . با شعر حافظ می توان حظ معنوی برد ، خندید ، رقصید و در عین حال لطایف حکمی و نکات قرآنی را از آن برداشت کرد و آموخت . این ویژگی که حاصل گونه ای درآمیختگی حکیمانه است حتی در غذای ایرانی نیز نمود دارد . هر گردشگری که وارد ایران می شود ابتدا قیافه طلبکار و مهاجم به خود می گیرد اما در زمان خروج نسبت به ما و عمق فرهنگی که بخشی از آن را درک کرده احساس دین می کند . فرهنگ ایرانی رفتاری کیمیا گونه دارد که از مس طلا می سازد . نمونه ی بارز آن مهندسی معکوس است که ظرف چند دهه اخیر در صنایع نظامی خود را نشان داده است. اندیشه ی مارکسیستی دقیقا از زمانی که وارد ایران شد ، خشکی و زمختی خود را از دست داد و در فرآیند ترجمه به دلیل عدم همخوانی با مولفه های فرهنگ ایرانی دچار تلاشی شد و رنگ متفاوتی به خود گرفت . حتی سریال هایی که در ایران دوبله می شوند نیز از دید کارگردان و نویسنده ی آن استحاله شده به حساب می آیند . مضامینی که از ادبیات عرب وارد ادبیات فارسی شده به اندازه ای تغییر کرده که شناسایی ریشه های آن از هر کسی ساخته نیست .حتی اندیشه های سیاسی وارداتی و مهاجم نیز در هاضمه ی فرهنگی ایرانیان دچارتغییر سمت و سو می شوند . بنابراین ای کسانی که در بحث گردشگری بر مسند قانونگذاری و اجرا نشسته اید ، با مطالعه ی تاریخ این سرزمین بدانید آنچه وارد ایران می شود نظیر آنچه که از ایران خارج می شود نیست . متمرکز شدن روی ظاهر گردشگران و بی توجهی به تغییرات باطنی آنها در هنگام خروج ما را به این نقطه کشانیده است.