انديشه، فهم مبتني بر تحليلي آگاهانه از رويکردها و وقايع است که اگر آزاد نشود، علم و آگاهي به ثمر نمي نشيند. انديشه آزاد عامل تحول و تغيير است هرچند هر تغييري الزاما موجب رضامندي کساني که از آن تأثير مي گيرند نخواهد شد.
جامعه انسانها به حسب ضرورت زندگي و موقعيت هاي جغرافيايي از حکومت ها تقاضاهاي مشترکي دارند که مهمترين آنها در بعد اقتصادي تأمين نيازهاي مادي است که از آن به معيشت تعبير مي کنيم.
عواملي در اعتلاي فرهنگ جامعه براي تحقق خواسته ها حرف اول را مي زنند، مهمترين ابزار آنها رسانه ها، کتاب و اهدافي است که حکومت ها دنبال مي کنند. هر حرکتي که بتواند احساس هم سرنوشتي را تحريک کند و اشتراک منافع جمعي را به ذائقه مردم خوشآيند نمايد وحدت آفرين مي شود.
به عنوان مثال اگر نامزد انتخابات رياست جمهوري خطاب به مردم بگويد: من يارانه شما را به دلار پرداخت مي کنم هرچند باورش سخت است. ليکن به ذائقه مردمي که از کاهش شديد پول ملي در رنجند شيرين جلوه مي کند.
اما اگر انديشه آزاد توانسته باشد چنان ايفاي نقش نمايد که ذهن و زبان مردم را در تفسير و تحليل گفته ها منتقد بار آورده باشد و نه مقلد و تسليم، نه تنها تبليغاتي از اين دست نتايج مثبتي در پذيرش فلان نامزد انتخاباتي به بار نمي آورد بلکه برعکس به ضد تبليغ و بي سوادي و ناآگاهي اقتصادي گوينده چنين شعاري منجر مي شود.
مثل مشهوري است که:
آنکه شيران را کند رو به مزاج
احتياج است، احتياج است احتياج
احتياج يا نياز کف خواسته هاي يک ملت را به عرصه انتخابات مي کشاند تا اگر کسي آمد و وعده داد که نان شما را تأمين مي کنم، آب شما را تأمين مي کنم، مسکن شما را، بهداشت شما را و... تأمين مي کنم رضايت نيازمندان حاصل مي شود مشروط بر آنکه مخاطبان به دنبال چگونگي تحقق چنين شعارهايي نباشند.
انديشه آزاد از طريق دانشگاه ها، مراکز آموزش عالي، مدارس، رسانه هاي آزاد، نويسندگان و هنرمندان، علما و حوزه هاي ديني و علمي شکل مي گيرد به شياع مي رسد و در رفتار و گفتار و انديشه مخاطبان ديده مي شود.
قرآن اولين کتاب ديني است که انديشه آزاد را تبليغ مي کند وقتي مي گويد: [به شتر توجه کن که چگونه خلق شده است] خداوند در بسياري از آيات قرآن مردم را به تفکر، انديشه، خردگرايي و عاقلانه فکر کردن توجه مي دهد.
امام علي(ع) مي فرمايد: «لا تکن عبد غيرک و قد جعلک الله حرا» [بنده ديگري نباش که خداوند تو را آزاد آفريده است]1
اگر نامزدهاي انتخاباتي قرآن و نهج البلاغه را خوانده و فهم کرده باشند، آزادگي و حريت آنان مي بايد اجازه ندهد به مردم دروغ بگويند و حرف هاي گنده اي بزنند که تحقق آنها منوط به شرايطي باشد که امکان آن در زمان 4 ساله رياست جمهوري ميسر نباشد. اگر در پشت هر سخن و حرفي انديشه آزادي نهفته باشد که شفاف سازي را و سخن حق گفتن را به منصه ظهور رساند حتي اگر به ضرر گوينده تمام شود، اعتماد عمومي نسبت به انتخابات بيشتر مي شود.
انتخاب اصلح زماني از اراده عمومي ناشي مي شود که آگاهي مردم از نامزدها و عملکرد گذشته و توانايي هاي آينده آنان کامل باشد و آن ميسر نمي شود مگر هيچ سند و مدرکي که مي تواند به شناسايي نامزدها کمک کند پنهان نماند و دست اندرکاران تعيين صلاحيت ها خودسانسوري نکنند و رسانه ها هم به دنبال افشاگري باشند. هرچند قدرت در دست کسي است که اقتصاد در دست اوست اما آزادي انديشه مي تواند به صورت مويرگي در قدرت نفوذ کند و از لابلاي آن کاستي ها، خيانت ها، کاهلي ها و تخلفات را بيرون آورد و به اصلاح و بازنمايي راهکارها بپردازد.
در چنين شرايطي است که تفاوت بين مار و مار آفتابي مي شود.
افسار گسيختگي انديشه هاي عقده گشا در فضاهاي مجازي انديشه آزاد به حساب نمي آيند. انديشه آزاد صاحب سبک و برنامه، کلاسي فراتر و بالاتر از تصورات عامه پسند است که مي تواند در تفسير و تحليل وقايع قاضي و راوي آگاهي باشد. از اين روست که هرکس را آزادانديش به حساب نمي آورند.
کسي که در اتومبيل روباز به ميان مردم مي رود و سرگوني هاي پول هاي پاکت شده را مي گشايد تا بين مستقبلين پخش کند هرچند با اين روش عوام پسندانه آرايي را به خود اختصاص مي دهد اما درِ انديشه هاي تحليلگر را مي بندد و به ظاهر خود را همرنگ مردم مي کند تا بگويد و به نمايد که مردمي است.
يک رياست جمهور مي بايد از چنان قدرتي در فهم و آگاهي مسائل سياسي برخوردار باشد که چونان آفتاب نوربخش و نيرودهنده و گرمابخش ملت خود باشد، آن زمان است که تحول و تغيير به مسير هموار و اميدبخش مي افتد و نتايج به بار آمده رسيدن به مقصدي است که منافع ملي را، هويت ملي را و خواسته مردمي را تحقق مي بخشد. حال بگرديم به دنبال کساني که از چنين توانايي هايي بهره مندند و صرفا به حرف و شعار بسنده نکنيم. به نامزدها بگوئيم تا سرفصل برنامه هايتان و مطالعاتتان را بگشايند و ديدگاه هاي عالمانه و توانايي جسمي و معنوي خود را رو کنند زيرا آزموده را آزمودن خطاست.
والسلام