در اوج بحران های داخلی اوایل دهه ۶۰ داشتن ماشین تایپ ، فتوکپی ، دستگاه ویدئو و ابزارهایی که هم اکنون در هر خانه ای یافت می شود نیاز به مجوز داشت اما تکنولوژی به تدریج تمامی این محدودیت ها را درنوردید . قانونمند کردن استفاده از هرابزاری قابل توجیه است اما منع استفاده از آن به منزله ی پاک کردن صورت مسئله است .از قلمی که در دست یک نویسنده است تا چاقویی که در دست قصاب است نمی تواند هر چیزی را بنویسد و هر چیزی را ببرد . پای بندی به قانون در استفاده از ابزار و وسایل امری پذیرفتنی است اما محروم ساختن مردم از یک وسیله ی ارتباطی به بهانه ی احتمال وقوع خطا با مخالفت عقل مواجه می شود زیرا نمی توان دست کسی را قطع کرد و به او گفت ممکن است تو بخواهی با این دست دزدی کنی . فضای مجازی یک وسیله ی ارتباطی و کاری و ابزاری برای کسب اطلاع و دسترسی به آخرین خبرهای علمی و فرهنگی و سیاسی و اقتصادی است. کشورهای گوناگون برای پیشگیری از تخلف در فضای مجازی سعی می کنند با بهره گیری از تکنولوژی وقوع بزه در فضای سایبری را به حداقل ممکن برسانند و کاربران را مطمئن سازند که در صورت عدول از چارچوب های قانونی با آنها برخورد خواهد شد .
به چشم خود دیدیم که مردم با مشاهده ی کاهلی مسئولین در تامین واکسن و برخی بازدارندگی های بی مورد به مهاجرت دست زدند و با بسته شدن برخی سفارتخانه ها برای گرفتن ویزا به کشورهای همسایه رفتند . در بحث فضای مجازی نیز اگر احساس کنند که محدودیت ها قابل توجیه نیست بالاخره راهی پیدا خواهند کرد !
پر واضح است در شرایط بحرانی که مردم با مشکلات معیشتی و بیکاری و گرانی دست و پنجه نرم می کنند و از عملکرد گردانندگان کشور رضایت ندارند با فراوانی سرکشی مدنی روبرو هستیم که بیشترین مصادیق آن را در فضای مجازی می بینیم . بزرگنمایی برخی مشکلات و افزودن به آمارهای منفی و بحرانی تر از حد واقعی جلوه دادن شرایط زندگی ، نمونه های عادی اعتراض است که روی افکار عمومی تاثیر منفی بر جای می گذارد و بخشی از وقت مسئولین را برای پاسخگویی به شبهات ایجاد شده می گیرد ، ضمن این که بخشی از آنچه در فضای مجازی بازتاب پیدا می کند عین واقعیت است و بخشی از آن نیز قابل دفاع نیست زیرا برخی داوری های صورت گرفته و نتیجه گیری ها کارشناسانه نیست . به همین دلیل نظام ترجیح می دهد اخبار منتشره از طریق فضای مجازی را دیدبانی کند . اما این تمام داستان نیست بلکه بخشی از تلاش ها که در راستای ایجاد محدودیت برای فضای مجازی دنبال می شود از سوی مردم شفافیت گریزی توصیف می شود . مردم به این باور رسیده اند که رسانه های شنیداری و دیداری و مکتوب به دلیل این که ناگزیر هستند اخبار خود را از منابع رسمی بگیرند رویکردی توجیه گرانه دارند و از طرفی به تمام واقعیت نیز دسترسی ندارند و چون تا زمانی که سند و مدرک محکمی نداشته باشند نمی توانند مطلبی را بیان کنند رفتاری محافظه کارانه از خود نشان می دهند به همین دلیل اخبار آنها رسمی تلقی می شود و بیشتر جنبه ی ارائه ی عملکرد سازمان ها و ادارات آن هم به نقل از روابط عمومی ها را دارد
فضای مجازی از یک منظر نقش سوپاپ و شیر اطمینان را ایفا می کند . شخصی که از بازار و دادگاه و سازمان و اداره با اعصاب خرد به خانه برمی گردد ؛ با انتشار یک جوک در فضای مجازی خود را تخلیه می کند و احساس می کند که تلافی کرده است . در حالی که شخصی دیگر با لگد زدن به سطل زباله در خیابان عقده ی خود را خالی می کند .
مشکل جدید مسئولین و نمایندگان مجلس و اداره کنندگان کشور این است که حرف شنوی مردم از آنها به طرز محسوسی کاهش یافته است . این یک واکنش طبیعی است زیرا مردم وقتی می بینند دولتی ها و مجلسی ها در باره قیمت مرغ و ارز و گندم و بنزین و بورس و اوضاع جهانی و منطقه ای اغلب آنچه می گویند برعکس آن محقق می شود دیگر به چیزی اعتماد نمی کنند . وقتی مردم می بینند نظارت درستی بر امور کشور وجود ندارد و اوضاع روز به روز بدتر می شود و دست آخر هم همه چیز را به خود مردم نسبت می دهند سرخورده می شوند . حرف شنوی مردم از دولت مشروط به حرف شنوی دولت از مردم است . تصور این که با ایجاد محدودیت در فضای مجازی چیزی عوض می شود گونه ای ساده اندیشی است . در افتادن با مردم خیلی راحت تر از درافتادن با تکنولوژی است . تکنولوژی کار خودش را می کند و هیچ چیز و هیچ کس جلودار آن نیست . وقتی فلان نماینده مجلس که امضاء کننده طرح صیانت از فضای مجازی است پس از ملاحظه ی واکنش منفی مردم سعی می کند پشت شعارهای جانبدارانه از مردم پنهان شود یعنی این که چنین شخصی با شفافیت مشکل دارد ! سالها امور کشور به دور از شفافیت دنبال شده و به این نقطه ی خاکستری رسیده است . طبیعی است که هر اقدام بدون مطالعه ای با واکنش گسترده مردم مواجه خواهد شد ، مردمی که از هیچ نظر قابل مقایسه با گذشته نیستند . اگر مسئولین می توانستند به جای حل مشکلات کشور، مردم را به گذشته برگردانند این کار را می کردند اما چنین چیزی شدنی نیست . مردم رشد کرده اند.