توجه به کیفیت زندگی مختص انسان است که از زمان شکل گیری فرهنگ و تمدن در راستای تحقق آن گام برداشته است . این که یک نفر چه اندازه دارایی اعم از منتقول و غیرمنقول داشته باشد و مساحت خانه اش چه اندازه است و چه امکاناتی در اختیار او باشد به مقوله ی کمیت برمی   گردد اما این که چنین شخصی تا چه اندازه از این داشته ها و امکانات برای ارضای گرایش های انسانی اش بهره می   گیرد به مقوله ی کیفیت مربوط می   شود. این که می   گویند انسان باید در مرتبه ای از خشنودی و رضایتمندی از شرایط کنونی خود باشد تداعی کننده ی ضرورت توجه به کیفیت زندگی است.

این یک واقعیت انکار ناپذیر است که کمیت و کیفیت ارتباط تنگاتنگی با هم دارند یعنی داشته ها می   توانند کیفیت زندگی را بالا ببرند اما در کنار این واقعیت نکته ی ظریفی وجود دارد که اگر کسی تمام عمر خود را به گردآوری امکانات صرف کند و با یک حالت سیری ناپذیر دائما به دنبال بیشتر داشتن باشد تضمین کننده ی کیفیت زندگی او نیست و چه بسا غرق شدن در کمیت ها ، فرصت بهره گیری توام با خشنودی از داشته ها را از انسان بگیرد به جرات می   توان گفت فاصله گرفتن از اخلاق موجب می   شود که داشته ها و امکانات هرچقدر هم که فراوان باشد به ایجاد احساس رضایت مندی منتهی نگردد. کم نیستند کسانی که ثروت قابل توجهی دارند ولی کیفیت زندگی آنها در حد کیفیت زندگی کسانی که یک هزارم ثروت آنها را هم ندارند ، نیست . حتی گاهی این اتفاق برای افراد برخوردار از دانش فراوان هم می   افتد . هستند کسانی که زیاد می   دانند اما این همه آگاهی را در زندگی به کار نمی   گیرند و در مقابل کسانی هستند که اندک دانش خود را برای کیفیت بخشیدن به زندگی خود به کار می   گیرند .

ما در محاورات روزمره بسیار پیش می   آید که از واژه های خشنودی و رضایتمندی و قناعت و دم غنیمت شمردن استفاده می   کنیم اما به دلیل برداشت نادرستی که از مفهوم واقعی این واژه ها داریم چه بسا قناعت را در گونه ای زندگی تکراری که لذت بخش هم نیست جستجو کنیم و خشنودی و رضایتمندی ما از نظر دیگران نشانه ی پایین بودن طبع و همت باشد. شاید لازم باشد که برای نزدیک شدن به مفهوم کیفیت و کمیت به سراغ نمونه ای که برای همگان قابل درک است برویم. شما در نظر بگیرید که دو کارخانه در حالی که از یک الگوی ثابت برای مونتاژ و سرهم بندی قطعات خودرو بهره می   گیرند اما خودرو تولیدی آنها از لحاظ کیفی یکسان نیست . وقتی به سراغ علت ناهمترازی کیفیت دو کارخانه می   رویم می   بینیم که اگرچه قالب ها و الگوها و اندازه ها و حتی شکل ظاهری خودروها یکسان است اما آلیاژهای به کارگرفته شده و مرغوبیت موادی که با یکدیگر ترکیب شده اند ، یکسان نیست . بدون تردید تفاوت در قیمت و تعداد مشتری هر دو خودرو نیز به همین مسئله بازمی   گردد. درست مانند این که مقدار معینی بودجه و نیروی انسانی و امکانات را در اختیار دو مدیر با دو رویکرد متفاوت قرار دهیم و در عمل ببینیم که یکی از آنها از بودجه و نیروی انسانی و امکانات به گونه ای استفاده کرده که به اهداف از پیش تعیین شده رسیده است اما دیگری بودجه و نیروی انسانی و امکانات را به هدر داده و ایجاد نارضایتی کرده است . اینجاست که ما می   گوییم فلانی مدیر کاردانی است و دیگری لیاقت پذیرش مسئولیت را ندارد. همین حالت نیز می   تواند برای دو آشپز پیش بیاید که اگر چه هر دو از موادی شبیه به هم برای آشپزی استفاده می   کنند اما غذای یکی خوشمزه تر از غذای دیگری است. بسیار پیش آمده که دختری به حساب ثروت و زیبایی و مهریه و وعده ی برگزاری جشن آنچنانی به همسری مردی درمی   آید و پس از مدتی به دلیل پایین بودن کیفیت زندگی اش با او کارشان به اختلاف و جدایی می   کشد. تلاش پدر و مادرها برای تامین جهیزیه و مسکن و حتی امکانات تحصیلی برای فرزندانشان اگرچه تماما با هدف بالا رفتن کیفیت زندگی فرزندانشان صورت می   گیرد اما پس از مدتی مشاهده می   کنند که از خشنودی و رضایتمندی فرزندانشان خبری نیست . زیرا تعریفی که از زندگی به فرزندانشان ارائه داده اند تماما بر اساس کمیت بوده است. اینجاست که می   توان گفت لذت بردن از زندگی در هر شرایطی هنر است و این هنر به تعریفی باز می   گردد که ما در سایه اخلاق از زندگی داریم . کسی که چنین هنری داشته باشد در دوران سربازی و تحصیل به همان اندازه لذت می   برد که در زمان تشکیل خانواده و فرزند داری و مسافرت و ورزش.

این که می   گویند : "به هر کجا که روی آسمان همین رنگ است" یعنی زندگی با تمام بالا و پایینی که دارد در صورتی که تعریف خوبی از آن داشته باشیم حتی تحمل سختی هم می   تواند همراه با لذت باشد مشروط به این که همواره پای هدفی والا در میان باشد.

لذا هر چیزی را که ما در نظر بگیریم اعم از دانش و شغل و ثروت و مقام و شهرت ، اگر در مسیر هدفی متعالی به کار گرفته نشوند ، لذت آفرین نیستند. بالاترین رسالت دین که متاسفانه در غوغاهای سیاسی به فراموشی سپرده شده، هدف گذاری های هم راستا با فطرت برای لذت بخش کردن زندگی است. معمولا افرادی بیشترین لذت را از زندگی می   برند که تمامی   لذت های کوچک را در خدمت هدفی بزرگ قرار می   دهند یعنی در حالی که خود را از لذت بردن محروم نمی   کنند ، رسیدن به اهداف کوچک برای آنها به منزله ی پایان راه نیست که برایشان ملال آور باشد. از لذت های فردی که بگذریم به لذت های اجتماعی و جمعی می   رسیم که در مرتبه ی بالاتری قرار دارند به طوری که هر چه اجتماع بزرگتر بوده و جمعیت بیشتری را در خود جای دهد ، لذتی که به دنبال کسب توفیقات بزرگ به اعضای جامعه دست می   دهد ، رضایتمندی بیشتری ایجاد می   کند. مسلما اگر یک ملت با همکاری یکدیگر و در سایه ی احساس هم سرنوشتی به هدف و آرمان بزرگی نایل شوند ، همه به یک اندازه خود را در این توفیق سهیم می   دانند و اگر جامعه ی جهانی بتوانند مشکلات مشترک را حل کنند ، لذتی بزرگتر را تجربه می   کنند .

اصولا آنچه باعث می   شود یک انسان نتواند به تنهایی بی اعتنا به رنج و غم دیگران ، از زندگی لذت ببرد ، احساس هم سرنوشتی است که با دیگران دارد به همین دلیل در یک جامعه ی آرمانی که به خوبی مدیریت می   شود رضایتمندی فردی و رضایتمندی اجتماعی اگر در دوکفه ترازو قرار گیرند ، همترازی آنها را مشاهده می   کنیم و هدف غایی از مدیریت جامعه ی انسانی نیز نزدیک کردن لذات فردی به لذات جمعی است که گمشده بزرگ جامعه ی انسانی است .