فراموش نمي کنم که در سال 1360 براي خريد و تهيه لغت نامه دهخدا براي خودم و تني چند از فرهنگيان که حواله ي آن را در دست داشتند چه مصايبي را از سر گذراندم و تا چه اندازه در تهران آوارگي کشيدم ، اکنون که چهل سال از آن زمان مي گذرد مي توانم با استفاده از برنامه هاي خاصي نه تنها لغت نامه دهخدا بلکه هر فرهنگنامه اي را که بخواهم در اختيار داشته باشم ضمن اين که سي دي مجموعه دهخدا هم که چند گرم بيشتر وزن ندارد در خانه دارم . زماني بود که فروش تقويم به عنوان پيشه اي فصلي تامين کننده ي مخارج کساني بود که از اواسط بهمن ماه تا پايان ارديبهشت به فروش انواع تقويم ها ي آويز ، روميزي ، سررسيد و زينتي مبادرت مي کردند . اما اکنون براي آگاهي از روز و سال و ماه و آب و هوا و تمام آنچه در تقويم هاي سررسيد يافت مي شد مي توان به تلفن همراه مراجعه کرد که حتي صفحه مخصوص به يادداشت و حسابرسي بانکي هم دارد . زماني بود که مردم براي خريد دوربين عکاسي و فيلمبرداري بخشي از درآمد خود را پس انداز مي کردند و آلبوم عکس مي خريدند اما اکنون تلفن همراه هم فيلم مي گيرد و هم عکس و هم براي ذخيره و دسته بندي عکس ها و فيلمها برنامه دارد . وقتي شما مي توانيد با تلفن همراه خود را وزن کنيد و از آن به عنوان کرنومتر استفاده کنيد احساس مي کنيد ابزاري در اختيار داريد که خيلي کارها از آن برمي آيد . کتاب بازها و علاقمندان به مطالعه ديگر ناگزير به اختصاص دادن يک اتاق براي کتاب هاي خود نيستند چرا که هر کتابي را که بخواهند مي توانند دانلود کرده و حتي اگر حال و حوصله ي خواندن آن را هم ندارند ، کسي براي آنها مي خواند . در گذشته وقتي فرزند شما از خانه بيرون مي رفت لحظات نبود او را با دلواپسي دنبال مي کرديد اما اکنون سيستم چي پي اس موقعيت مکاني او را براي شما آشکار مي کند . گرفتن تاکسي و سرويس ، سفارش غذا ، پيدا کردن آدرس در کوه و بيابان و دشت و ساحل و ده ها خدمات ارزنده ي ديگر از جمله قابليت هايي است که در تلفن همراه وجود دارد . استفاده از تلفن همراه به عنوان ضبط صوت و بايگاني مکالمات تماس هاي صورت گرفته و بهره گيري از آن به عنوان تصوير بردار ، ايفاي نقش تايپ با زبان ها و خطوط گوناگون ، هشدار دهنده براي رسيدن به قرارهاي اداري و معمولي ، اذان گو و چراغ قوه و راديو ، تلوزيون ، و مسافت سنج و ... خدمات جنبي ديگر توسط دستگاهي که در جيب لباس جاي مي گيرد از وقوع يک انقلاب به مفهوم واقعي کلمه حکايت دارد که هيچ شک و ترديدي هم در آن نيست . اين وسيله که وزن چنداني هم ندارد روي رفت و آمد ، خريد و فروش و سبک زندگي ما نيز تاثير گذاشته و چند صد برابر پولي که بابت خريد آن هزينه مي کنيم به ما خدمت ارائه مي کند . چندان شگفت انگيز نيست اگر دستگاهي با اين همه کارکرد ، زمينه ساز ورود به عرصه ها و حريم خصوصي افراد نيز باشد يا به عنوان يک وسيله کسب درآمد نامشروع مورد استفاده قرار گيرد . هر چيز ارزشمندي در جهان مي تواند ابزار فريب باشد حتي اعتقاد به خدا ! اصولا تا زماني که يک چيز اعم از مادي يا معنوي براي انسان ها ارزشمند و مهم نباشد نمي تواند وسيله اي براي کلاهبرداري و فريب باشد . شما ممکن است به دنبال خريد يک خودرو با کيفيت باشيد اما عده اي کلاهبردار شما را فريب دهند يا به دنبال انتخاب يک سخنگو و نماينده باشيد و عده اي فرصت طلب نظر شما را جلب کنند . اين جور چيزها در دنيا بسيار طبيعي است .
تا اينجاي مطلب خواننده برداشت و بهره ي قابل ملاحظه اي نداشته چرا که تمامي اين واقعيت ها را اغلب مردم مي دانند . حقير به دنبال طرح مطلبي در حاشيه ي اين موضوع هستم و آن اين که در اين عصر که عصر تفکيک و دسته بندي دانش هاست و دانشمندان واقعي به دنبال کسب تخصص و تجربه در زمينه هاي خاص و ريز شدن در شاخه هاي فرعي علوم هستند ، به همان ميزان که يک ابزار چند پيشه نظير موبايل مي تواند مفيد و مقرون به صرفه باشد وجود آدم هاي چند پيشه که مدعي اشراف بر تمامي امور و مسائل هستند خطري بزرگ براي جامعه به حساب مي آيد . فرق است بين دستگاهي همه کاره که تابع برنامه نويسي هاي دانش بنيان است با آدم هاي پر مدعايي که ادعاي همه چيز داني مي کنند . اين روزها علامه خطاب کردن يک فرد توهين به ديگران است چرا که دانستنيها به اندازه اي فراوان است که اگر يک فرد هوشمند و برخوردار از استعدادهاي فراوان پانصد سال هم عمر مفيد داشته باشد نمي تواند بر تمامي علوم اشراف پيدا کند . زمانه ي ما زمانه اي است که بايد کار را به دست کاردان سپرد . چسبانيدن عنوان دکتر و عناوين موهوم ديگر به نام اين و آن از طريق معادل سازي حضور او در اينجا و آنجا و برخورداري از سوابق ويژه کسي را دانشمند نمي کند . اي کاش کساني که در جريان انتخابات براي خود عنوان تراشي مي کنند و اميد واهي مي آفرينند آمادگي خود را براي شرکت در آزمون جامعي که توسط دانشگاه هاي درست و حسابي برگزار مي شود اعلام کنند و از مدرک خود دفاع نمايند . مردم از شنيدن اين همه عناوين پر طمطراق که اگر ده تاي آن هم واقعي بود بايد کشوري توسعه يافته و اقتصادي توانمند مي داشتيم خسته شده اند و چنين عناوين فرمايشي و رسمي اعتبار عناوين واقعي را هم زير سئوال برده اند ! نتيجه ي در آميختن ارزش تجارب عيني و اسناد و مدارک متکي به هوش و تلاش و عزم و اراده با يکسري مدارک ادعايي و موهوم همين مي شود که مي بينيد ! اينجاست که بايد مراقب باشيم ابزارهاي چند پيشه را با افراد چند پيشه هم تراز ندانيم .